Trong bất kỳ thời đại nào của lịch sử Việt Nam, giữ nước luôn là việc của toàn dân chứ không phải chỉ là việc của một triều đ́nh, một thế lực, một đảng, một nhà nước, một quân đội.
Cách đây hơn 3 năm, ngày 9/12/2007, khi sinh viên Sài G̣n và Hà Nội lần đầu tổ chức cuộc biểu t́nh phản đối Trung Quốc xâm lược Việt Nam, tôi đă viết bài về sự kiện này với tựa đề: “Trung Quốc xâm lược: Cơ hội vàng cho dân tộc và Đảng Cộng sản Việt Nam” (Talawas ngày 14/12/2007). Ư tôi muốn nói đây là cơ hội để toàn dân đoàn kết lại, chung sức chung ḷng khi cùng có chung một mục đích cao quư; cũng là cơ hội cho Đảng Cộng sản Việt Nam nếu đảng đứng về phía dân tộc, dựa vào nhân dân để chống xâm lược, từ đó có thể lấy lại được niềm tin, uy tín và sự ủng hộ của nhân dân.
Tiếc thay cơ hội vàng lần thứ nhất đă bị bỏ lỡ khi Đảng Cộng sản Việt Nam và nhà nước chủ trương trấn áp biểu t́nh, rồi sau đó thực hiện một chính sách ngoại giao khiếp nhược đối với Trung Quốc.
Hôm nay, ngày 5/6/2011, thanh niên – sinh viên lại tổ chức biểu t́nh đồng loạt ở Sài G̣n và Hà Nội để phản đối Trung Quốc xâm lược. Tôi gọi đây là “cơ hội vàng – lần thứ hai”.
Như mọi người đều biết, Trung Quốc có ư đồ xâm lược Việt Nam và từng bước thực hiện từ lâu trên nhiều mặt: xâm chiếm lănh thổ, lănh hải và các hoạt động quân sự, kinh tế, chính trị. Nguyên cớ gần của cuộc biểu t́nh năm 2007 là hành vi “xâm lăng trên giấy” của Trung Quốc khi quyết định thành lập thành phố Tam Sa bao gồm cả Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Năm 2011 này là do vụ việc tàu hải giám Trung Quốc cắt đứt cáp thăm ḍ dầu khí của tàu B́nh Minh 02 trong vùng lănh hải của Việt Nam.
Cuộc biểu t́nh lần này có một số nét mới so với lần trước.
Việc tổ chức biểu t́nh được quy định rơ ngày giờ, địa điểm, gợi ư cụ thể về khẩu hiệu, thái độ, phản ứng… được tung lên mạng từ cả tuần trước và được cộng đồng mạng thông tin rộng răi, trao đổi bàn bạc công khai.
Việc tập hợp mau chóng, khí thế, biểu ngữ đa dạng bằng ba thứ tiếng Việt, Anh, Hoa với những nội dung: Phản đối Trung Quốc gây hấn; Phản đối “đường lưỡi ḅ” phi pháp; Phản đối Trung Quốc xâm lấn lănh hải Việt Nam; China – hàng xóm to xác xấu tính; Hoàng Sa – Trường Sa là của Việt Nam; Chấm dứt ngay thái độ hiếu chiến, bành trướng tại Biển Đông; Ḥa b́nh và Công lư cho Biển Đông; Việt Nam tinh nhuệ hóa quân đội…; kể cả cờ Trung Quốc có vẽ h́nh đầu lâu và xương người. Cuộc biểu t́nh kéo dài suốt buổi sáng ở Sài G̣n và Hà Nội.
Thành phần người tham dự, bên cạnh đa số là sinh viên, thanh niên, c̣n có thêm các văn nghệ sĩ, nhà báo, nhà nghiên cứu, blogger tự do như lần trước. Đặc biệt c̣n có những người nguyên là sinh viên tranh đấu đô ở thị miền Nam trước 75, cựu quan chức của nhà nước với những tên tuổi quen thuộc như Huỳnh Tấn Mẫm, Lê Hiếu Đằng, Lê Công Giàu, Cao Lập… và một ông Tây quốc tịch Việt – “đồng chí cũ” André Menras Hồ Cương Quyết. Những người này đă công khai đối thoại, phản đối những bạn bè, đồng chí hiện c̣n đương chức đương quyền ở Sài G̣n khi được yêu cầu không tham dự biểu t́nh. Tinh thần đấu tranh bất khuất ngày nào v́ độc lập tự do của tổ quốc lại được khơi dậy sau nhiều năm trầm lắng.
