|
R10 Vô Địch Thiên Hạ
Join Date: Dec 2006
Posts: 88,250
Thanks: 11
Thanked 3,751 Times in 3,090 Posts
Mentioned: 5 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 8 Post(s)
Rep Power: 110
|
Quỳnh Chi, phóng viên RFA
2011-11-03
Nhân chuyến công du Trung Quốc hồi đầu tháng 10, Tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam kư kết với Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc một số văn kiện.
AFP photo
Thủy thủ Trung Quốc đứng trên một tàu khu trục tại Thượng Hải vào ngày 22 tháng 9 năm 2011.
Trong đó, văn kiện thỏa thuận những nguyên tắc giải quyết vấn đề trên biển cho thấy tranh chấp trên Biển Đông sẽ được giải quyết trong “ḥa b́nh, hữu nghị”. Phải chăng điều này có nghĩa là chiến tranh sẽ không xảy ra trên Biển Đông giữa hai nước?
Mâu thuẫn
Kết quả của chuyến công du kéo dài năm ngày bắt đầu từ ngày 11 tháng 10 là 6 văn kiện được kư kết giữa hai vị tổng bí thư đảng cộng sản. Giữa lúc t́nh h́nh Biển Đông đang sôi nổi và phức tạp, văn kiện đáng chú ư nhất là “Thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa nước Cộng ḥa Xă hội chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa”. Với văn kiện này, hai vị tổng bí thư đồng ư với nhau 6 điểm mà điểm đầu tiên cho thấy “làm cho biển Đông trở thành vùng biển ḥa b́nh, hữu nghị hợp tác”. Như vậy, bản tuyên bố chung cho thấy hai bên đă nhất trí giải quyết vấn đề tranh chấp lănh hải trong ḥa b́nh và hữu nghị.
Phát biểu trên tờ Tuổi Trẻ hồi tuần trước, Thứ trưởng Bộ quốc pḥng Nguyễn Chí Vịnh cho đây là thành công của hai nước và bản thỏa thuận đă làm dịu đi t́nh h́nh. Vị Trung tướng c̣n nói thỏa thuận một lần nữa khẳng định “quyết tâm của hai bên về việc xử lư vấn đề biển Đông bằng biện pháp ḥa b́nh”.
Tuy nhiên, khi chữ kư của các văn kiện c̣n chưa ráo mực, người ta lại thấy xuất hiện những bài viết mang tính hiếu thắng và đe dọa khi tờ Ḥa cầu Thời báo cho đăng bài xă luận nói rằng “nếu t́nh h́nh trở nên xấu đi, th́ hành động quân sự là điều cần thiết”.
Đáng bàn căi hơn, bài xă luận có đoạn “cần phải chuẩn bị tâm lư để nghe tiếng đại bác”.
Mặc dù phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng lên tiếng cho rằng Trung Quốc có chủ trương ḥa b́nh, và tờ Hoàn cầu Thời báo không phải là cơ quan ngôn luận chính thức của đảng cộng sản Trung Quốc; tuy nhiên, đây cũng là một tờ báo nhà nước và có sức lan tỏa rộng răi. Sự hiếu thắng của truyền thôngTrung Quốc làm dấy lên những người ta nghi ngờ về mức độ “cam kết” trong các văn bản đă kư.
Thứ nhất, các văn kiện kư kết được thực hiện giữa người đứng đầu hai đảng. Cho nên xét cho cùng, nó chỉ đại diện và thể hiện được ư chí, nguyện vọng của đảng viên hai nước mà hoàn toàn không thể mang tính đại diện cho chính phủ hai nước.
Nói về phía Việt Nam, mặc dù thành phần tháp tùng cùng ông Nguyễn Phú Trọng được cho là hùng hậu. Mặc dù vậy, với cương vị Tổng bí thư một đảng, th́ khó ḷng cho rằng ông Nguyễn Phú Trọng danh chính ngôn thuận đại diện cho gần 90 triệu dân Việt Nam. Thực tế, điều 84 hiến pháp 1992 quy định quyền và nghĩa vụ của quốc hội trong việc quyết định các vấn đề “biện pháp bảo đảm quốc pḥng và an ninh quốc gia”, cũng như “quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại; phê chuẩn hoặc băi bỏ các điều ước quốc tế đă kư kết hoặc tham gia theo đề nghị của Chủ tịch nước”.
