Hiện quan hệ Mỹ- Trung không có ǵ sáng sủa, Trung Quốc vẫn cứ theo sát nhất cử nhất động của Tổng thống Donald Trump. Mặc dù ông Trump đă hứa với Tập Cận B́nh nguyên tắc "Một Trung Quốc" nhưng những lo sợ về chính sách của Tổng thống Trump với Đài Loan vẫn c̣n nhiều thách thức. Đại tá Trung Quốc vừa qua đă đe: Ngày triển khai THAAD là ngày “thu hồi” Đài Loan.
Nếu Mỹ thành công liên kết chuỗi đảo, triển khai THAAD ở các mắt khâu trên chuỗi đảo này th́ sẽ giúp Mỹ chiếm lấy ưu thế, phá vỡ cân bằng chiến lược, tăng cường khả năng tham vọng sử dụng vũ khí hạt nhân, dẫn đến chạy đua vũ trang.
Chính quyền Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đă đạt đồng thuận với Hàn Quốc đẩy nhanh triển khai THAAD ở Hàn Quốc. Ảnh: The Independent
Theo trang tin Sina Trung Quốc ngày 24 tháng 2, cách đây không lâu có tin cho rằng Mỹ có ư định triển khai hệ thống pḥng thủ khu vực tầm cao đoạn cuối (THAAD) ở Đài Loan. Điều này đă gây xôn xao cho dư luận Đài Loan.
Quan chức cấp cao Quân đội Đài Loan cho biết Mỹ không có kế hoạch triển khai THAAD ở Đài Loan. Nếu Mỹ thực sự có đưa ra đề nghị này th́ Đài Loan cũng sẽ không cần.
Hiện nay, hệ thống pḥng không của Đài Loan c̣n tương đối yếu, nhưng một hệ thống pḥng thủ tên lửa THAAD cũng sẽ không thể giải quyết được vấn đề này.
Theo phân tích của trang tin Sina, việc Mỹ muốn triển khai THAAD ở Đài Loan (nếu có) chính là muốn Đài Loan trở thành một “tiền đồn”, chốt chặn tại “cửa nhà” Trung Quốc để giám sát Trung Quốc. Do nhà cầm quyền Đài Loan bày tỏ thái độ “từ chối”, cho nên khả năng triển khai THAAD ở Đài Loan là tương đối thấp.
Nhưng, nếu thực sự THAAD được triển khai ở Đài Loan th́ việc triển khai các lực lượng quân sự của Mỹ ở eo biển Đài Loan được tăng cường, quan hệ hợp tác quân sự Mỹ - Đài được nâng cấp mạnh mẽ. Nhưng, đây chỉ là một động thái gây sức ép của Mỹ đối với Trung Quốc và có thể tạo áp lực để Đài Loan tăng “phí bảo vệ”.
Những tính toán này của Mỹ cũng có thể gây ra khủng hoảng lớn và dẫn đến Mỹ và Trung Quốc có thể “lật bài ngửa” với nhau. Trung Quốc coi đảo Đài Loan là lănh thổ, thuộc “lợi ích cốt lơi” của họ, sẽ “không tiếc bất cứ sự trả giá nào” để bảo vệ.
Tân Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis (trái) chọn Hàn Quốc làm nước đến thăm đầu tiên sau khi nhậm chức (ảnh tư liệu)
C̣n đối với Mỹ, Đài Loan chỉ là “lợi ích bổ sung” (thứ yếu), chỉ có giá trị “mua bán”. Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sử dụng vấn đề Đài Loan làm “thẻ bài” giao dịch.
Nếu Mỹ và Trung Quốc tiến hành “lật bài ngửa” với nhau về vấn đề Đài Loan th́ cho dù nó có lợi cho Mỹ hay có lợi cho Trung Quốc, th́ đều không có lợi cho Đài Loan, bởi v́ Đài Loan sẽ biến thành chiến trường.
Đại tá, Giáo sư Lương Phương, chuyên gia quân sự thuộc Đại học Quốc pḥng Trung Quốc cho rằng, Quân đội Đài Loan hiện đă phủ định khả năng triển khai THAAD ở Đài Loan, nhưng sau này có triển khai hay không c̣n tùy thuộc vào chiến lược của Mỹ.
Theo Lương Phương, hiện nay Mỹ muốn triển khai hệ thống pḥng thủ tên lửa THAAD ở châu Á - Thái B́nh Dương, muốn triển khai một mạng lưới bao vây như vậy. Ư đồ chiến lược này sẽ không thay đổi.
Trên thực tế, Mỹ đă bắt đầu triển khai một mạng lưới như vậy, phía bắc có Hàn Quốc và Nhật Bản, giữa là Đài Loan, phía nam có Philippines và Australia.
Trong đó, Hàn Quốc đă chuẩn bị triển khai. Việc triển khai ở Nhật Bản và Australia chỉ là vấn đề thời gian, sớm muộn cũng sẽ triển khai, nhất là ở Nhật Bản. Trên thực tế, ngay từ năm 2003 Nhật Bản đă đề xuất triển khai THAAD.
Vào tháng 12 năm 2016, Bộ trưởng Quốc pḥng Nhật Bản Tomomi Inada đến thăm Guam, đă tiến hành trao đổi một số chi tiết về việc triển khai THAAD. Nhật Bản ra sức t́m cách triển khai THAAD. Nhật Bản muốn hoàn thành hệ thống pḥng thủ 3 đoạn, hiện đă hoàn thành 2 đoạn, đă triển khai radar sóng ngắn X.
Radar sóng ngắn X Mỹ (ảnh tư liệu)
Mỹ cũng có thể triển khai THAAD ở Australia, hiện nay Mỹ hy vọng triển khai “đoạn giữa” tại đây.
Nếu Mỹ triển khai THAAD ở Đài Loan th́ nó có tác dụng rất lớn, có thể giám sát chặt chẽ toàn bộ duyên hải đông nam Trung Quốc. Giống như THAAD triển khai ở Hàn Quốc có thể toàn bộ khu vực đông bắc và Hoa Bắc Trung Quốc.
Cự ly ḍ t́m của THAAD là 2.000 km. Việc triển khai THAAD như vậy sẽ gây ảnh hưởng to lớn đến Trung Quốc, một số tên lửa đạn đạo xuyên lục địa của Trung Quốc có thể bị phát hiện khi phóng.
Nếu Mỹ thành công liên kết chuỗi đảo, triển khai THAAD ở các mắt khâu trên chuỗi đảo này th́ sẽ giúp Mỹ chiếm lấy ưu thế, phá hoại cân bằng chiến lược.
Điều này sẽ tăng cường tham vọng và khả năng sử dụng lực lượng hạt nhân chiến lược của Mỹ, trong khi nước khác không có khả năng kiềm chế. Do đó, sẽ dẫn đến chạy đua vũ trang.
Việc triển khai hệ thống THAAD như vậy chắc chắn tạo ra thách thức lớn cho Trung Quốc. Đại tá Lương Phương nhấn mạnh: Ngày triển khai THAAD sẽ là ngày Trung Quốc thống nhất Đài Loan.