Cuộc biểu t́nh nói chung khá thuận lợi khi công an chỉ giữ trật tự hay hay yêu cầu giải tán một cách nhẹ nhàng. Hoạt động này đă được nhiều trang web và tổ chức của người Việt ở nước ngoài hoan nghênh. Tinh thần chống xâm lược, bảo vệ tổ quốc là cái ǵ lớn lao đă vượt lên những dị biệt về chính kiến.
Về phía Đảng Cộng sản Việt Nam, nhà nước, cách xử lư đối với cuộc biểu t́nh cũng có nét mới. Dù đă biết trước và huy động nhiều lực lượng như an ninh, cảnh sát giao thông, cảnh sát cơ động, dân pḥng, nhưng chủ yếu là giữ trật tự và ngăn chặn có chừng mực để giữ cuộc biểu t́nh trong ṿng kiểm soát, không có những hành động thô bạo tại chỗ đối với người biểu t́nh như lần trước. Tuy nhiên đây chỉ là biểu hiện bề mặt. Bên trong nhiều biện pháp đă được áp dụng để hạn chế tác động của cuộc biểu t́nh.
Một trường đại học (Đại học Công nghiệp TP HCM) bị phát hiện đă ra chỉ thị cấm sinh viên tham gia biểu t́nh và dọa đuổi học những ai bất tuân. Những người hoạt động cho dân chủ từ trước bị bao vây, cô lập và ngăn chặn không cho tham gia như Tạ Phong Tần, blogger Mẹ Nấm, blogger Người Buôn Gió, Bùi Chát, Nguyễn Văn Đài, Nguyễn Khắc Toàn…
Báo chí chính thống không hề đưa tin về cuộc biểu t́nh, chỉ đến ngày hôm sau mới đưa theo tinh thần nội dung bản tin của Thông Tấn Xă Việt Nam chiều hôm trước. Bản tin Thông Tấn Xă này “chán mớ đời”, làm cho người ta vô cùng thất vọng. Bản tin có tựa đề “Về việc một số người tụ tập gần Đại sứ quán Trung Quốc” cho rằng “nói biểu t́nh chống Trung Quốc là sai sự thật” và chỉ có một số ít người “tụ tập” để biểu lộ ḷng yêu nước. Thật không hiểu nổi cơ quan Thông Tấn Xă này, v́ đọc qua bản tin người ta có cảm tưởng đây là một bản tường tŕnh báo cáo để làm hài ḷng “ông anh Trung Quốc”. Thật là đáng xấu hổ.
Thực ra đây chỉ là một biểu hiện nhỏ trong chính sách ngoại giao khiếp nhược đối với “người hàng xóm to xác xấu tính”. Ai cũng biết đối với Trung Quốc, chính sách ngoại giao của Việt Nam luôn là ḥa hiếu, giữ vững chủ quyền, độc lập, và lịch sử Việt Nam đă có biết bao nhiêu bài học. Ḥa hiếu nhưng không phải là hèn nhát cúi đầu chịu nhục hay dâng đất cho ngoại bang. Các triều đại phong kiến ngày xưa đă từng không chịu nhường một tấc đất của núi sông; khi cần đă đánh cho bọn xâm lược tan tành, đại bại, được cấp thuyền, ngựa về đến nước mà c̣n “hồn kinh phách lạc, ngực đập chân run”; cử người giả hoàng đế sang triều cống trong khi chuẩn bị lực lượng để tấn công… Thời Pháp thuộc, dù tŕnh độ văn minh và vũ khí quá chênh lệch, phải chịu cảnh nô lệ nhưng tinh thần chiến đấu của dân tộc là khi c̣n một ngọn cỏ, người Việt vẫn c̣n đánh Tây.
