Bill Gates: Từ máy tính đến nhà vệ sinh

Rời khỏi lĩnh vực phần mềm máy tính, giờ đây, một trong những mối quan tâm lớn nhất của Bill Gates là nhà vệ sinh (toilet). Quỹ Bill & Melinda Gates đang tài trợ cho rất nhiều ý tưởng trong lĩnh vực này, từ nhà vệ sinh không dùng nước đến tái chế nước tiểu thành nước uống.

Hơn 1 tỷ người không biết đến khái niệm toilet

Bill Gates cho rằng, đã đến lúc phải có những thay đổi mạnh mẽ trong việc xử lý chất thải của con người. Bởi lẽ, bất chấp rất nhiều nỗ lực và thành tựu, cho đến nay, vẫn còn 40% nhân loại, tương đương với khoảng 2,5 tỷ người phải sống trong cảnh không có các biện pháp phù hợp để xả chất thải của chính mình. Trong số này, 1,1 tỷ người hoàn toàn không biết đến khái niệm toilet. Mọi thứ họ thải ra được xả thẳng vào đất và nước, gây ô nhiễm, dịch bệnh, đặc biệt là tiêu chảy. Theo thống kê của Unicef, đây là nguyên nhân khiến ít nhất 1,2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới tử vong mỗi năm.

Một trong những mối quan tâm lớn nhất của Bill Gates là nhà vệ sinh (toilet).

Cuối tháng 6 vừa qua, tổng thư ký Liên hợp quốc và Unicef đã thông qua một kế hoạch 5 năm mà một trong các mục tiêu là đến năm 2015, giảm một nửa số người không được sử dụng toilet. Để đạt được kết quả này, việc cần làm không chỉ đơn giản là xây dựng nhà vệ sinh ở những vùng khó khăn, vì ở rất nhiều nơi, người dân còn không đủ nước để uống, nói gì đến nước để xả chất thải nếu dùng nhà vệ sinh theo kiểu phương Tây.

"Mỏ vàng mới"

Hai dự án mà Frank Rijsberman, người đứng đầu văn phòng Nước sạch và Vệ sinh môi trường thuộc Quỹ Bill & Melinda Gates đang thúc đẩy có thể là giải pháp cho vấn đề này. Dự án thứ nhất hỗ trợ việc xây dựng các hố tiêu ở những vùng khó khăn, chưa có nhà vệ sinh. Để giải quyết nỗi lo về nước, quỹ khuyến khích nghiên cứu mô hình nhà vệ sinh khô, không dùng nước để xả. Thay vào đó, chất thải rắn sẽ được tách khỏi nước tiểu và làm khô.

Dự án thứ hai tài trợ cho các ý tưởng nghiên cứu mới của giới khoa học trong việc sử dụng chất thải của con người. Theo Rijsberman, có rất nhiều ý tưởng có thể biến những thứ chúng ta thải ra thành một mỏ vàng thực sự. Hiện nay, đã có một số thí nghiệm cho thấy có thể biến chất thải rắn của con người thành một dạng vi sóng để sử dụng như một nguồn năng lượng hữu ích.

Một nghiên cứu khác đã xác định được một số loài vi khuẩn có thể biến chất thải thành phân bón mà không gây ô nhiễm môi trường hoặc phát tán mầm bệnh. Trong tương lai, toilet có thể thu gom nước tiểu và xử lý để biến thành nước sạch, có thể uống được. Công nghệ này đã được NASA nghiên cứu trong một thời gian dài và đến năm 2008, hệ thống có thể lọc nước tiểu của các nhà du hành vũ trụ thành nước sinh hoạt (có thể dùng để uống và nấu nướng) đã được giới thiệu với báo chí. Tuy nhiên, với giá trị lên đến 250 triệu đô la, nó không phải là giải pháp có thể áp dụng đại trà, nhất là ở các nước nghèo.

Ngoài việc biến nước tiểu thành nước sạch, Quỹ Bill & Melinda Gates cũng khuyến khích những ý tưởng khác để tận dụng nguồn chất thải này. Tại Nam Phi, quỹ đang tài trợ cho một dự án biến nước tiểu của 400.000 người dân thành phân đạm dạng bột. Với những dự án như thế này, chẳng có gì mất đi, kể cả những thứ tưởng như là vô dụng.

Hương Tiên (theo Time)