Chuyện đến quá bất ngờ làm cho chị Tha Ri không sao giấu nổi cảm xúc của ḿnh khi khuân mặt của ḿnh đột nhiên trở lại ban đầu, chị không ngờ tới lại có ngày hôm nay, niềm vui quá bất chợt nên chị vừa khóc vừa cười mà thôi.
Gương mặt trơn láng không c̣n sần sùi mẩn ngứa, "cô gái 29 tuổi hóa bà lăo 70" Thạch Thị Tha Ri đang dần trở về với diện mạo ban đầu.
Câu chuyện ngỡ như ác mộng được chị Tha Ri (huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu) chia sẻ tại hội thảo “Corticoid và những tác hại đối với sức khỏe, sắc đẹp phụ nữ” diễn ra ở TP HCM hôm 14/9. Đầu năm 2015, khi mang thai đứa con thứ hai, người phụ nữ sinh năm 1986 bỗng nhiên bị dị ứng, sưng nóng, nổi mẩn ngứa và mụn đỏ khắp mặt. Chị ra tiệm thuốc Tây mua thuốc về bôi mụn. Ban đầu hết ngứa, da hồi phục nhanh nên chị tiếp tục mua về sử dụng liên tục 3 tháng. Tuy nhiên khuôn mặt ngày càng biến dạng, da nhăn nheo khiến chị già nua trông như một bà lăo 70 tuổi.
"Khi ấy tôi nhốt ḿnh trong nhà không dám ra ngoài v́ ai trông thấy cũng sợ. Chính chồng cũng hoảng và thốt lên trông tôi ghê quá. Mang thai đáng lẽ lên cân mà tôi lại sụt đến 8 kg", người phụ nữ cho biết.
Tha Ri trước và sau khi bị hóa thành "bà lăo"
Sinh con vào tháng 6/2015, bác sĩ sản khoa phát hiện sự bất thường trên gương mặt Tha Ri nên nhờ đến sự giúp đỡ của các bác sĩ da liễu. Tha Ri được bác sĩ Nguyễn Phúc Cẩm Anh, nguyên giảng viên Đại học Y dược TP HCM nhận điều trị.
Lặn lội đường xa về tận nhà bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn đang ở cữ sau sinh để thăm khám, bác sĩ Cẩm Anh cho biết kết quả soi da và kiểm tra cho thấy Tha Ri bị chứng lăo hóa do hậu quả của việc lạm dụng thuốc bôi chứa corticoid. Đây là một trong rất nhiều ca bệnh mà bác sĩ Cẩm Anh đă can thiệp điều trị có liên quan đến việc lạm dụng corticoid. Sau 3 tháng điều trị, gương mặt của Tha Ri đang dần trở lại h́nh dạng ban đầu. Nếu tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị và lời dặn bác sĩ, kết quả hồi phục có thể là 90% hay thậm chí 100%.
Hiện nay rất nhiều người có thói quen tự mua thuốc điều trị khi bị dị ứng, chàm. Các loại mỹ phẩm làm trắng, đẹp nhanh, hay các loại kem tự chế để trị nám, trị mụn nhanh cũng được nhiều người chọn dùng. Các cơ sở y tế, bệnh viện có khoa da liễu đă tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị biến chứng nặng nề do tự ư dùng thuốc, hầu hết các loại thuốc, mỹ phẩm được dùng đều có chứa corticoid ở nhiều mức độ khác nhau.
"Cô gái 29 hóa bà lăo 70" đang dần t́m lại diện mạo ban đầu
Theo bác sĩ Cẩm Anh, corticoid là một chất chống viêm mạnh, có tác dụng chống dị ứng, chữa viêm các loại được dùng dạng uống, tiêm mạch, tiêm bắp và chích tại chỗ hay bôi da tại chỗ. Corticoid dùng lâu dài thường gây nhiều biến chứng như giảm khả năng miễn dịch gây nhiễm trùng cơ thể hay từng vùng nều bôi da, rối loạn hoạt động nội tiết và các biến chứng như tiểu đường, hội chứng cushing, tăng huyết áp, đặc biệt hội chứng nghiện corticoid.
"Corticoid bôi da có tác dụng chống viêm, chống dị ứng rất mạnh, tác dụng trị ngọn không trị gốc. Ngoài ra c̣n làm da mọng và trắng do tác dụng giữ nước. Những tác dụng trên làm cho người dùng làm đẹp rất thích và nhầm tưởng là sản phẩm tốt, nhưng khi dừng thuốc th́ da trở lại c̣n nặng hơn trước", bác sĩ Cẩm Anh cho biết.
Ngoài ra, corticoid c̣n làm yếu hệ thống bảo vệ của da nên dễ bị nhiễm trùng da lan rộng, làm giảm đến mất khả năng sinh sản của tế bào da, gây t́nh trạng teo, da rất mỏng, chảy nhăo. Làn da mỏng đă bị tổn thương dễ bị tàn phá bởi yếu tố có hại từ bên ngoài môi trường như nắng, gió, bụi, ô nhiễm và các chất độc hiện diện trong đời sống hằng ngày. Corticoid c̣n gây hiệu ứng phản hồi khi ngưng thuốc, mụn nổi lên kịch phát, viêm da kích ứng, da tiết nhờn rất nhiều hơn trước, nám da lan rộng, giăn mạch máu sâu trong da làm da hay bị đỏ và nóng rát, hoặc già cỗi sần sùi đen sạm da khi ngừng bôi.
Corticoid là chất độc bảng B theo phân loại của Bộ Y tế. Việc sử dụng corticoid cần phải có sự chỉ định của bác sĩ thông qua toa thuốc. Người bệnh không được tự ư mua thuốc dùng, càng không được lạm dụng. Nếu đă bị biến chứng do corticoid th́ hậu quả rất nặng nề. Điều trị thường kéo dài 1-3 tháng, nhiều trường hợp kéo dài 6 tháng đến một năm để "cai nghiện corticoid", đ̣i hỏi người bệnh phải hợp tác chặt chẽ với người điều trị, hiểu rơ tính chất của bệnh để kiên tŕ. Bác sĩ điều trị cần theo dơi kỹ lưỡng và sát sao với người bệnh để luôn hỗ trợ và khích lệ tinh thần cho người bệnh.
Bên cạnh việc dùng thành phần hoạt tính làm dịu viêm, làm lành da không phải là corticoid, quá tŕnh điều trị "cai nghiện corticoid" hay "trị liệu viêm da do nghiện corticoid" giúp hồi phục sức sống và chức năng sống của da, bệnh nhân c̣n được tăng cường làm ẩm da da chính là hàng rào tự vệ tự nhiên của da, làm giảm nguy cơ bị kích thích da và tăng khả năng lành da. Bên cạnh đó, bệnh nhân được tăng cường các biện pháp vật lư kỹ thuật cao để rút ngắn thời gian điều trị, tăng mạnh khả năng lành da nhờ kích thích tế bào tái sinh và kích thích các chức năng của tế bào dần hồi phục. Theo các bác sĩ cho biết, đây là trường hợp hy hữu sẩy ra đối với chị Tha Ri, y bác sĩ chúng tôi cũng khó có thể giải thích được hiện tượng này, đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải trường hợp này.