Khó để luận bàn chữ đúng-sai trong việc chi lương, chỉ có điều, giữ được người giỏi đưa được công ty qua thời điểm gian khó là điều doanh nghiệp cần làm.
Dư âm để lại của mùa báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2013 là sự sút giảm mạnh về doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp.
Trong một bối cảnh khác, sự lao dốc của
thị trường chứng khoán những năm qua khiến cổ đông khắt khe hơn với doanh nghiệp. Cổ đông “đ̣i” nhiều hơn cho khoản vốn đă bỏ ra để đầu tư. ĐHCĐ của nhiều doanh nghiệp chứng kiến những phen căi vă theo đúng nghĩa đen của nó giữa cổ đông và lănh đạo công ty về việc chi lương lănh đạo.
Sau hàng loạt những chất vấn của cổ đông, rất nhiều lănh đạo doanh nghiệp đă chủ động đề nghị thu nhập 0 đồng nếu để công ty thua lỗ. Tất nhiên, đó chỉ là một số trường hợp, không đại diện cho phần đa. Tuy nhiên, như một luật bất thành văn, năm nay với t́nh h́nh kinh doanh không mấy khả quan, doanh nghiệp cũng đă giảm mạnh phần lương, thưởng cho những lănh đạo cấp cao.
Sau hàng loạt những chất vấn của cổ đông, rất nhiều lănh đạo doanh nghiệp đă chủ động đề nghị thu nhập 0 đồng nếu để công ty thua lỗ.
Lăi giảm, lương lănh đạo cũng giảm theo
Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Sacom ( SAM ) là điển h́nh đầu tiên. Với lăi 6 tháng đạt 62 tỷ đồng tức chưa bằng phân nửa cùng kỳ, chi phí cho HĐQT, Ban kiểm soát, ban tổng giám đốc cũng giảm mạnh từ gần 2,6 tỷ đồng cùng kỳ c̣n 2,27 tỷ đồng 6 tháng năm 2013 tương đương mức giảm hơn 12%.
Tại Vĩnh Sơn Sông Hinh ( VSH ), nhiều năm ṛng công ty vẫn vướng chuyện giá điện với EVN. Đến cuối tháng 6, giá điện vẫn chưa được chốt. So với cùng kỳ năm 2012, lợi nhuận của VSH giảm 40% c̣n gần 84 tỷ đồng. Nh́n BCTC của VSH có thể thấy, trong 6 tháng đầu năm công ty làm được khá nhiều điều như thoái vốn thành công tại PPC, “đ̣i nợ” thành công EVN…nhưng lương, thưởng và các khoản thu nhập khác của ban giám đốc vẫn bị giảm 6,3% c̣n 920 triệu đồng.
Hay như tại doanh nghiệp ngành xây dựng, bất động sản HU1 -Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng HUD1, 6 tháng đầu năm công ty thua lỗ 282 triệu đồng trong khi cùng kỳ có lăi 23 tỷ đồng, việc chi lương cho ban lănh đạo cũng giảm theo. Từ mức 603 triệu đồng cho kỳ 6 tháng năm 2012, công ty đă cắt giảm 6% c̣n 569 triệu đồng.
Một doanh nghiệp FDI là RIC cũng bị thua lỗ 2,77 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm trong khi cùng kỳ lăi 7,5 tỷ đồng đă giảm lương lănh đạo (ban giám đốc điều hành) từ 824 triệu đồng c̣n 784 triệu đồng tức gần 5%.
Ngoài ra, rất nhiều doanh nghiệp cũng đă mạnh tay cắt lương lănh đạo như SZL giảm đáng kể thù lao HĐQT, thu nhập ban TGĐ từ mức 859 triệu đồng cùng kỳ c̣n 815 triệu đồng 6 tháng năm 2013. Hay, TET dù chưa từng phải gánh lỗ nhưng lăi 6 tháng đầu năm chỉ 3,5 tỷ đồng, chưa bằng một nửa cùng kỳ. TET không những đă cắt giảm nhân viên từ 332 người đầu năm c̣n 300 người cuối quư 2 mà c̣n giảm mạnh lương lănh đạo c̣n chưa đầy một nửa. Công ty cũng đang lên kế hoạch rục rịch bán công ty con là vải sợi may mặc miền bắc 2.
Tăng trưởng cũng giảm lương
Thoạt nghe như một nghịch lư, tuy nhiên, ở nhiều doanh nghiệp, điều này hoàn toàn b́nh thường. Khó khăn vẫn c̣n ở phía trước nên nhiều doanh nghiệp dù đă có lăi tăng trưởng so với cùng kỳ vẫn dùng chính sách “thắt lưng buộc bụng” cho kỳ sau.
Điển h́nh là ở doanh nghiệp thủy sản FMC , mức lăi 6 tháng đầu năm 2013 đạt 1,92 tỷ đồng đă tăng mạnh so với khoản lỗ hơn 15,33 tỷ đồng cùng kỳ nhưng chi phí tiền lương, thù lao của HĐQT, BKS và ban Tổng giám đốc là 1,44 tỷ đồng, giảm 31% so với 6 tháng năm 2012.
Nhựa B́nh Minh ( BMP ) dù có kỳ kinh doanh khả quan với lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2013 lên 196 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ và EPS vẫn ở mức cao ngất ngưởng 4.307 đồng nhưng công ty đă mạnh tay giảm mạnh thu nhập ban lănh đạo (Thành viên HĐQT và ban TGĐ). Tổng chi lương, thưởng và khoản phúc lợi khác 6 tháng năm 2013 đạt 5,66 tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2012.
Số doanh nghiệp mạnh tay chi bạo lănh đạo chỉ c̣n rất ít
Tại “đại gia” ngành dược DHG , dù cả tập đoàn chỉ giảm 6 nhân sự trong 6 tháng c̣n 2.758 người cuối quư 2 nhưng riêng công ty mẹ lại cắt giảm khá mạnh: từ 2.355 người đầu năm c̣n 2.190 người cuối quư 2. Kết quả lợi nhuận hợp nhất 6 tháng chỉ giảm gần 7% trong khi kết quả riêng công ty mẹ giảm hơn 9% so với cùng kỳ. Lương lănh đạo tăng vụt từ 3,6 tỷ đồng cùng kỳ lên 5,6 tỷ đồng 6 tháng năm 2013 tương đương mức tăng gần 56%.
Dù cắt giảm khá nhiều nhân sự nhưng lương lănh đạo SRF lại không hề giảm nếu không muốn nói là tăng mạnh. Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2013 của công ty tăng 16% so với cùng kỳ và lương ban giám đốc tăng 24,6%. Những ǵ lănh đạo SRF làm được cho công ty có lẽ cũng không nhỏ khi gọi được đối tác Nhật hợp tác chiến lược toàn diện cho công ty.
Với kết quả lợi nhuận 6 tháng tăng trưởng trên 58% lên 34 tỷ đồng, OPC không những tuyển thêm 21 người nâng tổng số nhân viên lên 699 người mà c̣n tăng thu nhập cho HĐQT, Ban Tổng giám đốc và ban kiểm soát thêm gần 44% lên 4,17 tỷ đồng.
Chi mạnh tay cho lănh đạo hay khắt khe chuyện lương bổng hay thậm chí tăng trưởng cũng giảm lương là tùy vào chính sách, tầm nh́n của từng doanh nghiệp. Khó để luận bàn chữ đúng-sai trong việc chi lương, chỉ có điều, giữ được người giỏi đưa được công ty qua thời điểm gian khó là điều doanh nghiệp cần làm.
(BCF)