Ngôi làng toàn nhà vô địch

Một xã, thậm chí một huyện có một nhà vô địch SEA Games, vô địch giải quốc gia là chuyện bình thường. Nhưng chuyện một làng, đi vài bước chân lại gặp một nhà vô địch thì chỉ có ở làng Tó (Đông Anh, Hà Nội).

Một ngày cuối năm, tôi đã có dịp trở lại “lò” sản xuất các nhà vô địch cho thể thao Việt Nam này.

Treo bằng khen, huy chương thay tranh!

Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 30 km về hướng Bắc và chỉ mất khoảng hơn 1h đồng hồ chạy xe máy nhưng nơi đây khung cảnh yên tĩnh và cổ kính đến lạ thường. Những con đường lát bằng gạch đỏ chạy ngoằn nghèo dưới các mái nhà ngói cổ đã sẫm màu vì rêu phong. Một làng quê thơ mộng bên những ruộng lúa, nội cỏ...


Ngôi trường làng ươm mầm những tài năng trẻ

Đến làng Tó, hỏi nhà một VĐV rất nổi tiếng cũng thành chuyện khó khăn vì ở đây có quá nhiều VĐV nổi tiếng trùng tên với nhau. Chúng tôi hỏi đường một bà cụ đầu làng nhà cô Phương VĐV. “Các anh hỏi Phương cầu lông, hay Phương vật?", bà cụ hỏi lại khiến chúng tôi không khỏi bỡ ngỡ. Cô Phương mà chúng tôi định hỏi là nhà vô địch quyền Anh hạng 48kg nữ Đại hội Thể thao trong nhà châu Á (AIG) III 2009 Ngô Thị Phương. Bà cụ à lên một tiếng khá to rồi chỉ tay về phía cuối xóm cô Phương đó lên Hà Nội lâu lắm rồi có thấy về nhà đâu, muốn tìm nhà VĐV thì ở đây thiếu gì. Nói rồi bà cụ chỉ chúng tôi ngôi nhà cách đó chừng vài bước chân: "Nhà này cũng có 2 chị em là VĐV nổi tiếng của Hà Nội đó”. Cám ơn bà cụ, chúng tôi tìm đến ngôi nhà cổ kính mà bà cụ chỉ.

Mới đến ngõ, chúng tôi nhận ra ngay VĐV Nguyễn Thị Hoa - nguyên là một kiện tướng điền kinh quốc gia cuối những năm 1990, cùng thời với nhà vô địch SEA Games Vũ Bích Hường. Sau khi giải nghệ, chị Hoa về làm giáo viên thể dục một trường tiểu học của xã. Biết chúng tôi là phóng viên, chị Hoa niềm nở tiếp và kể cho chúng tôi nghe rất nhiều câu chuyện thú vị về các VĐV nổi tiếng ở làng này.

Người đầu tiên mà chị kể chính là em gái chị, VĐV điền kinh của Hà Nội Nguyễn Thị Nụ - nhà vô địch SEA Games 22 ở cự ly 4x400m. Sau tấm HCV ở SEA Games 22, Nụ được biết đến như một tài năng của điền kinh Việt Nam. Tuy nhiên, thật tiếc, chấn thương đã khiến Nụ mất đi nhiều sức mạnh của mình và chỉ giành được một HCB và một HCĐ ở SEA Games 23. Còn 2 năm trở lại đây, Nụ phải phẫu thuật khá nhiều lần nên không có thành tích mới. Nụ hiện vẫn được bộ môn điền kinh của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Hà Nội giữ lại vì theo HLV Vũ Thúy Nga, cô gái này vẫn còn khả năng đem về thành tích tốt nếu chữa trị dứt điểm chấn thương. Bản thân Nụ cũng nỗ lực tập luyện để mong một ngày bước ra thảm chạy.

Chị Hoa chỉ tay lên tường khoe tôi hàng chục cái bằng khen và huy chương treo kín trên các bức tường của 2 chị em. Chị Hoa bảo, không chỉ có nhà chị, rất nhiều nhà trong làng cũng lấy bằng khen, huy chương để treo tường thay tranh. Nói là làm, chị dẫn chúng tôi sang nhà VĐV bóng chuyền Đặng Thị Hồng, chỉ cách đó vài nóc nhà. ông Đặng Thế Mừng, bố của Hồng, khi thấy nhà báo đến thăm tỏ ra khá bất ngờ vì Hồng đã về nhà chồng từ hơn 2 năm nay và hiện đang đầu quân cho Petro Vũng Tàu.

Bác Mừng tự hào về truyền thống bóng chuyền của nhà mình lắm. Bác kể: "ông Đặng Thế Chén, ông nội của Hồng, chưa bao giờ chơi bóng chuyền chuyên nghiệp nhưng những năm 1950-1960 từng là một tay bóng chuyền phủi nức danh miền Bắc. Bản thân bác cũng là một tay đập khét tiếng khi còn phục vụ trong quân đội. Còn cô con gái rượu của mình, bác Mừng kể lại: "Năm 1994, ti vi đưa tin Bưu điện HN tuyển VĐV bóng chuyền và vợ tôi đưa Hồng lên HN khám tuyển. Tài năng của Hồng ngay lập tức được phát hiện bởi những tố chất phản xạ nhanh và đặc biệt là khả năng chuyền 2 tay vênh nhau.

