"Chỉ cần cho vài th́a hương liệu, phẩm màu, đường hóa học vào nước và nêm nếm là đă có nước ép trái cây thơm lừng", công thức pha chế được người bán hóa chất, quanh chợ Kim Biên, quận 5, TP HCM, giới thiệu mỗi khi có khách cần mua.
Chiều 16/12, chuẩn bị cho đám tiệc, dự định đăi khách món nước cam thay v́ nước ngọt, được bạn giới thiệu quanh chợ Kim Biên có bán bột cam pha với nước rất tiện và rẻ, anh Tân quê ở Long An t́m đến. Vừa thấy khách, các chủ quầy hóa chất phẩm màu trên đường Trịnh Hoài Đức, cạnh chợ hóa chất Kim Biên đă gọi và giới thiệu.
Nhanh tay hơn cả, một thanh niên mặc quần đùi lôi khách kéo vào quầy và lấy ra hàng chục bao nhựa có chứa đủ loại hương liệu từ cam, dâu, táo, nho, chanh cho đến hương cà phê, hương sôcôla.
|
Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thị sát t́nh h́nh buôn bán phụ gia thực phẩm tại chợ Kim Biên. Ảnh: Trung Hào |
"Hàng ngoại đấy, an toàn lắm. Chỉ cần hơn trăm ngh́n đồng hương liệu, đường hóa học pha mang về pha với nước là anh có ngay nước trái cây đăi khách", người này nói. Tuy nhiên khi anh Tân hỏi hàng ngoại là nước nào sản xuất, người bán lại lơ đi.
Bị khách chê nước phở không đậm đà, bà Liên nhà ở quận Phú Nhuận t́m đến chợ Kim Biên, mua hương liệu hỗ trợ cho công thức đang có. Vừa đến đầu chợ, chưa kịp bước vào trong, vị khách đă được các chủ cửa hiệu kinh doanh hóa chất, phẩm màu ven chợ mời chào. "Nấu phở phải không, có ngay đây, chỉ cần vài th́a thôi là thơm lừng ngay", vừa nói một chủ cửa hàng vừa kê sát vào mũi khách bọc hương liệu có ghi "phở ḅ" bên ngoài.
Chủ cửa hàng c̣n giới thiệu, so với nước hầm xương hoặc các công thức tạo mùi truyền thống, dung dịch tổng hợp của cửa hàng rẻ hơn rất nhiều. Giá của một kg hương liệu ḅ chưa đến 400 ngh́n đồng nhưng mỗi lần nấu chỉ cần bỏ một ít là đủ, nên có thể pha cho ước tính lên đến hàng ngh́n lít nước lă.
T́nh h́nh mua bán sôi động diễn ra tại các con đường xung quanh chợ hóa chất Kim Biên, như Trịnh Hoài Đức, Phùng Hưng, Hải Thượng Lăn Ông... Ở đây, vài chục cửa hàng lớn nhỏ san sát chất đầy thùng, can, bao ni lông chứa đủ loại bột hoặc nước ghi chú rơ "hương cam, táo, mơ, dâu, đậu nành, cà phê, hương phở, hương bún ḅ, lẩu", hầu hết không có nhăn mác.
"Mua ǵ cũng có, muốn pha chế món ǵ người bán giới thiệu luôn. C̣n nguồn gốc sản phẩm th́ hên xui. Cũng có loại có nhăn, nhưng hầu hết là hàng can, hàng thùng được sang chiết ra túi nhỏ. Giá loại không nhăn mác thường rẻ hơn những loại có bao bịch bán trong chợ", anh Hải, người từng giúp việc cho một hộ kinh doanh phẩm màu tại khu vực này nói.
Cũng theo anh Hải, khách hàng thân thiết của các loại hương liệu tạo mùi thường là các cơ sở sản xuất thực phẩm theo dạng thủ công hoặc làm theo mùa. "Đắt hàng nhất là hương liệu làm các loại thức ăn cần mùi vị như ḅ viên, chả cá, nước ép quả. Nếu không dùng hóa chất, hương liệu, phẩm màu th́ không c̣n lăi và thức ăn không thơm ngon", anh này nói.
|
Nhiều loại hóa chất công nghiệp được bán cùng phụ gia thực phẩm tại khu vực chung quanh chợ Kim Biên. Ảnh: Trung Hào |
Trao đổi với
VnExpress.net, bà Lưu Thị Kim Nhung, Trưởng ban quản lư chợ Kim Biên cho biết, những cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ năm quanh chợ đă có mặt từ hơn chục năm nay nhằm "ăn theo" chợ hóa chất Kim Biên. "Quyền quản lư các hộ này thuộc chính quyền địa phương chứ không phải của chúng tôi", bà Nhung nói.
Theo ông Phạm Kim B́nh, phó chánh thanh tra Sở Y tế TP HCM, thực tế kiểm tra cho thấy, cả những hộ kinh doanh trong và ngoài chợ đều có sai phạm.
"Nhiều nhất là sang chiết phụ gia thực phẩm không đúng quy định. Nhiều hương liệu được chiết từ thùng to ra thùng nhỏ, sau đó chưa ghi rơ nhăn mác, nguồn gốc, hạn sử dụng, một số hộ kinh doanh lẫn lộn cả hóa chất công nghiệp với hóa chất thực phẩm", ông B́nh nói.
Trưa 17/12, trong buổi giám sát t́nh h́nh an toàn vệ sinh thực phẩm tại TP HCM, ở chợ Kim Biên, bà Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Y tế đă trực tiếp nhắc nhở ban quản lư chợ cần thực hiện nghiêm việc quản lư các hộ kinh doanh hóa chất, phụ gia thực phẩm, nhất là về nguồn gốc sản phẩm, việc sang chiết và bảo quản hàng hóa.
"Phụ gia hóa chất có mặt trong hầu hết các loại thức ăn nên ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, chính v́ thế công tác quản lư cần phải thắt chặt và xử lư nghiêm những trường hợp vi phạm", bà Tiến nhấn mạnh.
Cùng ngày, Bộ trưởng c̣n đến thăm mô h́nh bếp ăn tự quản tại một công ty ở quận B́nh Tân, đồng thời có buổi làm việc với UBND TP HCM về t́nh h́nh an toàn vệ sinh thực phẩm tại TP HCM, cũng như các công tác triển khai thanh kiểm tra thực phẩm mùa Tết.
|
Trung Hào