Người Nhật Bản ham làm việc và họ không chịu về nhà sớm. Do cách làm việc quá nhiều khiến cho t́nh trạng stress gia tăng, nhiều người đă t́m đến cái chết. Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực t́m cách chấm dứt t́nh trạng làm việc quá giờ.
Nhật Bản được biết đến là một trong những quốc gia làm việc nhiều nhất trên thế giới, với thời gian làm việc trung b́nh của mỗi người lên đến 9 tiếng/ngày. Đối với người Nhật, chăm chỉ làm việc và làm hết khả năng của ḿnh v́ sự phát triển của công ty. Đây được xem như là chuẩn mực của Xă hội xuất phát từ văn hoá ngàn đời nay của người Nhật.
Nhật Bản: Công ty phát tiền thưởng cho nhân viên về nhà sớm - ảnh 1
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, t́nh trạng làm việc quá sức dẫn đến tử vong và tự tử khiến dư luận Nhận Bản lo ngại, buộc Chính phủ phải có những biện pháp cải thiện t́nh h́nh này.
Vào tháng hai vừa qua, công ty quan hệ công chúng Sunny Side Up ra thông báo cho phép nhân viên có thể về nhà sớm vào mỗi thứ sáu cuối cùng của tháng, nhưng dường như không có một ai muốn rời khỏi bàn làm việc sớm hơn mọi ngày.
Ryuta Hattori, người đứng đầu bộ phận truyền thông của công ty cho hay: "Làm việc chăm chỉ đă trở thành một nét văn hóa của người Nhật."
Vào mỗi thứ sáu cuối cùng của tháng, nhân viên sẽ được công ty khuyến khích về nhà lúc 15:00. Ư tưởng này mang tên "ngày thứ sáu có thưởng", nằm trong các nỗ lực của Chính phủ Nhật Bản nhằm giải quyết t́nh trạng làm việc thêm giờ dẫn đến quá sức đang phổ biến trong các công ty hiện nay. Nghe th́ dễ, nhưng việc thực hiện ư tưởng này không đơn giản chút nào!
Phát tiền thưởng cho những ai về nhà sớm
Công ty của anh Hattori đẩy mạnh khẩu hiệu "Chúng ta hăy cùng làm việc vui vẻ!". Anh cho biết: "Để khuyến khích nhân viên về nhà sớm hơn, chúng tôi phải đưa tiền thưởng cho họ."
Nếu ai rời khỏi công ty lúc 15:00 vào ngày thứ 6 cuối cùng của tháng sẽ nhận được một khoản tiền thưởng 3.200 Yên hoặc 28$ (tương đương 600.000 đồng). Một vài người sẽ tranh thủ thời gian về sớm hiếm hoi đi chơi thể thao, số khác sẽ đến các quán rượu kiểu Nhật izakaya.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn không nỡ rời bàn làm việc sớm như vậy. Ư tưởng này nếu được áp dụng ở các nước khác th́ có vẻ rất tuyệt vời, nhưng ở Nhật lại không như vậy.
Nền văn hóa làm việc chăm chỉ của Nhật
"Tôi cũng muốn về nhà sớm lắm, nhưng không c̣n cách nào khác. Tôi buộc phải ở lại công ty làm việc. Ai dám ra khỏi công ty khi sếp ḿnh đang làm việc chứ.", cô Nomachi cho hay.
Parissa Haghirian, giáo sư tại Đại học Sophia ở Tokyo cho biết, đây là cảnh tượng đặc trưng của Nhật Bản, những người nhân viên buộc phải làm việc liên tục và thậm chí làm thêm giờ cho dù có được trả thêm tiền hay không.
Mọi người buộc phải làm việc quá sức một phần v́ thiếu nhân lực. Haghirian nói: "Có một thực tế buộc người Nhật phải làm việc nhiều như vậy là bởi thiếu nhân lực. Nếu bạn làm việc tại môt công ty ít người, bạn không thể về nhà sớm được bởi không đủ người để hoàn thành công việc."
Nhưng ảnh hưởng của nền văn hóa làm việc chăm chỉ của Nhật đạt đến mức đỉnh điểm buộc Chính phủ phải can thiệp. Hàng loạt cái chết liên quan đến làm việc quá độ, được gọi là "karoshi", đă phơi bày nỗi ám ảnh kinh hoàng về làm việc quá sức tại Nhật.
