Khi dế "lên ngôi"
Cách đây 2 - 3 năm, nghề nuôi dế giống trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc được coi là nghề "hốt bạc" v́ mỗi kỳ thu hoạch, dế nuôi sinh sản để bán giống cho lăi hàng chục lần so với các khoản chi phí đầu tư để nuôi. Lúc đó, dế chế biến được bán trên địa bàn tỉnh, nhất là khu đô thị, các quán rượu, bia khoảng 300.000 - 400.000 đồng/kg, trong khi đó giá thành sản xuất dế thịt chỉ ở mức 130.000 - 150.000 đồng/kg.
Năm 2008, anh Viên Văn Ngọc, xă Đại Đ́nh, huyện Tam Đảo là người đầu tiên đưa con dế về Vĩnh Phúc và con dế đă mang lại hiệu quả kinh tế lớn cho gia đ́nh anh. Từ khi thấy gia đ́nh anh Ngọc làm ăn phát đạt nhờ con dế, nhiều người đă t́m đến học hỏi và mua dế giống về nuôi. Nhận thấy việc nuôi dế rất dễ dàng mất ít thời gian, đầu tư thấp mà hiệu quả kinh tế cao nên việc nuôi dế phát triển một cách ồ ạt, trong khi người nuôi chưa nắm bắt được nhu cầu thị trường.
Ở nhiều miền quê người ta đă phao tin, đồn thổi quá sự thật, cho rằng dế giống dễ bán, sản xuất ra bao nhiêu cũng không đủ v́ nhu cầu chăn nuôi của người dân các tỉnh là rất lớn. Từng đoàn người ở khắp các tỉnh thành về Vĩnh Phúc tranh giành nhau mua mà nguồn cung không đủ. Dế thịt theo lời bàn tán cũng được rất nhiều người ưa chuộng, sản phẩm làm ra được bán cả trong và ngoài nước. Người nuôi dế sản xuất ra đến đâu, khách hàng đến tận nhà mua hết đến đó. Từ vài hộ chăn nuôi dế ban đầu, sau một thời gian ngắn Vĩnh Phúc đă có cả trăm hộ nuôi dế.
Ban quản lư đề án nâng cao kiến thức cho nông dân (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vĩnh Phúc) cũng đă mở nhiều lớp tập huấn cho nông dân. Và rồi Hiệp hội nuôi dế Vĩnh Phúc đă ra đời năm 2010 với 80 hội viên.
Người nuôi "vỡ mộng"
Tuy nhiên, việc nuôi dế trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc gần đây bộc lộ rơ những mặt hạn chế, không đạt được như nhiều người dân mong đợi. Người dân hầu hết đă quay lưng với nghề nuôi dế, nhiều gia đ́nh đă phá đàn để chuyển đổi nghề khác. Nguyên nhân họ từ bỏ nghề nuôi dế là do nguồn giống đă băo ḥa. Mặt khác, dế thịt ế ẩm và mất giá. Sản phẩm mới được bán ở một số quán ăn và chủ yếu mang tính giới thiệu, quảng bá như là một thứ ẩm thực mới lạ nhưng cũng chỉ số ít thưởng thức cho biết.
Trại dế "Phương Nam" ở tổ 10, xă Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Tường đă phải bỏ nghề, chuyển sang nuôi chim cút từ giữa năm 2010. Gia đ́nh ông Nguyễn Đức Nhung, thôn Dẫn Tự, xă Tân Cương, huyện Vĩnh Tường là một trong thành viên thuộc Ban chấp hành của Hiệp hội nuôi dế tỉnh cho biết, gia đ́nh ông bắt đầu nuôi dế sớm gần như nhất tỉnh, hồi đầu giá dế khá cao lên tới 700.000 - 800.000 đồng/kg vào những vụ dế hiếm. Nhưng khi có nhiều hộ nuôi th́ đầu ra con dế gặp khó khăn. Xă Tân Cương quê ông Nhung có nhiều hộ nuôi nhưng do đầu ra khó khăn nên dần dần họ đă bỏ hết.
Dế thương phẩm khó bán, mặc dù người nuôi đă đem sản phẩm đi khắp nơi để chào hàng, giới thiệu. Nhiều hội viên đă yêu cầu Hiệp hội bao tiêu sản phẩm như đă cam kết ban đầu. Tuy nhiên, để Hiệp hội đứng ra bao tiêu th́ hội viên phải mua dế giống của Hiệp hội. Cụ thể là mua một chậu dế giống th́ Hội bao tiêu cho 5 kg dế thương phẩm với giá từ 150.000 - 200.000 đồng/kg và phải nộp lại quỹ cho Hội là 50.000 đồng, trong khi đó giá một chậu dế giống của Hiệp hội từ 500.000 - 600.000 đồng (!?).
Dư luận cho rằng, một số cán bộ của ngành chức năng, nhất là ngành nông nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc đă quá vội vàng phổ biến, thông tin cho nông dân, cơ quan tuyên truyền rằng việc chăn nuôi dế rất lăi, có chỗ bao tiêu sản phẩm tương đối ổn định... mới xảy ra t́nh trạng nuôi ồ ạt. Đây cũng là một bài học, đ̣i hỏi ngành chức năng cần thận trọng hơn khi đưa các loại cây trồng, vật nuôi mới lạ vào địa bàn thử nghiệm, để nhân rộng.
theo (btt.vn)