Nhà khoa học 'cứu trái đất' vừa qua đời

- Frank Sherwood Rowland, nhà khoa học được nhận giải Nobel Hóa học năm 1995 trong việc nghiên cứu, ngăn chặn các chất gây ra lỗ thủng tầng ôzôn, vừa qua đời ở tuổi 84.

Ông Rowland sinh ra tại Delaware, Ohio (Mỹ), đã qua đời hôm thứ 7 vừa qua tại nhà riêng, do các biến chứng của bệnh Parkinson. Ông là giáo sư hóa học tại trường Đại học California tại Irvine, nghiên cứu về hóa học bình lưu và động lực học hóa học. Ông nhận được bằng cử nhân văn chương tại Đại học Wesleyan tại Ohio vào năm 1948, bằng thạc sĩ vào năm 1951 và tiến sĩ trong năm 1952 tại trường đại học Chicago.

Nhà khoa học Frank Sherwood Rowland (trái) trong lễ trao giải Nobel năm 1995.

Năm 1974, Rowland và Mario Molina phát hiện ra khí CFC (tên khoa học là Chlorofluorocarbons) là chất xúc tác có hiệu quả cao trong quá trình phá vỡ các phân tử ôzôn, dẫn tới sự suy giảm tầng ôzôn, thường có trong các chất khử mùi, bình xịt và các sản phẩm gia dụng khác. Nhờ việc giải thích sự hình thành và phân hủy tầng ôzôn thông qua các quá trình hóa học trong khí quyển, ông trở thành một trong ba nhà khoa học được trao giải Nobel Hóa học năm 1995.

Mario Molina cho biết, người cố vấn của mình, ông Rowland, không bao giờ ngừng bảo vệ nghiên cứu của mình và luôn ủng hộ lệnh cấm đối với chất CFC. Rowland từng phát biểu tại hội nghị thảo luận về biến đổi khí hậu tại Nhà Trắng năm 1997: “Đó không chỉ là trách nhiệm của các nhà khoa học. Nếu bạn tin rằng mình tìm thấy thứ gì đó có thể ảnh hưởng tới môi trường, tại sao bạn không chịu trách nhiệm về nó? Nếu không phải là chúng ta thì là ai? Nếu không phải bây giờ thì lúc nào?”

Ông Kenneth Janda, hiệu trưởng của trường Đại học California, cho biết: "Chúng tôi đã mất đi một người bạn, một người cố vấn tốt nhất của chúng tôi. Ông ấy đã cứu cả thế giới thoát khỏi một thảm họa lớn và cống hiến cả cuộc đời mình cho khoa học và nhân loại.”

Sự suy giảm ôzôn là hiện tượng giảm lượng ôzôn trong tầng bình lưu. Vì lớp ôzôn ngăn cản phần lớn các tia cực tím có hại tới bầu khí quyển của trái đất, sự suy giảm ôzôn đang được quan sát thấy và dự đoán sẽ suy giảm trong tương lai đã trở thành một mối quan tâm của toàn cầu. Việc sử dụng và sản xuất các hợp chất carbon của Clo và Flo (CFC) cũng như các chất hóa học khác gây suy giảm tầng ôzôn đang bị hạn chế, thậm chí chấm dứt hoàn toàn.


Thu Hồng
Theo Infonet