- Đây không phải là cuộc truy tìm kho báu với một chiếc quan tài đầy vàng ở dưới đáy đại dương.
Thay vào đó, nó giống như việc tìm kiếm một cây kim trong đống cỏ khô, với những gì tìm được chỉ có thế là một khung gỗ đã mục nát dưới đáy biển cảng Newport.
Bản sao của HMS Endeavour, đã tồn tại 20 năm sau một quá trình tái xây dựng kéo dài
Trong năm 2011 và 2012, HMS Endeavour đã đi vòng quanh toàn bộ nước Úc.
Boong tàu HMS Endeavour khi nó trong thời kì đỉnh cao của nó vào thế kỉ 18.
Cabin lớn trên tàu Endeavour, nơi thuyền trưởng James Cook đã chia sẻ với nhà tự nhiên học người Anh, Joseph Banks
Và đây là bản sao của cabin, nơi mà Banks, người đã được ca ngợi khi ông trở về từ Thái Bình Dương vì cống hiến của mình, đã ngủ
Trong nhiều năm qua, nơi nằm lại của một trong những tàu nổi tiếng nhất trong lịch sử hàng hải - HMS Endeavour - vẫn còn là một bí ẩn.
"Tôi không thích gọi nó là kho báu vì không có vàng hay bạc", tiến sĩ Kathy Abbass, giám đốc điều hành của Dự án Khảo cổ học Rhode Island Marine, một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập vào năm 1992 với mục đích nghiên cứu lĩnh vực hàng hải của lịch sử, nói: "Nhưng nó là một kho tàng tri thức."
Endeavour nay được cho là đã bị cố ý đánh chìm - trong một cuộc sống mới và dưới một cái tên mới - trong cuộc Cách mạng Mỹ năm 1778.
Endeavour có ý nghĩa quan trọng trong nền giáo dục trong lĩnh vực lịch sử của trẻ em ở Úc và New Zealand với một sự phong phú của lịch sử Anh và Mỹ.
Nó là chiếc thuyền mà thuyền trưởng James Cook, lần đầu tiên được đã đến được tới bờ biển phía đông của Úc, Hawaii, và hành trình vòng quanh đầu tiên New Zealand.
Cook cũng cung cấp các bản đồ chính xác đầu tiên của Thái Bình Dương và được cho là đã góp phần định hình bản đồ thế giới nhiều hơn bất cứ nhà thám hiểm nào trong lịch sử.
Vậy chính xác tàu Hải quân Hoàng gia Anh đã làm thế nào để khám phá từ những vùng đất xa xôi chưa được biến đến tới những vị trí trong vùng biển ngoài khơi bờ biển phía đông của Hoa Kỳ, rồi chìm xuống đáy đại dương với ngư lôi và các tàu thế kỷ 18 khác?
Một chuyến viếng thăm của Abbass đến Văn phòng Hồ sơ công cộng, bây giờ là Cục Lưu trữ Quốc gia tại London đã phát hiện ra thực tế là Endeavour đã được bán vào tay tư nhân và được biết đến với cái tên Lord Sandwich đến thời điểm bị nhấn chìm của nó.
"Lord Sandwich là vị tướng đầu tiên của hải quân tại thời điểm đó nên cái tên Lord Sandwich có ý nghĩa lúc bấy giờ ", cô nói. "Chúng tôi biết từ kích thước của nó, kích thước trong các hồ sơ đã chứng minh Sandwich là Endeavour."
Trong cái tên mới của nó, nó đã được sử dụng để chứa tù nhân Patriot trước khi nó là một trong 13 tàu bị đánh chìm trong một nỗ lực để ngăn chặn một cuộc xâm lược của Pháp ở đảo Rhode.
"Quân đội Mỹ đã được tập hợp trên đất liền và người Pháp đã gửi một hạm đội để chiến đấu," cô tiếp tục. "Có suy đoán rằng nếu hạm đội Pháp thành công vào ngày hôm đó, cuộc cách mạng có lẽ đã chấm dứt ở đảo Rhode chứ không phải kéo dài trong năm năm nữa.
"Người Anh biết họ có nguy cơ lớn vì vậy họ đã ra lệnh cho 13 tàu ra khơi để bị đánh chìm theo một đường thẳng để phong tỏa thành phố. Chúng bị chìm ở vùng biển tương đối nông. Người Pháp nhận ra rằng họ không thể vào gần hơn nữa với thành phố và đã phải ở lại ở phía xa nhưng họ vẫn bắn đại bác vào thành phố. "
Nó khác xa với ý nghĩa của sự tồn tại trước của nó, khi con tàu đến vịnh Botany (một phần của các đô thị lớn là Sydney bây giờ) vào năm 1770.
Đó là một hành trình mà trên đó lần đầu tiên nó đến gần với việc bị chìm do bị mắc cạn trên Great Barrier Reef của Úc, sau này đổi tên thành Endeavour Reef,nơi Cook đã lái con tàu trong bóng tối và từ đó ông đã trốn thoát bằng bỏ lại vũ khí trên tàu để làm giảm tải trọng của tàu.
