Ngày Chủ nhật 03 tháng 7 năm 2011 vừa qua đối với cá nhân tôi có hai sự kiện quan trọng, đó là cuộc biểu t́nh chống Trung quốc lần thứ 5 ở trong nước và cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội (Hạ nghị viện) ở Thái lan. Ngay sau 15h chiều, khi các điểm bỏ phiếu kết thúc cuộc bầu cử, lập tức các phương tiện truyền thông của Thái lan đă công bố 3 kết quả poll (thăm ḍ) hơn 500 ngàn cử tri trong tổng số 47 triệu cử tri, sau khi đă bỏ phiếu ở tại hơn 90.000 địa điểm bầu cử trên toàn lănh thổ Thái lan của các tổ chức thăm ḍ dư luận.
Nữ thủ tướng đầu tiên của Thái Lan
Tất cả các kết quả poll đều cho biết đảng đối lập V́ nước Thái của bà YinhLuck Shinsawatra – em gái út của cựu Thủ tướng Thack Shin đă thắng tuyệt đối với số ghế Đại biểu dành được là trên 300 ghế so với tổng số 500 ghế. Và đảng Dân chủ cầm quyền của đương kim Thủ tướng Abhisit Vejajivachỉ đạt được trên 100 ghế, số ghế lẻ c̣n lại dành cho 6-7 đảng cỡ vừa và nhỏ.
Và cũng bắt đầu từ 15 giờ chiều, tất cả các điểm bầu cử đồng loạt tiến hành kiểm phiếu dưới sự chứng kiến của đại diện Uỷ ban Bầu cử các tỉnh, thành phố, các chính đảng, các phóng viên và đông đảo dân chúng tham gia chứng kiến. Kết quả kiểm phiếu được cập nhật từng phút trên các chanel TV, ở các điểm bầu cử đồng thời được tính đổi thành số ghế cho từng đảng. Cho tới 21h30 cùng ngày nghĩa là sau hơn 6 giờ đồng hồ, người dân Thái lan đă biết 99% kết quả bầu cử (chưa chính thức), 1% do trở ngại của thiên tai của 2 điểm bầu cử chưa kịp thời cập nhật. Kết quả cho biết có 11/50 đảng chính trị đă giành được từ 1 ghế Đại biểu Quốc hội trở lên, trong đó đảng V́ nước Thái đứng đầu đạt được 265 ghế, thứ 2 là đảng Dân chủ được 159 ghế, thứ 3 là đảng Tự hào nước Thái được 34 ghế, đảng Dân tộc Thái tiến bộ được 19 ghế. Số ghế 23 ghế c̣n lại dành cho 7 đảng phái khác từ 1-7 ghế.
Bà YinhLuck và đại diện các đảng trong Liên minh cầm quyền mới ở Thái lan
Vào lúc 19h30 cùng ngày, ông Abhisit thay mặt đảng Dân chủ cầm quyền đă lên truyền h́nh cảm ơn dân chúng đă tham gia bầu cử và thừa nhận sự thất bại của đảng Dân chủ, đồng thời chúc mừng đảng đối lập V́ nước Thái đă giành được thắng lợi, và hứa sẽ làm vai tṛ đảng đối lập trên tinh thần xây dựng v́ sự phát triển của đất nước Thái lan. Và ngay sau đó 19h45, bà YinhLuck thay mặt cho đảng V́ nước Thái cảm ơn ṭa thể dân chúng đă dành sự ủng hộ lớn lao của đảng V́ nước Thái, tuyên bố sự thắng lợi của đảng V́ nước Thái, cảm ơn lời chúc mừng của ông Abhisit và hứa với toàn thể dân chúng sẽ thực hiện tốt các chủ trương, chính sách và mục tiêu đă đề ra trong cuộc vận động tranh cử.Ngay ngày hôm sau 04/7, bà YinhLuck đă công bố liên minh với 4 đảng vừa và nhỏ để thành lập chính phủ mới với số ghế 299 ghế, đây là những động thái hơi tỏ ra vội vă bất thường trong chính trường Thái lan. Nhưng nó được giải thích bởi sự thắng lợi quá bán (265/500) của đảng V́ nước Thái cũng là điều dễ hiểu, một điều đáng chú ư là thắng lợi của đảng V́ nước Thái đă phản ảnh cho thấy người dân Thái lan đă chán với kiểu chính trị đă quá cũ kỹ, thiếu ổn định của nền chính trị Thái lan hiện nay và sẽ dẫn tới game tranh giành quyền lực giữa các phe phái khó có khả năng chấm dứt. Về phía ông Abhisit Vejajiva, ngày 04/7 cũng đă tuyên bố từ chức Tổng bí thư đảng Dân chủ để thể hiện trách nhiệm cá nhân ḿnh v́ sự thất bại trong cuộc bầu cử này.
