Nga đă cứu chính quyền Assad một bàn thua trông thấy khi đề xuất thành công giải pháp đặt kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế để tránh bị phương Tây tấn công quân sự. Nga cũng luôn ủng hộ chương tŕnh hạt nhân của Iran trong khi phương Tây không ngừng phản đối. Chính quyền Putin thật sự muốn ǵ qua hai hồ sơ Syria và Iran? Nhật báo Le Monde đăng bài phân tích chủ đề này với ḍng tựa : « Sau Syria, Nga chơi lá bài Iran ».
Le Monde nhắc lại, việc Nga thành công trong đề xuất đặt vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế là một thành công ngoại giao to lớn của Nga, đă giúp Nga củng cố vị thế cường quốc khu vực và thế giới. Tờ báo nhấn mạnh: Đây có thể được xem là lần đầu tiên kể từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, Nga đă thật sự trở lại bàn cờ địa chính trị Trung Đông.
Ông Bachar el-Assad phát biểu trên đài Russia 24 của Nga - REUTERS /RU24 |
Sau thành công trên hồ sơ Syria, Nga toan tấn công sang hồ sơ Iran. Biểu hiện đó là cuộc hội đàm giữa tổng thống Nga Vladimir Putin và tổng thống tân cử Iran Hassan Rohani bên lề thượng đỉnh của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tổ chức tại Kirghizistan vừa qua. Tờ báo nhận định, sau khi làm trung gian thành công cho Syria và phương Tây, giờ đây, Nga tiếp tục muốn nhảy vào vị trí « trung gian không thể bỏ qua» giữa Iran và phương Tây. Qua cuộc gặp gỡ nói trên, ông Putin muốn trở thành nguyên thủ đầu tiên hội đàm với tổng thống tân cử Iran trước thềm hội nghị Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại Hoa Kỳ.
Về hồ sơ hạt nhân của Iran, tổng thống Nga Putin đă tái khẳng định trong cuộc hội đàm: « Cũng như bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, Iran có quyền làm giàu uranium v́ mục đích ḥa b́nh ». Sau thành công trong hồ sơ Syria, uy tín của Nga đă tăng lên nhiều đối với chính quyền Iran. Bởi vậy, trong cuộc hội kiến, tổng thống Iran Rohani đă thẳng thừng kêu gọi Nga can thiệp nhiều hơn vào hồ sơ hạt nhân của Iran.
Le Monde cho rằng, Iran là « một con bài chiến lược quan trọng » của Nga, và ông Putin đă hiểu rơ điều đó. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Putin vào năm 2007, ông Putin đă đến Iran bằng xe lửa. Đây là trường hợp đầu tiên đối với một tổng thống Nga kể từ thời Staline.
Thật sự Nga muốn ǵ khi sử dụng hai con bài Syria và Iran?
Le Monde cho rằng, đó là để đối phó với sự lớn mạnh của phe Hồi Giáo cực đoan Sunni trong khu vực lân cận với Nga. Tờ báo nhắc lại, các thế lực Hồi Giáo cực đoan Sunni đang nổi lên ở vùng Caucase và Trung Á, và Nga muốn dùng Iran và chính quyền Assad để đối phó. Nên nhớ rằng, Nga đă mất đi những đồng minh thân cận Sunni như chính quyền Saddam Hussein tại Irak, Mouammar Kadhafi tại Libya. Nga cũng không hề có quan hệ tốt đẹp với các vương quốc do Hồi Giáo Sunni lănh đạo tại Vùng Vịnh. Bởi vậy, Nga đang ra sức chơi con bài Hồi Giáo Chiite để duy tŕ và phát huy ảnh hưởng trong khu vực nhạy cảm này.
Hồ sơ Syria: đường vẫn c̣n xa
Bàn về hồ sơ Syria, các tờ báo Pháp hôm nay đồng loạt đăng bài cho biết việc báo cáo của nhóm thanh sát viên Liên Hiệp Quốc về vũ khí hóa học tại Syria đă được công bố.
Nhật báo Les Echos đăng bài « Liên Hiệp Quốc mang đến những bằng chứng về việc sử dụng vũ khí hóa học, một dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an đang được chuẩn bị ». Nhật báo cánh tả Libération có bài « Liên Hiệp Quốc đă lên tiếng ». Nhật báo cánh hữu Le Figaro th́ chọn ḍng tựa « Báo cáo của Liên Hiệp Quốc mang đến những bằng chứng rơ ràng về việc sử dụng khí độc hại ».
Các tờ báo đều cho hay, theo báo cáo vừa được công bố hôm qua, nhóm thanh sát viên của Liên Hiệp Quốc khẳng định rằng, vũ khí hóa học đă được sử dụng trên chiến trường Syria, và đă làm chết hơn 1.400 người hôm 21/8 vừa qua. Tuy nhiên báo cáo không nói rơ phe nào tại Syria đă sử dụng loại vũ khí độc hại này, v́ rằng, các thanh sát viên chỉ được giao nhiệm vụ là xem có việc sử dụng vũ khí hóa học hay không mà thôi.
Sau khi báo cáo được công bố, ba nước Anh, Pháp và Mỹ đă lần lượt bày tỏ quan điểm và thẳng thừng cho rằng, tác giả của vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 21/8 là quân đội Damas. Ba nước này nhân đó yêu cầu áp dụng chương 7 của Hiến Chương Liên Hiệp Quốc cho phép trừng phạt bằng vũ lực nếu chính quyền Assad không tuân thủ đúng cam kết giải trừ vũ khí hóa học. Trong khi đó th́ Nga vẫn phủ nhận việc Damas là thủ phạm và vẫn kiên quyết theo đuổi giải pháp ḥa b́nh.
Chưa hết, viễn cảnh loại Assad ra khỏi cuộc chơi có vẽ đang thành h́nh. Les Echos trích dẫn lời của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry phát biểu hôm qua tại Paris trong cuộc hội đàm với hai đồng nhiệm Anh và Pháp : « Assad đă mất toàn bộ tính chính danh để điều hành đất nước. Mục tiêu của chúng ta là một nước Syria mới ». Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cũng thêm vào : « Để làm được điều đó, vấn đề quan trọng là phải tăng cường sức mạnh cho phe đối lập ôn ḥa tại Syria ».
Nhận định về những diễn biến nói trên, nhật báo Công Giáo La Croix cho rằng : « Nhiều bất đồng vẫn c̣n tồn tại giữa Phương Tây và Nga ». Hay như nhật báo cánh hữu Le Figaro th́ cho rằng : « Áp lực đè lên Damas, nhưng trong ṿng xoáy của những sự ngă giá giữa các bên ».
Về phần ḿnh, nhật báo Cộng sản L’Humanité nhấn mạnh rằng, tác giả của việc sử dụng vũ khí hóa học vừa qua tại Syria có thể là chính phủ Damas, cũng có thể là phe nổi dậy, v́ theo tờ báo, trên thực tế các lực lượng nổi dậy tại Syria đă kiểm soát nhiều kho vũ khí của chính phủ. Tờ báo cộng sản c̣n có lời lẽ trách cứ Ngoại trưởng Pháp là không xem trọng giải pháp chính trị mà cứ măi ưu tiên cho giải pháp quân sự.
Lê Phước, rfi
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Syria: Nga chơi lá bài Chiite tại Trung Đông
