5 bệnh chuyên gia khuyên không nên dùng kháng sinh

[Romano]

Khi bị ốm, bạn nghĩ tới phương pháp tiên phong là thuốc kháng sinh.Tuy nhiên, đối với một số bệnh thuốc kháng sinh không phải là sự lựa chọn hoàn hảo.Thuốc kháng sinh có tác dụng chống lại vi khuẩn gây bệnh, vì vậy nếu nguyên nhân gây bệnh không phải là vi khuẩn thì việc dùng thuốc kháng sinh sẽ là vô tác dụng, thậm chí gây hại.

Giáo sư Jeffrey Linder- trường Y Harvard cho biết: “ Sử dụng thuốc kháng sinh trong trường hợp không cần thiết có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như khó chịu, triệu chứng nhẹ như phát ban, nổi mụn hoặc triệu chứng nghiêm trọng hơn như phản ứng dị ứng hoặc các bệnh đường ruột”.

Thậm chí, kháng sinh còn có thể thúc đẩy sự tăng trưởng của loài vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh, sẽ gây khó khăn khi bạn cần chống lại những bệnh do vi khuẩn thực sự.

Theo nghiên cứu mới của Anh cho thấy 13% các thuốc kháng sinh được kê đơn để điều trị bệnh nhiễm trùng đường hô hấp đều không thể điều trị bệnh vì nguyên nhân kháng thuốc.

Vì vậy trước khi sử dụng thuốc kháng sinh, hãy chắc chắn rằng bạn thực sự cần nó. Dưới đây là 5 bệnh thông thường không cần điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Đau họng

Khi nuốt gây cảm giác đau bạn có thể nghĩ là do viêm họng do vi khuẩn liên cầu streptococcus gây ra. Nhưng thực tế, nguyên nhân do vi khuẩn streptococcus là khá hiếm ở người lớn, chỉ chiếm khoảng 10% trường hợp bị viêm họng. Vì vậy, 60% người đến khám được bác sỹ kê đơn kháng sinh là không cần thiết. Nghiên cứu gần đây của Đại học Y Harvard cho biết: Đau họng do vi khuẩn streptococcus thường có biểu hiện đau họng, sốt, sưng hạch ở cổ và có thể đi kèm với amiđan có mủ.

Viêm họng gây ra bởi virus- chiếm đa số các trường hợp- có biểu hiện nhẹ hơn như chảy nước mũi, ho và có thể đau cơ bắp. Đó là mấu chốt của vấn đề: Vi khuẩn là các sinh vật đơn bào có thể bị tiêu diệt bởi thuốc kháng sinh.

Mặt khác, các thuốc kháng sinh không có hiệu quả chống lại virus. Điều trị nhiễm trùng do virus bằng kháng sinh sẽ không giúp ích cho bạn.

Theo tiến sĩ Linder: Nếu các triệu chứng của bạn chỉ rõ nguyên nhân là do vi khuẩn thì bạn có thể tiến hành xét nghiệm khuẩn liên cầu nhanh chóng. Trong một số trường hợp, bác sỹ có thể chẩn đoán khuẩn liên cầu dựa vào triệu chứng. Tuy nhiên để chắc chắn thì bạn nên xét nghiệm.

Hơn nữa, theo Tiến sĩ Linder : Penicillin thường là kháng sinh được lựa chọn để điều trị đau họng do khuẩn liên cầu. Nay có thêm sự lựa chọn mới đó là azithromycin, còn được gọi là Zpaks có khả năng tiêu diệt cả vi khuẩn tốt lẫn vi khuẩn gây đau họng.

Cách điều trị:

Điều trị đau họng do virus bằng cách: nghỉ ngơi nhiều, uống nhiều chất lỏng và một số ibuprofen để giảm đau. Nghiên cứu Anh chỉ ra: Thông thường, chúng ta mất khoảng 5-6 ngày để khỏi đau họng do virus. Trong thời gian đó, bạn nên hạn chế tiếp xúc với người khác để tránh lây bệnh cho họ.

Viêm phế quản cấp tính

Khó chịu, buồn nôn, ho khan, thậm chí nhiều đờm có thể không phải là lý do để bạn dùng kháng sinh ngay lập tức mà đó thường là viêm phế quản cấp tính.

Tiến sĩ Linder cho biết: Khi bị ho ra đờm xanh hoặc vàng, bạn thường lo lắng những đó chính là cách cơ thể làm sạch nhiễm trùng do virus. Nhiễm trùng do virus nghĩa là kháng sinh không có tác dụng. Không nên uống kháng sinh trong trường hợp này nhưng thực tế có tới 71% người bị viêm phế quản cấp tính được kê kháng sinh. Điều này có thể là do bác sỹ sợ bỏ sót trường hợp viêm phổi với một số dấu hiệu tương tự với viêm phế quản nhưng nguyên nhân có thể là do vi khuẩn.