Vụ tự tử của cô gái 24 tuổi Matsuri Takahashi, nguyên nhân là do làm việc quá sức, đă dấy lên hồi chuông cảnh tỉnh cho những người làm việc quá độ tại Nhật. Được biết, cô Matsuri đă làm việc hơn 100 giờ trong tháng cuối cùng của cuộc đời ḿnh. Cô đă tự tử vào Giáng sinh năm 2015 và để lại lời nhắn cho mẹ: "Tại sao mọi thứ lại trở nên khó khăn với con như vậy?".
Matsuri chỉ là một trong 2.159 nhân viên chết do làm việc quá sức tại Nhật. Vào tháng mười vừa qua, Chính phủ đă thống kê có hơn 1/4 các công ty tại Nhật buộc nhân viên phải làm thêm 80 giờ trong một tháng hoặc thậm chí hơn. Với t́nh h́nh như vậy, Chính phủ lo ngại những người này sẽ trở thành nạn nhân của "karoshi".
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đă t́m cách giảm bớt khối lượng công việc của nước này, đồng thời khuyến khích người dân tham gia "ngày thứ sáu có thưởng" được chạy vào tháng hai vừa rồi.
Một vài công ty đă tích cực tham gia "ngày thứ sáu có thưởng" hai tháng sau đó. Tuy nhiên, "ngày thứ sáu có thưởng" tháng trước lại rơi vào ngày cuối cùng của năm tài chính Nhật Bản. Điều đó có nghĩa là nhân viên không thể nghỉ làm sớm bởi các công ty quá bận.
Không một ai rời khỏi bàn làm việc trước
Không ai về nhà trước khi mà đồng nghiệp của ḿnh vẫn cặm cụi làm việc bên cạnh, vậy nên mọi người thường ở lại cho đến đêm muộn. Kể cả trong ngày "thứ sáu có thưởng", điều này cũng không hề thay đổi.
Mặc dù Thủ tướng Nhật Bản đưa ra ư tưởng "ngày thứ sáu có thưởng" nhưng nó vẫn chưa thực sự có hiệu quả, thậm chí ngay tại văn pḥng của ông.
Giống như hầu hết mọi người, nhân viên tại Ṭa thị chính Kobe bắt đầu làm việc lúc 9:00. Tiếng chuông kêu lúc 13:00 báo hiệu giờ nghỉ trưa, nhưng hầu hết mọi người ăn trưa ngay tại bàn làm việc của ḿnh. Tiếng chuông báo hiệu cuối ngày vào lúc 17:00, nhưng không có một ai có ư định ra về. Phải đợi đến tiếng chuông điểm 21:00 mới có người đứng dậy, tuy nhiên vẫn có nhiều người nán lại công ty đến khuya.
Thị trưởng Kobe Kizo Hisamoto hy vọng sẽ thay đổi được t́nh trạng này. Ông rất ủng hộ ư tưởng "thứ sáu có thưởng" và nỗ lực để giảm bớt khối lượng công việc.
Theo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, cho đến nay, có hơn 130 công ty thông báo họ sẽ tham gia ư tưởng ngày "thứ sáu có thưởng" này. Nhưng Chính phủ cũng không đảm bảo được liệu các công ty đó có làm như đă hứa và có cho phép nhân viên của họ nghỉ sớm hay không.
Tại công ty PR của Hattori, tiến độ công việc vẫn không giảm sút chỉ v́ mọi người tan làm sớm hơn. Khi các đồng nghiệp của Hattori đi chơi Thể thao hoặc đến các quán bar th́ anh phải gánh khối lượng công việc của những người đó.
Tuy nhiên, vào tháng ba, toàn bộ văn pḥng đă đóng cửa vào ngày "thứ sáu có thưởng". Lần này, công ty không cần phải phát tiền thưởng để khuyến khích mội người về nhà sớm hơn. Mọi người cùng nhau uống rượu, xem phim hoặc đi làm đẹp.
Theo các phương tiện truyền thông tại địa phương, Thủ tướng đă rời văn pḥng lúc 3 giờ chiều trong dịp cuối tuần vừa rồi. Đây là lần đầu tiên ông Shinzo Abe trở về nhà sớm như vậy kể từ ḱ nghỉ cuối cùng vào tám tháng trước.
Therealtz © VietBF