Một điều không thể chối căi, đó là vai tṛ của cựu Thủ tướng đang sống lưu vong ở nước ngoài Thakshin, anh trai bà YinhLuck trong việc giành được thắng lợi vang dội của đảng V́ nước Thái. Kết quả mang lại là đă đưa bà YinhLuck mới tham gia chính trường có 48 ngày hay nói cách khác chỉ có 1.152 giờ đồng hồ, nay trở thành nữ lănh đạo đầu tiên của cơ quan Hành pháp Thái lan, đồng thời nó là việc bịt các lỗ hổng mà kẻ thù của ông Thakshin thuộc phe quân đội và dân sự có thể lợi dụng để được cơ hội can thiệp. Do vậy, ngay sau khi nghe kết quả của Exit poll công bố, ông Thakshin từ Dubai đă tuyên bố sẽ tiếp tục cuộc sống lưu vong ở nước ngoài và không dám nghĩ sẽ trở lại vai tṛ Thủ tướng Thái lan một lần nữa. Điều này lại được ông Thakshin khẳng định một lần nữa, vào ngày 04/7 ông Thakshin cho biết, ông ta không có ư định thách thức đối với khối quyền lực cũ (quân đội) và sẵn sàng tiếp tục sống hưu trí ở nước ngoài. Bên cạnh đó c̣n có dư luận của những người thân cận của ông Thakshin cho hay, có thể ông ta sẽ taọ sự bất ngờ theo cách dùng uy tín của ḿnh trong giới kinh doanh hàng đầu thế giới để làm vai tṛ đại diện thương mại để giúp cho chính phủ của cô em gái của ḿnh. Nhưng những điều ông ta nói, với người dân Thái lan th́ khó ai có thể tin được.
Các chuyên gia chính trị hàng đầu của Thái lan cho rằng, sự mâu thuẫn của ông tỷ phú Thakshin với nhóm bảo thủ đă ở mức rất sâu sắc và trong tương lai, việc xảy ra xung khắc giưa hai phe là điều khó mà tránh khỏi. Họ cho rằng kết quả của cuộc bầu cử ngày 03/7 vừa qua không phải là trận chiến cuối cùng giữa Thakshin và kẻ thù của ông ta, mà nó (cuộc đối đầu) c̣n tiếp tục xảy ra thêm nữa. Và theo họ th́ chính trường Thái Lan vẫn sẽ tiếp tục bị đe dọa. Cho dù nhóm kẻ thù của ông Thakshin là không hợp pháp để can thiệp. Nhưng họ sẽ đợi cho đến khi chính phủ của bà YinhLuck phạm phải một sai lầm, khi đó sẽ thấy họ trở lại một cách tất nhiên.
Kể cả tới hôm nay, đảng V́ nước Thái đă thành lập một chính phủ liên minh với 5 đảng như đă nói ở trên, người ta cho rằng các sĩ quan quân đội cấp cao người đứng đằng sau cuộc đảo chính lật đổ ông Thakshin năm 2006 dường như đă thừa nhận rằng chính phủ mới của em gái ông ta. Điều này cho thấy đă có sự đàm phán, dàn xếp phía sau bức màn vô h́nh nào đó đă xong xuôi.
Thực ra, cũng có các cố gắng để lật đổ đảng V́ nước Thái hiện nay, nhưng nó rất khó có thể được kích hoạt để gây ra những thay đổi, v́ nếu nh́n vào kết quả của cuộc bầu cử, đă đẩy chỉ số Chứng khoán Thái lan tăng lên đến 5 %, và đồng baht Thái tăng giá 1 % vào ngày hôm qua, thứ hai 04/7 vừa qua.
