Phút chứng kiến h́nh ảnh bộ xướng người trong cống, cuộc đời của họ thay đổi. Đến nay, vụ án đă được làm sáng tỏ, nhưng họ vẫn chưa được nhận một lời xin lỗi công khai.
Năm 2004, vụ án “bộ xương người trong ống cống” được phát hiện ở Quảng Nam đă làm chấn động dư luận miền Trung. Phải trải qua ba lần xét xử, cuối cùng Ṭa án nhân dân tối cao tại Đà Nẵng mới quyết định được bản án, một đối tượng gây án phải lănh 8 năm tù giam về tội “giết người”.
C̣n 2 anh Ngô Hoàng Trung (1986) và Nguyễn Hoàng Linh Phương (1970, cùng trú thôn 3, xă B́nh Trung, huyện Thăng B́nh, Quảng Nam)- “đồng phạm” bị truy tố oan về tội "gây rối trật tự công cộng" và "không tố giác tội phạm" cuối cùng cũng được trả tự do. Thế nhưng, thời gian trôi qua hơn 5 năm, trường hợp oan sai trong vụ án này, đến nay mới được thực hiện các chính sách đền bù…
Vụ án qua 3 lần xét xử mới định được tội
2 thanh niên Phương, Trung bị kết tội oan bắt nguồn vào buổi chiều tối định mệnh giữa tháng 9/2004. Chiều đó, khi một nhóm thanh niên ở thôn 3, xă B́nh Trung, huyện Thăng B́nh, Quảng Nam đến cống ngầm dưới kênh thủy lợi N22 (gần QL1A, thuộc xă B́nh Trung) tát cá.
Lúc mực nước cạn, họ bủn rủn tay chân khi phát hiện trong ống cống là một bộ xương người. Nhận được tin báo, Công an tỉnh Quảng Nam phối hợp với công an huyện, xă B́nh Trung đến bảo vệ hiện trường và tiến hành khám nghiệm tử thi.
Toàn bộ da, cơ, năo và phủ tạng đă bị tiêu hủy hoàn toàn nhưng qua những ǵ c̣n lại cho biết nạn nhân là anh Hồ Ngọc Nhân (SN 1978, trú thôn 1, xă B́nh An, huyện Thăng B́nh) đă chết 8 tháng về trước.
Nơi t́m thấy bộ xương dưới ống cống 8 năm về trước. Ảnh: CAĐN
4 ngày sau, Công an tỉnh Quảng Nam đă bắt tạm giam đối với Ngô Song Tùng (SN 1984) và Trung, Phương cùng trú tại thôn 3, xă B́nh Trung để điều tra làm rơ vụ việc.
Kết quả điều tra xác định, vào tháng 1/2004, tại khu vực cầu B́nh Lứt đă xảy ra một vụ ẩu đả giữa nhóm của anh em Trung, Tùng và Phương với nhóm trai làng của Hồ Ngọc Nhân, Hồ Ngọc Ngân, Phan Việt Hùng, Hồ Ngọc Tuấn (cùng trú ở thôn 3, xă B́nh Trung).
Sau cuộc ẩu đả đó, Hồ Ngọc Nhân mất tích và phải 8 tháng sau, nhóm thanh niên đi tát cá mới t́nh cờ nh́n thấy xác Nhân trong một ống cống như đă nêu.
Đến ngày 22/12/2006, TAND tỉnh Quảng Nam đưa vụ án “bộ xương trong ống cống” ra xét xử sơ thẩm. Sau nhiều tiếng đồng hồ xét xử căng thẳng, nhưng cuối cùng Hội đồng xét xử vẫn không thể tuyên án v́ hồ sơ vụ án chưa đủ yếu tố cáo buộc các bị cáo nói trên phạm các tội “giết người”, “gây rối trật tự công cộng” và “không tố giác tội phạm”.
V́ không đủ yếu tố kết tội nên ông Phạm Xuân Hồi (kiểm sát viên của Viện KSND tỉnh Quảng Nam lúc bấy giờ) đă yêu cầu tạm giam hai bị cáo Tùng, Phương thêm bốn tháng nữa để điều tra bổ sung chứng cứ và đă được Hội đồng xét xử chấp nhận (riêng bị cáo Ngô Hoàng Trung đă được cơ quan điều tra thay đổi từ biện pháp tạm giam sang biện pháp ngăn chặn, cấm đi khỏi nơi cư trú).
Anh Ngô Hoàng Trung vẫn chưa hết xót ra kể lại khoảng thời gian kêu oan của ḿnh
4 tháng sau, TAND tỉnh Quảng Nam tiếp tục đưa vụ án “bộ xương người trong ống cống” ra xét xử phúc thẩm lần thứ hai. Cũng giống như lần trước, lần này vẫn không thể tuyên án v́ chứng cứ từ viện kiểm sát không đủ để cáo buộc các bị cáo phạm tội và cũng chính lần này ông Phạm Xuân Hồi tiếp tục đứng ra xin rút lại hồ sơ để điều tra bổ sung thêm.
Hai bị cáo Tùng, Phương vẫn bị tạm giam (ngày 27/4/2007 bị cáo Nguyễn Hoàng Linh Phương mới được Viện KSND thay thế biện pháp tạm giam bằng biện pháp cho gia đ́nh bảo lănh về nơi cư trú).