Đối với người Cộng sản Việt Nam, đă một thời không hiếm những người yêu nước nồng nàn, không tiếc máu xương trong cuộc chiến đấu giành độc lập, kiên cường bất khuất trong tù đày tra tấn, không hề hèn nhát. Đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam cũng đă từng đọ sức với Trung Quốc trong cuộc chiến biên giới năm 1979 và những năm tiếp theo, hiểu rất rơ “ḷng lang dạ sói” của người “láng giềng bốn tốt”.
Dĩ nhiên hoàn cảnh lịch sử bây giờ đă khác. Mối quan hệ cũng như thế và lực của chúng ta với Trung Quốc khác xưa, bối cảnh quốc tế cũng hoàn toàn khác, nhưng tinh thần Việt Nam vẫn không có ǵ khác. Để giữ ḥa hiếu, ḥa b́nh, đâu cần phải nhượng đất nhượng biển, đâu cần không dám phản kháng khi Trung Quốc xâm phạm lănh hải, bắt bớ bắn giết ngư dân (thậm chí không dám gọi tên mà chỉ gọi là “nước lạ”), đâu cần làm ngơ trước nhiều âm mưu thâm độc như khai thác bauxite Tây Nguyên, thuê rừng đầu nguồn và rất nhiều thủ đoạn bỉ ổi trong hoạt động kinh tế làm Việt Nam suy yếu và trở nên lệ thuộc?! Có người cho rằng, đối với Trung Quốc, Việt Nam chỉ biết “đánh vơ mồm”. Và tiếc thay vơ mồm này với vũ khí là “cái lưỡi gỗ” của người phát ngôn Bộ Ngoại giao quanh đi quẩn lại cũng chỉ có một câu “bùa chú” mà ngay người Việt cũng chán không muốn nghe v́ nó chẳng có tác dụng ǵ cả.
Về vụ tàu B́nh Minh 02, người phát ngôn Bộ Ngoại giao có nói dài hơn một tí, nhưng đâu phải thế là đủ. Đối với bất cứ nước nào (như Philippines đă từng làm), trước sự việc tương tự, việc tối thiểu là phải cho tàu chiến, máy bay đánh đuổi tàu xâm phạm, triệu tập đại sứ Trung Quốc đến để cảnh cáo (chứ không phải cử người đến ṭa đại sứ của họ). Đó mới là cách hành xử xứng đáng của một quốc gia có chủ quyền. Dĩ nhiên tiếp theo phải có nhiều biện pháp khác, như việc Bộ trưởng Quốc pḥng Phùng Quang Thanh vừa làm trong Hội nghị Shangri-la, nêu vấn đề ra với quốc tế và với Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc.
Trong bất kỳ thời đại nào của lịch sử Việt Nam, giữ nước luôn là việc của toàn dân chứ không phải chỉ là việc của một triều đ́nh, một thế lực, một đảng, một nhà nước, một quân đội. Hơn ai hết, những người Cộng sản Việt Nam hiểu thế nào là dựa vào dân, chiến tranh nhân dân. Nhân dân đă tự phát nêu cao ḷng yêu nước, ư thức giữ ǵn lănh thổ, tại sao không phát huy, dựa vào sức mạnh nhân dân để đối phó với xâm lược. Một thiểu số nào đó trong bộ máy cầm quyền, v́ một lư do nào đó như lợi ích cá nhân, gia đ́nh, phe nhóm muốn ngăn cản điều này chính là đưa đất nước vào họa diệt vong.
Cơ hội vàng lại vừa xuất hiện nhưng e rằng lạ liệu có bị bỏ lỡ lần thứ hai? Trách nhiệm này thuộc về Đảng Cộng sản Việt Nam và nhà nước.
Đà Lạt 5-6/6/2011
T.D.B.C.
Tác giả gửi trực tiếp cho BVN.
“Cơ hội vàng – lần thứ hai” cho dân tộc và Đảng Cộng sản Việt Nam