Không phải khoe khoang nhưng tôi vẫn đánh giá Hồng là cây chuyền hai xuất sắc nhất Việt Nam. Giải bóng chuyền vừa rồi, vợ chồng tôi cũng định vào Gia Lai để xem cháu thi đấu nhưng vì công việc bận quá không đi được. Các giải khác, chúng tôi đều có mặt để cổ vũ cho cháu. ở xã, ở huyện cũng rất nhiều người hâm mộ nên có giải là thuê hàng chục chiếc ô tô để đi xem cháu thi đấu, không khí vui lắm, bác Mừng kể.


Bộ sưu tập huân chương và bằng khen của chị em nhà Hoa- Nụ

Tuy nhiên theo bác Mừng, để thành công như ngày hôm nay, Hồng đã phải ngày ngày đạp xe đạp hàng mấy chục cây cả đi cả về lên Hà Nội tập luyện. Gia đình cũng phải vay nợ anh em họ hàng để Hồng có tiền theo đuổi sự nghiệp. Có những lần phải gửi cả nghìn đô cho con chữa bệnh nhưng vẫn phải cố. Bác Mừng cho biết như nhà mình còn may, chứ như hai anh em bóng chuyền Nguyễn Duy Cường và Nguyễn Duy Binh ở cuối làng đã phải giải nghệ hoặc chuyển công tác do đội Bưu điện HN giải tán. Bác Mừng cũng kể cho chúng tôi về Lực sĩ Hoàng Xuân Lĩnh, con trai ông Lộc ở xóm dưới. Giai thoại mà ai cũng nhớ là anh Lĩnh từng hạ một chàng Tây đen lấm lưng trắng bụng ngay tại đất vật Quốc Oai (Hà Tây cũ). Khi ấy, nhiều lực sĩ đã phải bó tay trước lực sĩ ngoại quốc muốn đánh đổ danh xưng của những làng vật VN. Mãi đến khi anh Lĩnh xuất hiện, uy tín của vật VN mới được bảo vệ nguyên vẹn. Bác Mừng cũng định dẫn chúng tôi tới nhà VĐV điền kinh Nguyễn Chí Đông, Nguyễn Văn Trung và hàng chục VĐV của rất nhiều môn thể thao khác. Tuy nhiên, trời đã tối nên chúng tôi hẹn bác khi khác.

Truyền thống lâu đời

Vì sao làng Tó lại có nhiều người theo đuổi nghiệp thể thao như vậy? Bác Lộc (bố lực sĩ Hoàng Xuân Lĩnh) cho biết: "Trước tiên phải kể đến truyền thống thượng võ của người dân nơi đây. Nó được hun đúc từ ngàn năm chống giặc ngoại xâm qua bao đời truyền lại và vẫn được thế hệ hôm nay tiếp nối”. ông Đặng Thế Mừng cho biết thêm: "Có một lý do mà rất nhiều người dân ở đây thừa nhận khi quyết định cho con đi theo thể thao: Mong con được ra thành phố và thoát cảnh chân lấm tay bùn. Nhiều gia đình ở đây thích cho con theo nghiệp thể thao dù thực sự có giai đoạn rất khó khăn, nhiều cháu cũng phải bỏ nghề nhưng tình yêu với thể thao thì không vì thế mà thay đổi”.


Bác Mừng khoe những tấm huy chương của con gái mình

Là một giáo viên thể dục, chị Hoa cho biết: "Hiếm nơi nào các em học sinh lại có tố chất thể thao như nơi đây. Ngay từ cấp tiểu học nhưng đã có nhiều em bộc lộ sớm về khả năng bật xa, chạy dài của mình. Điểm thể dục của các học sinh mà chị Hoa đưa cho tôi xem toàn thấy điểm 10. Chị Hoa kể, các em luôn dễ dàng vượt qua mức điểm chuẩn một cách dễ dàng, việc tính điểm tổng kết môn thể dục vì thế cũng rất nhàn vì đa số toàn điểm 10.

Trong khi đó, bác Trực (trưởng thôn) giải thích ở một khía cạnh khác: "Lý do mà làng tôi có nhiều VĐV cũng là bởi các em có niềm đam mê thể thao từ bé. Hơn nữa, ở cái huyện này đa số đều là thuần nông, sân bãi rộng lớn, ao hồ nhiều nên trẻ con có đầy đủ cơ sở vật chất để tập luyện. Không những thế, phong trào người người tập thể thao, nhà nhà tập thể thao nơi đây thật chẳng nơi nào bằng. Cứ chiều đồng áng về, các sân kho, bãi đất luôn chật kín mọi lứa tuổi chơi bóng chuyền hơi, bóng bàn, cầu lông. Nói chung, không chỉ có lứa trẻ thi đấu có thành tích giải này giải nọ mà những người già như chúng tôi cũng không hề thua kém về độ “máu”.

Đó là những lời nhận xét của “gà nhà”, các nhà tuyển trạch viên cũng đánh giá rất cao tố chất của các VĐV làng Tó nói riêng và của huyện Đông Anh nói chung. Theo HLV đội tuyển boxing nữ Việt Nam Nguyễn Như Cường: "Chỉ có những cô gái ở Đông Anh mới chịu đi theo boxing, môn thể thao cực nhọc và gian nan này bởi hoàn cảnh gia đình đã tôi luyện cho họ biết chịu khó, chịu khổ từ nhỏ. Hiện tại, trong đội tuyển của tôi cũng có tới hơn 90% là VĐV của Đông Anh.

(Theo Đời sống & Pháp luật)