Rồi phải hơn 8 tháng sau, TAND tối cao tại Đà Nẵng mới mở phiên ṭa phúc thẩm xét xử lại vụ án.
Lần này, dựa trên cơ sở những t́nh tiết trong quá tŕnh điều tra, lời khai của bị cáo, đại diện người bị hại, người làm chứng và đối chiếu các t́nh tiết liên quan..., TAND tối cao tại Đà Nẵng tuyên phạt bị cáo Ngô Song Tùng 8 năm tù giam v́ tội “giết người”, buộc bồi thường cho gia đ́nh người bị hại 28,5 triệu đồng tiền mai táng phí và 20 triệu đồng tiền tổn thất về tinh thần.
Riêng hai bị cáo Ngô Hoàng Trung, Nguyễn Hoàng Linh Phương vô tội nên được trả tự do.
5 năm gơ cửa đ̣i quyền lợi
V́ bị cáo buộc oan về tội "gây rối trật tự công cộng" và "không tố giác tội phạm" mà Nguyễn Hoàng Linh Phương đă bị "tạm giam" trong tù hơn 900 ngày (từ ngày 18/9/2004 đến ngày 27/4/2007) - thời gian bị tạm giam để chờ "điều tra, bổ sung thêm chứng cứ" của VKS tương đương gần bằng một bản án tù giam 3 năm.
Ngô Hoàng Trung cũng bị tạm giam hơn 3 tháng, cấm ra khỏi nơi cư trú. Dù không phạm tội ǵ, nhưng đồng nghĩa, trong khoảng thời gian ấy, nạn nhân cùng gia đ́nh của 2 thanh niên trên phải chịu bao đắng cay, tủi nhục và điều tiếng cay nghiệt từ dư luận xă hội.
Một điều nhận thấy rơ nhất, là trong suốt thời gian bắt đầu xảy ra vụ án cho tới hiện nay, ai đến B́nh Trung nếu muốn t́m gặp anh Phương hay Hoàng Trung dễ dàng th́ luôn có kèm thêm câu miệt thị “ở tù về”.
Theo như anh Hoàng Trung tŕnh bày, sau khi ṭa án tối cao Đà Nẵng kết luận vô tội, nhưng việc minh oan của anh hầu như nhiều người dân ở quê không ai biết mà chỉ đinh ninh là “có tội và đă ra tù”.
Sau 3 năm bị giam cầm, anh Nguyễn Hoàng Linh Phương đă được minh oan. Ảnh: CAĐN
Chính v́ vậy, suốt nhiều năm qua, anh luôn nhận sự kỳ thị, coi khinh của nhiều người, bị cản trở trong vấn đề t́m công ăn việc làm. Quá bức xúc, anh phải nhờ đến luật sư tư vấn và liên tục trong 5 năm đă cầm đơn đi “gơ cửa” các cơ quan chức năng đ̣i bồi thường oan sai nhưng vẫn vô vọng, thậm chí c̣n bị “hắt hủi, không tiếp đón”.
Về phần anh Phương, những ngày bị án oan, cách ly với xă hội là những ngày người cha, người mẹ, người vợ anh phải rơi nước mắt, chạy đôn chạy đáo khắp nơi để gửi đơn minh oan tới các cơ quan chức năng.
Anh không giấu nỗi uất ức, xót xa: “Trước khi “tai họa giáng xuống”, tôi vốn là một thanh niên nhanh nhẹn và là trụ cột trong gia đ́nh, làm lụng nuôi các con học hành đầy đủ. C̣n từ ngày ra tù, tôi như người bị “tê liệt”, đi đâu cũng bị ḍm ngó nên ngại cả việc đi làm trở lại. Suốt ngày chỉ biết ngồi thẫn thờ như người mất hồn quanh bốn góc nhà, mặc cho người vợ trẻ phải tất tả mưu sinh với gánh nặng cơm áo nuôi hai đứa con nhỏ”.
Dù được minh oan từ năm 2007, nhưng măi đến cuối tháng 6/2012, tại trụ sở Viện kiểm sát Nhân dân (VKSND) Quảng Nam, lănh đạo VKS mới xin lỗi anh Ngô Hoàng Trung và anh Phương do bị VKSND tỉnh truy tố nhầm.
Ngoài ra, anh Trung và Phương c̣n được bồi hoàn thiệt hại về tổn thất tinh thần, vật chất với tổng số tiền là hơn 215 triệu đồng (anh Phương hơn 165 triệu đồng, anh Trung hơn 50 triệu đồng).
Sau hơn một tháng nhận được bồi thường nhưng điều mong muốn của anh Trung lẫn Phương là được VKSND tỉnh xin lỗi tại địa phương chứ “diễn ra nội bộ” trong cơ quan ngành ṭa án thôi th́ đến nay vẫn khiến án oan của 2 anh không được giải quyết thấu đáo. Mọi người vẫn nh́n anh Phương lẫn Trung với cặp mắt “có tội đi tù”.
Có thể nói, vụ án oan sai đă khép lại nhưng cũng để lại cho cơ quan tố tụng của tỉnh Quảng Nam một bài học đắt giá”, vị cán bộ VKS Quảng Nam trầm ngầm nói về bản án.
Hoàng Dương
Theo Infonet