Mỹ chính là nguyên nhân khiến Thổ Nhĩ Kỳ theo Nga

[Romano]

Việc Thổ Nhĩ Kỳ theo Nga đang là điều mà Mỹ thực sự không hề muốn từ đầu. Đây là nhận định của 1 chuyên gia phân tích về tình hình của khu vực. Giờ chỉ còn 1 câu hỏi nữa là liệu Thổ Nhĩ Kỳ có rời khỏi khối NATO thì vẫn chưa rõ ràng.Mới đây trong một cuộc phỏng vấn với phóng viên tờ RIA Novosti, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược Kafkassam của Thổ Nhĩ Kỳ, ông Hasan Oktay chỉ ra rằng, Thổ Nhĩ Kỳ vốn đang trong cuộc khủng hoảng quan hệ với Mỹ, sẽ tìm cách tăng cường quan hệ với Nga, tuy nhiên vấn đề đặt ra là liệu Ankara có rút khỏi NATO hay không.?

Ông Oktay nói: "Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt đến độ chín, cho phép họ có thể chủ động và xác định được vị trí của mình trong cuộc khủng hoảng giữa Hoa Kỳ và Nga. Chiến tranh Lạnh đã kết thúc, vì vậy, cuộc khủng hoảng mối quan hệ với Mỹ mà Thổ Nhĩ Kỳ đang phải đối mặt trong những ngày gần đây không làm cho Ankara phải nhường bước. Thổ Nhĩ Kỳ đang đẩy quan hệ tốt đẹp với Nga lên một tầm cao hơn, tuy nhiên điều này không nên được xem là một sự thay đổi khối. Do đó cũng đừng hy vọng rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ rời NATO và gia nhập SCO (Tổ chức hợp tác Thượng Hải)".Ông lưu ý rằng sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, Thổ Nhĩ Kỳ bị "kẹt" giữa Mỹ và Nga, vốn là hai nước luôn muốn giữ Ankara bên cạnh mình.

"Cuộc khủng hoảng Syria một lần nữa khẳng định, Thổ Nhĩ Kỳ trước đây tập trung hơn vào Mỹ, nhưng trên cơ sở của sự phát triển tình hình ở Syria đã điều chỉnh nên hiện giờ họ có chính sách riêng. Đồng thời với đó, Thổ Nhĩ Kỳ có nhiều cải thiện quan hệ với Nga, và tiếp tục phát triển chúng...", chuyên gia lưu ý.

Theo ông, NATO lần đầu tiên đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng quan hệ với Mỹ bắt nguồn từ một trong những thành viên liên minh.

"Đức và Italy đều đã tuyên bố rằng EU có thể hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ, và bây giờ, rõ ràng, Mỹ sẽ đơn độc trong chính sách của mình" – chuyên gia Oktay cho biết. Ông tin rằng Hoa Kỳ muốn thấy Thổ Nhĩ Kỳ đứng về phía mình trong chính sách trừng phạt chống lại Iran.

"Trên thực tế, họ đã tạo ra một cuộc khủng hoảng để buộc Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra quyết định như vậy. Người ta hy vọng rằng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan sẽ không thể trụ vững trong cuộc khủng hoảng này và sẽ cung cấp sự hỗ trợ vô điều kiện cho đối tác Mỹ Donald Trump của mình. Đây là nỗ lực của người Mỹ khi sử dụng cuộc khủng hoảng vì lợi ích của chính họ và thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ quay lưng lại với Iran", nhà chính trị học phân tích.

Tuy nhiên ông cho rằng, sự hợp tác của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria, Iran vẫn sẽ duy trì và hội nghị thượng đỉnh ba bên dự kiến được tổ chức vào đầu tháng 9 tới tại Tehran được cho là sự kiện rất quan trọng."Nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Erdogan thuyết phục được nhà lãnh đạo Iran Hassan Rouhani về việc cần thiết phải thực hiện một cuộc cải cách ở Iran, thì ông Trump sẽ phải mềm mỏng hơn trong các tuyên bố, và mối quan hệ trong trục "Thổ Nhĩ Kỳ-Mỹ-Nga" ít nhất sẽ thăng bằng hơn một chút", ông nói thêm.

Mối quan hệ giữa Washington và Ankara thời gần đây ngày càng trở nên trầm trọng, nhất là từ vụ mục sư người Mỹ Andrew Brunson bị chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ năm 2016. Hồi đầu tháng 8 này, Bộ Tài chính Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với người đứng đầu Bộ Tư pháp của Thổ Nhĩ Kỳ Abdulahmita Gul và Bộ trưởng Bộ Nội vụ Suleyman Soylu, tố cáo họ "vi phạm nhân quyền nghiêm trọng".

Thứ Sáu tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố tăng thuế đánh vào nhôm và thép nhập từ Thổ Nhĩ Kỳ - tương ứng lên tới 20% và 50%. Quyết định này làm đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ xuống đến mức thấp nhất trong lịch sử. Đồng thời, Nhà Trắng thông báo rằng bước đi này không liên quan tới "thương mại hay các vấn đề khác".

Đối phó với các biện pháp trừng phạt của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng thuế đối với một số hàng hóa của Mỹ, động thái này được đề cập trong sắc lệnh của Tổng thống Tayyip Erdogan, được công bố hôm thứ Tư (15/8). Đặc biệt, thuế nhập khẩu các sản phẩm thuốc lá, rượu, ô tô, mỹ phẩm, gạo và hoa quả đã được tăng lên đáng kể.