Nó hiện nay đã an nghỉ cùng với 12 tàu khác trong một khu vực hai dặm vuông, nơi cuộc đánh chìm liên hoàn đã diễn ra tám năm sau.
Chín trong số các tàu đã được tìm thấy - gần đây nhất trong tháng trước - và có thể có cơ hội mà Endeavour đã có thể là một trong chin tàu đó, mặc dù việc đi đến kết luận là một quá trình khoanh vùng chậm chạp và đau đớn.
Một phép tính đơn giản sẽ gợi ý là có một cơ hội 70% Abbass và nhóm của bà đã lặn trong đống đổ nát 300 tấn của các tàu.
Trong những tuần gần đây, nhiệm vụ đã có một quan hệ đối tác không lợi nhuận mới với Bảo tàng Hàng hải Úc, nằm ở Sydneyn, nới chỉ cách vịnh Botany, nơi mà Cook gặp phải lần đầu tiên, một chuyến đi bằng thuyền ngắn.
Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Nigel Erskine, một nhà khảo cổ học hàng hải với bằng tiến sĩ được trao tặng nhờ công trình nghiên cứu tàu HMS Bounty và cũng là người thường xuyên lặn xuống ở cảng Newport.
Ở Úc, đồng hồ đang bắt đầu đếm ngược đến 2020 ,250 năm ngày Cook đặt chân đến nước Úc.
Erskine thừa nhận rằng việc tìm kiếm con tàu, trong đó có một bản sao đã được thực hiện và đã được đưa ra vào năm 2012, sẽ là một khêu gợi lớn.
"Tôi đã 60 tuổi, được lớn lên với hình ảnh của thuyền trưởng Cook và nữ hoàng trong hầu hết các phòng học," ông nhớ lại. "Đó rõ ràng là di sản lớn của Úc."
Tuy nhiên, việc tìm kiếm Endeavour là không rõ ràng.
Ông nói thêm: "Nó hoàn toàn có thể đã bị phá hủy. Cảng Newport là một cảng rất đông và có 13 tàu ở đó, cả của người Mỹ và cả của người Anh. Nó giống như một trò chơi ghép hình dưới nước..."
Việc tìm kiếm được thực hiện bằng cách sử dụng một loạt các phương pháp như ảnh sonar, mà ông ví "để thắp sáng một ngọn đuốc trên đáy đại dương", cũng như GPS.
Abbass là một người quá thực tế, nhưng lại luôn tự tin vào kết quả.
"Tôi không biết liệu chúng tôi có thể tìm thấy tất cả 13 tàu hay không nhưng tôi nghĩ rằng chúng tôi đang có một cơ hội tốt", bà nói. "Nó có thể đã được trục vớt hoặc bị phá hủy khi bến cảng được nạo vét nhưng chúng tôi không nghĩ rằng điều đó đã xảy ra. Chúng tôi có một cơ hội tuyệt vời trong việc tìm kiếm tàu Endeavour."
Không giống như các đối tác Úc, bà không chỉ bị ám ảnh với việc tìm kiếm một con tàu nhưng là với tất cả, trong nhiệm vụ của mình để mở rộng kiến thức hàng hải lớn của các tàu Mỹ và Anh tại thời điểm đó.
Nếu và khi Endeavour được tìm thấy, con tàu đó thuộc về ai?
Tất cả các tàu Hải quân Hoàng gia vẫn thuộc về Anh bất cứ khi nào chúng “nghỉ hưu”. Tàu tư nhân, tuy nhiên, giống như Lord Sandwich, khi nó trở nên nổi tiếng, lại là một vấn đề khác.
Và khi phát hiện ra nó sẽ thuộc về đảo Rhode, mặc dù để đạt được thời điểm này vẫn còn nhiều mối lo ngại.
"Không có vàng ở trên tàu vì vậy là cũng sẽ không có vấn đề với những người muốn chia kho báu", cô giải thích. "Nhưng với lịch sử của Endeavour, đã có một mối quan tâm của ai đó cố gắng để có được con tàu. Nhưng đạo luật đã chỉ rõ nơi mà con tàu thuộc về , đảo Rhode mặc dù điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ không chia sẻ con tàu."
Các vùng nước trong bến cảng là âm u và có tầm nhìn không quá 6 feet. Điều đó kết hợp với chi phí thiết bị và nhân lực cao - với nguồn lực tài chính hạn chế - làm cho quá trình tìm kiếm trở nên chậm.
Tình trạng bảo quản phụ thuộc vào số lượng bao nhiêu khung gỗ của tàu dưới bùn, mà bởi vì việc thiếu oxy có hiệu quả bảo quản gỗ.
Đối với Abbass, những vùng nước đục đã trở thành công việc của đời bà. Các tìm kiếm báu vẫn sẽ tiếp tục.
VietSN © Sưu tầm
