Thật sự không ai ngờ là ngay giữa lúc dịch Covid-19 đang hoành hành trên khắp thế giới, tổng thống Mỹ lại nă đại pháo vào chính tổ chức đang điều phối cuộc chiến toàn cầu chống virus corona, v́ ông Trump muốn nhắm tới Trung Quốc khi đả kích kịch liệt Tổ chức Y tế Thế giới WHO, hơn nữa mọi người cũng biết Donald Trump không ưa ǵ các cơ quan của Liên Hiệp Quốc và các định chế đa phương nói chung.
Tổng thống Donald Trump phát biểu trong buổi thông tin hàng ngày về t́nh h́nh dịch virus corona tại Mỹ, từ Nhà Trắng, Washington ngày 08/04/2020. REUTERS - KEVIN LAMARQUE
Trên mạng Twitter ngày 07/04/2020, tổng thống Mỹ đă thẳng thừng cáo buộc WHO có những lập trường « rất có lợi cho Trung Quốc », thậm chí ông c̣n dọa là Mỹ sẽ ngưng đóng góp tài chính cho tổ chức này. Nếu ông Trump thực hiện lời đe dọa đó th́ hậu quả sẽ rất nặng nề, v́ Hoa Kỳ là quốc gia đóng góp tài chính nhiều nhất cho WHO, hơn 400 triệu đôla năm ngoái, « gấp mười lần đóng góp của Trung Quốc », như ngoại trưởng Mike Pompeo đă cố t́nh nhấn mạnh.
Theo hăng tin AFP, từ nhiều ngày qua, những nhân vật diều hâu trong đảng Cộng Ḥa vẫn tố cáo WHO đă giúp Bắc Kinh « che giấu » mức độ trầm trọng của dịch Covid-19, khi dịch bệnh này bùng phát tại Trung Quốc vào cuối năm 2019. Ông John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, đă lên án WHO đồng lơa với Trung Quốc trong chiến dịch che dấu thông tin về dịch Covid-19.
Đối với chính quyền Trump, chính sự thiếu minh bạch này đă khiến hàng ngàn người thiệt mạng v́ virus corona. Một số nhân vật như thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio thậm chí c̣n đ̣i cách chức tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Giới thân cận với tổng thống Trump c̣n nhắc lại ông Tedros từng là đảng viên đảng Cộng Sản Ethiopia, như thế đích thị ông là đồng minh của Bắc Kinh !
Riêng tổng thống Trump vẫn c̣n cay cú về chuyện WHO đă chỉ trích quyết định mà ông đưa ra vào cuối tháng 1 cấm nhập cảnh Hoa Kỳ đối với toàn bộ những người đến từ Trung Quốc. Cho đến nay, ông Donald Trump vẫn tự hào rằng chính nhờ biện pháp đó mà dịch Covid -19 không du nhập nước Mỹ sớm. Nhưng những lư do nói trên có đáng để Washington mở mặt trận chống WHO vào lúc mà thế giới hăy c̣n lâu mới khống chế được đại dịch toàn cầu này ?
Phản ứng lại những đ̣n tấn công của tổng thống Trump, hôm qua, tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đă kêu gọi đừng nên « chính trị hóa » con virus corona. Về phần tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, ông cho rằng bây giờ « không phải là lúc » để chỉ trích một tổ chức đóng vai tṛ « thiết yếu » trong cuộc chiến chống dịch Covid-19.
Theo hăng tin AFP, ngay cả trong phe bảo thủ, nhiều người cho rằng không nên cắt đứt nguồn tài chính cho WHO ngay giữa cơn khủng hoảng này. Nhưng đối với dân biểu Cộng Ḥa Chris Smith, tổng thống Trump dọa ngưng đóng góp tài chính là đúng, v́ như thế sẽ gây áp lực buộc WHO phải chấp nhận cho điều tra giai đoạn đầu của dịch Covid-19 tại Trung Quốc.
Bên phía những người chống tổng thống Trump, họ nghi là chủ nhân Nhà Trắng đả kích WHO để mọi người quên đi những sai lầm của bản thân ông, bởi v́ ban đầu chính ông Trump đă cố giảm nhẹ tầm mức của dịch bệnh, coi thường virus corona, thậm chí xem đây là những « tin giả » do đảng Dân Chủ tung ra để phá ông.
Nhưng nhiều nhà quan sát được AFP trích dẫn nh́n nhận đúng là WHO đă không tỏ ra xứng đáng với vai tṛ của tổ chức này. Chuyên gia J. Stephen Morrison, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược CSIS, ghi nhận WHO đă hoan nghênh « một cách quá đáng » phản ứng của Trung Quốc và nhất là đă chậm trễ trong việc ban bố t́nh trạng khẩn cấp y tế toàn cầu.
Suy cho cùng th́ tấn công WHO là một cách để chính quyền Trump tiếp tục cuộc chiến chống Trung Quốc, vào lúc mà hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới đang tạm ngưng cuộc khẩu chiến.