Vừa qua, những vụ như sán chui ra từ khớp gối, sán nằm trong năo, trong phổi... khiến nhiều người lo lắng và tẩy giun.
Thế nhưng, bạn có biết rằng chỉ tẩy giun không thôi th́ chưa đủ v́ có những loại giun sán vẫn sống trong cơ thể. Chẳng hạn như buổi sáng sau khi thức dậy chị T.T.N, 32 tuổi, ngụ tại quận 5 hốt hoảng khi trên đáy quần lót của ḿnh xuất hiện những sinh vật nhỏ xíu, màu trắng ngà, ngọ ngậy nh́n thấy đă rợn hết người. Chị càng nghĩ càng sợ hơn khi bán tín bán nghi những con vật này chui ra từ cơ thể ḿnh. Khi đến bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới chị mới biết ḿnh cần tẩy sán. Ngay lập tức chị phản ứng với bác sĩ, v́ chị vẫn dùng thuốc tẩy giun, mỗi sáu tháng một chưa dám quên lần nào.
Theo bác sĩ Đinh Huy Mẫn, Khoa Xét Nghiệm, Bệnh Viện Bệnh Nhiệt Đới, TP. HCM, việc tẩy giun với các loại thuốc tẩy giun phổ biến trên thị trường hoàn toàn không đủ khả năng để tẩy sán như chúng ta vẫn tưởng. Và một điều quan trọng là việc pḥng ngừa sán sẽ dễ hơn rất nhiều so với việc tẩy sán.
Bạn đă tẩy giun sán đúng hay chưa?
Do thói quen ăn thịt tái, rau sống, nem chua…và cách giữ ǵn vệ sinh, tẩy giun sán chưa đúng cách đă khiến cho 80% dân số nước ta nhiễm giun móc, 50% nhiễm giun tóc và 30% nhiễm giun móc.
Với mức độ này mỗi năm người dân nước ta đă phải phung phí quá nhiều tiền của để nuôi dưỡng giun sán tiếp sức giúp chúng làm tổn hại đến sức khỏe của chúng ta. Phần lớn nhiều người vẫn nghĩ tẩy giun định kỳ là 6 tháng dùng 2 viên thuốc tẩy giun trước khi ăn là có thể diệt được giun.
Sự thật giun vẫn có thể tiếp tục tồn tại, v́ thuốc chỉ tẩy được giun nhưng trứng giun th́ vẫn c̣n tiếp tục nở. Để triệt diệt triệt để, hai tuần sau khi uống thuốc tẩy giun bạn nên uống thêm 2 viên tiếp theo để số giun vừa nở có thể được tiêu diệt hoàn toàn.
Một điều nữa việc thuốc tẩy giun cũng như việc tẩy giun định kỳ chỉ giải quyết được phần nào những loại giun thông thường như giun đũa, giun móc, giun tóc, giun kim mà thôi. Đối với những loại giun xoắn, giun lươn, sán chó, sán lá gan, sán lá phổi, sán dăy heo, sán dăy ḅ… cần được tẩy phương pháp có sự giám sát của nhân viên y tế.
Triệu chứng dễ nhầm lẫn
Thông thường nhiều trường hợp nhiễm giun sán không có triệu trứng hay biểu hiện rơ. Có người có biểu hiện khó chịu ở đường tiêu hóa nên dễ bị nhầm lẫn với đau dạ dày.
Nhưng một số trường hợp lại có biểu hiện táo bón hay tiêu chảy giống như dấu hiệu của chứng rối loạn đường tiêu hóa. Bên cạnh đó cũng có một số trường hợp có những biểu hiện như sau: nổi dị ứng (dị ứng với thức ăn, nổi mề đay, phát ban), có cảm giác bứt rứt, lo âu, kém tập trung.
Những trường hợp nguy hiểm khi ấu trùng đi lạc chỗ có thể di cư đến tạm trú ở phổi khiến cho con người thở kḥ khè như mắc phải bệnh hen suyễn, viêm phế quản, viêm phổi hoặc chúng cũng có thể tấn công lên năo khiến cho bệnh nhân nhức đầu, thị lực kém…Và phần lớn là những người nhiễm giun sán thường gặp là thiếu máu mà không t́m được nguy nhân, ảnh hưởng lớn sức khỏe, cơ thể xanh xao, mệt mỏi.
Vậy làm sao nhận biết bị nhiễm sán
Mỗi người sẽ xuất hiện những triệu chứng khác nhau nên khi phát hiện một trong những triệu chứng sau, bạn cần nghĩ đến việc nhờ sự trợ giúp từ các nhân viên y tế như: đau bụng, khó thở không t́m được nguyên nhân, xanh xao, sụt cân nhanh, ngứa toàn thân, ngứa hậu môn, kém tập trung, dị ứng… Đối với trẻ em: khóc đêm, không tăng cân, bụng to, cơ thể xanh xao, thiếu can-xi…
V́ sao không tự tẩy sán tại nhà?
Quay lại với câu chuyện của chị N, sau khi nhận được kết quả xét nghiệm máu, xác nhận chị đă nhiễm sán, bác sĩ đă hướng dẫn chị cách tẩy sán theo đúng quy tŕnh. Bên cạnh đó, chị cũng được giải thích rơ v́ sao không thể tự tẩy sán tại nhà.
V́ triệu chứng nhiễm sán dăi heo, ḅ, sán lá gan lớn, nhỏ, sán lá phổi thường rất mơ hồ và thuốc dùng để tẩy sán cũng phải tùy theo loại, thuốc có thể nặng nhẹ khác nhau nên để tẩy sán triệt để bác sĩ cần phải xác định được danh của sán để đưa ra liều tẩy thích hợp nhất.
Để chính xác các nhân viên y tế sẽ soi phân t́m đốt sán trong phân hoặc làm huyết thanh để chẩn đoán. T́m và điều trị sớm sán lá gan sẽ giúp pḥng tránh được sán lá gan gây áp xe gan nguy hiểm đến sức khỏe.Thuốc tẩy sản trước nay chưa từng được bán rộng răi tại các nhà thuốc, một phần v́ mỗi loại sán tẩy khác nhau, một phần v́ thành phần dược tính khá độc, có nhiều tác dụng phụ, nếu dùng không đúng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Nên lời khuyên của các chuyên gia khi phát hiện những triệu chứng bất thường nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.
Cách pḥng tránh sánThường xuyên rửa tay bằng xà pḥng là cách tốt nhất để pḥng ngừa giun sán |
- Ngoài việc giữ ǵn vệ sinh cá nhân thật tốt, bạn nên tạo thói quen rửa tay trước và sau khi đi vệ sinh.
- Rửa tay trước khi dùng cơm.
- Nên tuân thủ ăn chín, uống sôi.
- Vệ sinh môi trường sống xung quanh
- Quản lư nguồn rác hợp thật tốt.
- Không nên ăn thịt tái sống
- Ngâm rau sống trong nước muối, rửa rau dưới ṿi nước sạch trước khi sử dụng
- Ngoài ra, sau khi tẩy sán bạn nên giặt tẩy chăn, màn, quần áo, đồ lót của ḿnh và những người thân để tránh t́nh trạng tái nhiễm.
Hải Nam