Tuy nhiên, môi trường đầu tư có thể quay trở lại sôi động chỉ có một thời gian ngắn và khi nào sức mạnh quay trở lại vào tay ông Thaksin, th́ sự xung đột sẽ bắt đầu hiện ra. Đặc biệt là nếu đảng V́ nước Thái có kế hoạch đưa ông Thakshin trở về Thái Lan mà không bị xử lư về tội danh tham nhũng. Sự trở lại của ông Thakshin vẫn làm cho những kẻ có quyền lực cũ ở Thái Lan cũng hết sức lo ngại, bởi nền chính trị Thái lan vốn vẫn gắn chặt với hệ thống của việc bảo trợ và ảnh hưởng, đó là liên kết với các sĩ quan cao cấp quân sự, đó là liên kết với các cấp độ quân sự. Nó được sử dụng như một công cụ để bảo tồn hay lật đổ chính phủ dân sự bất kể lúc nào họ không vừa ḷng. V́ lư do như vậy, nên cơ sở quyền lực của ông Thakshin đă bị suy yếu khi bắt đầu cai trị đất nước trong năm 2001-2006 và đă dẫn đến cuộc đảo chính của quân đội, để khôi phục lại vai tṛ của ảnh hưởng của khối quân sự và lực lượng có quyền lực trên cả chính trị. Và những điều này có thể thay đổi một lần nữa, khi đảng V́ nước Thái trở thành có vai tṛ chính trong liên minh cầm quyền như hiện nay.
Chính v́ vậy, đảng V́ nước Thái hiện nay đang cần phải xem xét kỹ càng các lựa chọn khác nhau để t́m kiếm sự ân xá cho ông Thaksin. Họ hiểu rằng, việc ân xá cho ông Thakshin là một vấn đề cực kỳ tinh tế và khó khăn ở Thái Lan, điều đó đă buộc họ đang cố gắng sử dụng từ ngữ rất cẩn thận trong tuyên bố với báo giới. Như bà YinhLuck, tân Thủ tướng đă nói rằng việc ân xá cho anh trai ḿnh có hay không phụ thuộc vào Ủy ban độc lập điều tra và t́m hiểu sự thật v́ sự ḥa giải dân tộc(คอ ป.) một tổ chức phi chính phủ được thành lập từ thời chính phủ của ông Abhisit Vejajiva. Và bà YinhLuck đă khôn khéo khi nói rằng trường hợp của ông Thakshin anh trai bà ta sẽ không là một trường hợp đặc biệt, việc này sẽ do Ủy ban độc lập điều tra và t́m hiểu sự thật v́ sự ḥa giải dân tộc(คอป.) sẽ nghiên cứu và phán xét việc ân xá cho ông Thakshin hay không.
Chắc chắn, một mục tiêu lớn nhất của tân Thủ tướng YinhLuck Shinawatra và chính phủ liên minh của Đảng V́ nước Thái là t́m cách ân xá cho anh trai của ḿnh là cựu Thủ tướng Thakshin Shinawatra và lấy lại số tiền 46 tỷ baht (1,6 tỷ USD) trong việc bán cổ phần cho tập đoàn Temasex của Singapore đă bị Ṭa án Tối cao Thái lan ra lệnh tịch thu xung công.
Nhưng đó là một việc hoàn toàn không dễ, nếu như bà YinhLuck không muốn đi lặp lại theo vết xe đổ của các chính phủ của các Thủ tướng đàn em của ông Thakshin, như ông Samak Sunthrawet, ông Somsai Wongsawat bị hạ bệ liên tiếp trong năm 2008.
Ở Thái lan, một nguyên tắc bất di bất dịch hiện nay là “Nếu làm chính trị, th́ ông (bà) Thủ tướng chính phủ phải biết kính trọng và lễ phép với giới lănh đạo cao cấp trong quân đội.
V́ quân đội Thái lan chỉ biết trung thành với nhà Vua và Hoàng tộc của họ.
Phuket, ngày 5 tháng 7 năm 2011.
Nguồn: Blog Kami (RFA)