Có tin được?
000_Hkg5492173-250.jpg
Các chiến sĩ hải quân VN xem mô h́nh "Trường Sa lớn", ḥn đảo thuộc chủ quyền VN kiểm soát hôm 21/10/2011. AFP
Về phía Trung Quốc, khi ông Tổng bí thư kiêm chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào tham gia kư kết với ông Nguyễn Phú Trọng, văn kiện ấy chỉ đại diện cho khoảng 70 triệu đảng viên, chiếm 5% dân số Trung Quốc. Vậy có điều ǵ lấy làm chắc chắn rằng 95% dân số c̣n lại sẽ đồng ḷng với lập trường giải quyết tranh chấp trong ḥa b́nh của đảng cộng sản Trung Quốc?
Vả lại, cho dù 95% dân số ấy c̣n lại cũng đồng t́nh với lập trường của đảng, th́ một bản tuyên bố như thế cũng khó ḷng trở thành một cái ǵ đó bảo đảm rằng các bên sẽ thực hiện nó. Lo ngại này không phải không có cơ sở nếu xét đến bản chất Trung Quốc trong những xung đột trong quá khứ với Việt Nam và đặt trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng hoạt động tích cực trên biển Đông, xem nơi đây là lợi ích cốt lơi của ḿnh. Nói như thế để thấy rằng muốn biết Trung Quốc có gây chiến trên biển Đông hay không, cách tốt nhất là nh́n đến hành động của họ hơn là tin tưởng vào một văn bản. Nhà nghiên cứu biển Đông Đinh Kim Phúc cho biết:
“Những thông cáo chung của hai chính phủ thường là vật để bảo đảm, nhưng bảo đảm đến mức nào th́ tùy theo hai bên. Trong t́nh h́nh hiện nay, nguy cơ xung đột không c̣n là tiềm ẩn, mà chỉ cần một bên khiêu khích hay xâm phạm th́ chiến tranh sẽ bùng nổ. Trước giờ th́ chúng ta thấy Trung Quốc nói một đường làm một nẻo. Họ nói th́ rất hay nhưng hành xử th́ nên xem lại.”
Trước giờ th́ chúng ta thấy Trung Quốc nói một đường làm một nẻo. Họ nói th́ rất hay nhưng hành xử th́ nên xem lại.
Ô. Đông Đinh Kim Phúc
Thứ hai, đối với một quốc gia, chủ quyền lănh thổ lănh hải là quan trọng nhất. Nó chính là yếu tố khẳng định sự tồn tại và mang tính sống c̣n của dân tộc. Chính v́ thế mà một dân tộc có nền tự chủ, độc lập luôn coi việc giữ ǵn lănh thổ, lănh hải làm tối thượng. Không có t́nh đồng chí, t́nh anh em hay một sự kư kết nào có thể quan trọng bằng chủ quyền dân tộc. Người ta có thể làm bất cứ điều ǵ có thể, kể cả chiến tranh để bảo vệ chủ quyền. Và có lẽ mọi xung đột giữa các quốc gia với nhau cũng đều bắt nguồn từ chủ quyền, mà vấn đề ḥa b́nh ở Trung Đông hay tranh chấp lănh thổ giữa Trung Quốc cùng các nước láng giềng là những ví dụ.
Gwynne Dyer, một nhà báo người Anh, chuyên viết sách về chiến tranh từng viết rằng: “Bạn có thể tấn công biên giới đất liền nếu bạn thực sự muốn, nhưng đó là một quyết định rất lớn với những hậu quả khôn lường. Đến cả một nước kiêu ngạo nhất cũng sẽ suy nghĩ thật kỹ càng trước khi quyết định. Và thường th́ cuối cùng họ quyết định không chiến tranh. Trong khi đó trên biển, bạn có thể trôi dạt vào một cuộc đối đầu quân sự nghiêm trọng mà cả hai bên không hề muốn”.