Cả hai bệnh này đều có triệu chứng ho nhiều nhưng viêm phế quản thường đi kèm đau họng nhẹ hoặc chảy nước mũi. Còn viêm phổi ngoài triệu chứng ho thường kèm theo sốt cao, khó thở, đau ngực.

Đối với viêm phế quản thì ho có thể kéo dài tới 3 tuần nhưng thường đến ngày thứ 4-5 cơ thể sẽ cảm thấy tốt hơn trước. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào như sốt, mạch đập nhanh thì cần đi khám bác sỹ và chụp X- quang ngực để chẩn đoán viêm phổi.

Bác sỹ Linder: Nếu bị viêm phổi thì thuốc kháng sinh sẽ được kê để điều trị. Nhưng nếu chỉ là viêm phế quản thì bạn chỉ cần nghỉ ngơi nhiều, uống nhiều nước, uống thuốc giảm ho đặc biệt là vào buổi tối.

Áp xe da

Áp xe là tình trạng nhiễm trùng gây đau đớn có mủ trên da. Nhiễm trùng này giống như mụn, nhọt, sưng lên, mưng mủ và gây đau đớn.

Giáo sư Timothy Jenkins – Đại học Colorado: Nhiễm trùng này có thể gây ra bởi vi khuẩn, phổ biến nhất là khẩu tụ cầu gồm MRSA (tụ cầu vàng kháng Methicillin) trong một số trường hợp, nhưng chúng thực sự không cần thiết phải dùng đến kháng sinh để điều trị.Theo nghiên cứu, gần một nửa trường hợp bị áp xe da có thể điều trị bằng biện pháp áp xe đơn giản nhưng có tới 75% bác sỹ đã kê kháng sinh.

Tiến sỹ Jenkins chỉ ra: Dấu hiệu cảnh báo: Áp xe có thể gây đau nên nhiều bệnh nhân muốn dùng thuốc thay thế, Bác sỹ sẽ rạch một vết nhỏ ở ổ áp xe và dùng dụng cụ để chọc vỡ mủ bên trong.

Sau đó, họ đắp gạc lên áp xe để dịch nhiễm trùng tiếp tục thoát ra ngoài. Như vậy là đủ để điều trị những ổ áp xe đơn giản nhất. Đối với các trường hợp phức tạp hơn, bạn phải cần đến kháng sinh, nhất là khi hệ miễn dịch của bạn đã bị tổn thương do bệnh hoặc ổ áp xe tiếp tục mở rộng khiến cho vùng da xung quanh trở nên đỏ hoặc sưng.

Xoang mũi

Hàng năm, cứ 7 người lớn thì có một người bị nghẹt mũi và bị đau vùng mặt, biểu hiện của viêm mũi hoặc viêm mũi xoang. Trong phần lớn các trường hợp, bệnh này là do virus chứ không phải vi khuẩn. tuy nhiên, có tới 83% người bệnh được kê kháng sinh.Nếu bị viêm mũi xoang có sổ mũi, bạn có thể điều trị tại nhà. Thử dùng ibuprofen hoặc acetaminophen để giảm sốt và đau, thuốc làm thông mũi. Bạn cũng có thể dùng thuốc xịt mũi trong 5 ngày.

Có 3 trường hợp có thể được chỉ định dùng thuốc kháng sinh, gồm có các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao và đau xoang mũi, đau ngay từ khi bắt đầu; các triệu chứng kéo dài trên 10 ngày hoặc các triệu chứng ngày càng tồi tệ.

Trong những trường hợp này bạn nên đến khám bác sĩ. Bác sĩ có thể sẽ kê Augmentin, một loại kết hợp giữa amoxiclillin và acid clavulanic, cho phép kháng sinh hoạt động hiệu quả hơn.

Đau răng

Theo Thomas Sollecito – Trưởng khoa thuốc uống tại trường Nha khoa Penn cho biết: Khi răng bị đau bạn muốn có thuốc giảm đau nhanh chóng. Trong nhiều trường hợp đau răng đơn giản, thuốc kháng sinh sẽ không giúp ích. Có thể răng bạn bị đau khi uống đồ nóng hoặc lạnh vì chân răng bị hở, hoặc dây thần kinh ở giữa các răng có thể bị viêm, hoặc là do bị sâu răng. Vi khuẩn không gây nên tình trạng viêm này, vì vậy kháng sinh không giúp giảm triệu chứng.

Năm 2001, một nghiên cứu trên tờ British Dental Journal chỉ ra rằng 74% những người bị đau răng tới khám bác sĩ đã được kê kháng sinh. Đó là vấn đề, vì các nhà nghiên cứu cho biết các phương pháp điều trị tại chỗ như hàn răng hoặc bịt kín chân răng bị hở có thể làm giảm cơn đau.

Trong một số trường hợp bạn có thể dùng kháng sinh khi bị đau răng, bao gồm vùng xung quanh răng bị sưng, khi có ổ mủ hoặc bạn bị sốt, ớn lạnh hoặc mệt mỏi.
tm