Khả năng "ngoài hành tinh" của bạch tuộc

[june04]

Đây là khả năng mang tính bản năng của loài bạch tuộc. Thế nhưng đến tận bây giờ loài người mới phát hiện ra. Có người còn nói đây là hành động của sinh vật ngoài hành tinh nữa.


Dành cho những ai chưa biết, bạch tuộc là loài vật "cool ngầu" hơn chúng ta tưởng rất nhiều. Xét về trí thông minh, chúng còn vượt trội cả cá heo và rái cá. Chúng còn có đến 3 trái tim, cùng một vẻ ngoài không khác gì quái vật ngoài hành tinh của Hollywood cả.

Và mới đây, các nhà khoa học còn nhận ra một khả năng cực kỳ đặc biệt của loài vật này. Đó là bạch tuộc, cùng một số loài mực có khả năng tự điều chỉnh các ARN thay thế cho các thay đổi gene trong ADN.

Nói cách khác, chúng có thể nhanh chóng thay đổi ở cấp độ tế bào để phù hợp với môi trường xung quanh, thay vì phụ thuộc vào quá trình tiến hóa chậm chạp như các loài vật khác.

Bạch tuộc có thể thay đổi ARN một cách linh hoạt

Nghiên cứu được thực hiện bởi Joshua Rosenthal từ Viện sinh học hải dương Massachusetts (MBL) và Eli Eisenberg, Noa Liscovitch-Braue từ ĐH Tel Aviv (Israel). Họ đã nhận thấy khả năng điều chỉnh ARN ở tần suất cao trong 3 loài thân mềm, gồm 2 loài bạch tuộc và 1 loài mực.

Ở hầu hết các loài vật khác, khả năng điều chỉnh ARN luôn giữ ở mức thấp. Như con người và ruồi giấm, chỉ 1% ARN được thay thế mà thôi. Thay vào đó, chúng ta thích nghi qua sự tiến hóa bằng cách thay đổi ADN.

Nhưng ở các loài thân mềm và bạch tuộc nói riêng, chúng có thể liên tục thay đổi ARN, giúp khả năng thích nghi hoàn thiện nhanh chóng mà không cần phải tiến hóa.

Bạch tuộc có khả năng ngụy trang đến tầm cỡ bậc thầy

"Để duy trì khả năng điều chỉnh ARN, các loài thân mềm đã phải từ bỏ khả năng tiến hóa. Sự đột biến là tất yếu của quá trình chọn lọc tự nhiên, nhưng chúng bỏ qua điều đó để giữ lấy một bộ ARN linh hoạt." - Rosenthal cho biết.

Theo Rosenthal, khả năng thay đổi ARN cho phép chúng giảm thiểu tối đa sự tiến hóa. Điều này chứng tỏ rằng bạch tuộc và một số loài thân mềm ngày nay đã có mặt trên Trái đất lâu hơn chúng ta tưởng rất nhiều.

Hơn nữa, phát hiện này cũng phần nào giải thích được trí tuệ của bạch tuộc trong khi tuổi thọ của chúng chỉ được vài năm. Chúng có thể giải đố, mở nắp lọ, ngụy trang như những bậc thầy, và thậm chí còn biết dùng cả vũ khí.

"Có lẽ khả năng điều chỉnh ARN đã giúp chúng có một bộ não biết suy nghĩ" - Wired chia sẻ.