Tục hóa vàng: xử phạt vẫn tiếp diễn

Tập tục đốt vàng mã vẫn tiếp diễn trong nước cho dù đã có quy định xử phạt để chống lãng phí.
Chủ đề này mỗi năm vào dịp lễ Tết lại nổi lên, với ước tính hàng trăm tỷ đồng tiêu tán cùng với tục hóa vàng.


Đã hai năm kể từ khi chính phủ Việt Nam ban hành nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa liên quan đến tập tục đốt vàng mã,tình hình chưa có nhiều biến chuyển.
Theo nghị định, hành vi đốt đồ mã tại nơi tổ chức lễ hội, di tích lịch sử văn hóa hay nơi công cộng khác có thể bị phạt từ nửa triệu tới một triệu đồng.

Bà Lê Thị Minh Lý, nguyên cục phó Cục Di sản thuộc Bộ Văn hóa Thông tin, cho rằng mục tiêu chống lãng phí của nghị định là đúng đắn.
Bà nói với BBC từ Hà Nội: “Ngăn chặn đốt quá nhiều vàng mã gây lãng phí, tác động hoả hoạn và ô nhiễm môi trường là việc làm cần thiết.”
Tuy nhiên, bà Lý nói xử phạt “chỉ đúng dưới một góc độ nào đó”.
“Đây là vấn đề liên quan đến nhận thức của con người và tâm linh cho nên tôi nghĩ rằng cấm hay xử phạt cũng chỉ đúng ở một góc độ nào đó mà thôi."
“Quan trọng hơn cả là giáo dục để tăng nhận thức, thay vì xử phạt hành chính."
Lãng phí

Báo chí trong nước đưa ra con số thống kê, hàng năm chỉ riêng thành phố Hà Nội đã tiêu tốn hàng trăm tỷ đồng cho việc đốt vàng mã.
Tiến sĩ Ngô Đức Thịnh, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu văn hóa, giám đốc Hội bảo tồn nghiên cứu văn hóa và tín ngưỡng Việt Nam, giải thích các quan điểm về xu hướng tâm linh của người Việt hiện đại.






Ông Ngô Đức Thịnh giải thích: “ Kể từ khi Việt Nam đi vào kinh tế thị trường và chính sách mở cửa đã xuất hiện hiện tượng sôi động về đời sống tín ngưỡng.”
“Tâm lý muốn làm giàu nhanh, không dựa trên sức lực của mình bằng cái may rủi hay sự phù hộ của tâm lý siêu nhiên nào đó đang là điều có thật.”


Ông Thịnh nhận định điều này phản ánh một xã hội, trong đó niềm tin vào bản thân con người bị suy giảm khiến đời sống tín ngưỡng “thậm chí quá đà” so với truyền thống.
Do vậy ông cho rằng việc cấm hóa vàng là không thể thực hiện, nhất là bằng biện pháp hành chính.
“Để công an hoặc những người quản lý giải quyết vấn đề này thì tôi không tin.”
Tuy nhiên, ông Thịnh cũng đưa ra một thực tế khác là nghề vàng mã được xếp vào danh mục nghề truyền thống.


“Chính nghề này đang mang lại nguồn sống cho bao nhiêu làng và người dân.”
Ông nói "phải nhìn nhiều mặt, không chỉ thấy đốt như thế là tiêu tốn tất cả.”
“Chúng tôi muốn thông qua cộng đồng để đưa ra các quy định hạn chế việc đốt vàng mã. ”
Phỏng vấn với giáo sư Ngô Đức Thịnh sẽ được phát vào thứ Tư 18/1/2012 trên trang mạng BBCVietnamese.com, mời quý vị đón nghe.