Hy vọng ở TQ
000_Hkg5312144-200.jpg
Tổng thư kư ĐCS Việt Nam Nguyễn Phú Trọng bắt tay Ủy viên quốc vụ viện Trung Quốc tại Hà Nội hôm 7/9/2011. AFP
Cho đến thời điểm này, có thể thấy Trung Quốc rất quyết tâm trong việc tuyên bố chủ quyền tại gần như 80% biển Đông. Một khi họ đă tin và cho rằng đường lưỡi ḅ thuộc lănh hải của ḿnh, th́ họ có thể làm mọi thứ, kể cả chiến tranh, để bảo vệ nó. Có lẽ v́ không chứng minh được tính hợp pháp của ḿnh đối với đường lưỡi ḅ mà Trung Quốc chưa có cơ sở tạo nên một cuộc chiến tranh; tuy nhiên nh́n vào cách Trung Quốc triển khai quân sự trên biển Đông và cách họ sẵn sàng bắn phá, bắt bớ ngư dân nước khác trong phạm vi đường lưỡi ḅ, khó ḷng tin rằng Trung Quốc sẽ nhượng bộ hay từ bỏ đường lưỡi ḅ một cách dễ dàng. Nhà nghiên cứu biển Đông Nguyễn Đ́nh Đầu cũng không thể chắc chắn về những tuyên bố ḥa b́nh của Trung Quốc:
“Chúng ta không có cái ǵ để làm chắc chắn được cả mà chỉ hy vọng thôi. Hy vọng là Trung Quốc sẽ có trách nhiệm trong việc bảo vệ ḥa b́nh thế giới. Trung Quốc cũng có những hạn chế và trách nhiệm của ḿnh để không gây chiến. Tôi hy vọng là Trung Quốc hiểu rằng không thể gây ra chiến tranh bởi v́ nếu gây ra chiến tranh th́ không những Việt Nam mà các nước khác sẽ phản ứng, trong đó có Đông Nam Á. Thêm vào đó, biển Đông là cũng là thủy lộ của thế giới”.
Có nhiều ư kiến phân tích cho rằng Bắc Kinh sẽ không gây ra chiến tranh v́ nhiều lẽ, trong đó bao gồm cả sự thiếu cơ sở trong tuyên bố chủ quyền và cả sự khẳng định uy tín của một nước lớn. Nhưng chưa có ư kiến nào cho rằng Trung Quốc sẽ không ra chiến tranh chỉ v́ dựa vào những tuyên bố chung với Việt Nam. Ông Đinh Kim Phúc nói:
“Trong thời đại ngày nay, không phải thời kỳ chiến tranh lạnh, Việt Nam c̣n có quốc tế, chính nghĩa và nhân dân yêu chuộng ḥa b́nh thế giới. Nếu có xảy ra Trung Quốc sẽ là người trả giá lớn nhất”.
Hy vọng là Trung Quốc sẽ có trách nhiệm trong việc bảo vệ ḥa b́nh thế giới. Trung Quốc cũng có những hạn chế và trách nhiệm của ḿnh để không gây chiến.
Ô. Nguyễn Đ́nh Đầu
Trong cuộc phỏng vấn với báo Tuổi Trẻ vừa qua, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho rằng “đối với những tranh chấp, khác biệt trong vấn đề biển Đông th́ độ tin cậy là yếu tố quyết định”. Không ai có thể đảm bảo rằng với những tuyên bố chung ấy, chiến tranh sẽ không xảy ra. Điều người ta có thể nói là “hy vọng”. Vả lại, càng không chắc chắn rằng chiến tranh không xảy ra v́ ḷng tin và sự giao hảo được thể hiện qua các văn bản vừa kư kết.
Hiện tại lời cảnh báo về tiếng đại bác trên biển Đông chỉ là tiếng nói của tờ Hoàn cầu Thời báo mà theo người phát ngôn của bộ Ngoại giao nước này - là tiếng nói của một số người Trung Quốc; tuy nhiên quả thực rất khó nói khi nào tuyên bố ấy sẽ là tiếng nói chính thức của đa số người Trung Quốc. Những tuyên bố chung về ḥa b́nh trên biển Đông nếu muốn gọi là một bước tiến tốt đẹp th́ có lẽ không thiếu lư. Nhưng tất cả c̣n phải dựa vào sự “nh́n thấy”, hơn là “nghe thấy” và “tin tưởng”.
RFA
|
Giải quyết vấn đề Biển Đông: quân sự hay ḥa b́nh
