Trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung đang căng thẳng nghiêm trọng, khiến bộ Ngoại Giao Mỹ ngày 11/07/2020 cảnh báo nguy cơ công dân Mỹ tại Trung Quốc bị chính quyền Bắc Kinh bắt bớ tùy tiện sẽ gia tăng.
Ảnh minh họa: Quan hệ Mỹ và Trung Quốc căng thẳng, Washington cảnh báo công dân nguy cơ bị Bắc Kinh bắt giữ tùy tiện. REUTERS/Hyungwon Kang/Files
Trong một thông cáo gửi công dân Mỹ tại Trung Quốc, bộ Ngoại Giao Mỹ cảnh báo họ có thể sẽ bị chính quyền Trung Quốc « thẩm vấn và câu lưu dài ngày » v́ những lư do liên quan đến « an ninh quốc gia ». Bắc Kinh cũng có thể sẽ áp đặt các lệnh cấm người Mỹ rời Trung Quốc bằng cách « áp dụng tùy tiện các bộ luật của nước này v́ các mục đích khác ngoài mục đích duy tŕ trật tự công cộng ».
Hôm thứ Sáu 10/07, Bắc Kinh đă dọa trả đũa Mỹ, sau khi Washington áp đặt lệnh trừng phạt nhắm vào những quan chức Trung Quốc có liên quan đến vụ trấn áp cộng đồng người Hồi giáo thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Trước đó, vào hôm thứ Tư 08/07, Bắc Kinh đă thông báo hạn chế cấp visa nhập cảnh cho các quan chức Mỹ, sau khi Washington trừng phạt các quan chức Trung Quốc với lư do Bắc Kinh ngăn cấm các nhà ngoại giao, nhà báo và khách du lịch Trung Quốc đến Tây Tạng.
Những vụ trả đũa qua lại như trên diễn ra trong bối cảnh quan hệ Trung-Mỹ xuống cấp nghiêm trọng, nhất là về các hồ sơ biển Đông, đại dịch Covid-19 và gần đây nhất là vụ Bắc Kinh áp đặt luật an ninh quốc gia mới đối với Hồng Kông.
Không chỉ có Mỹ, mới đây Úc và Canada cũng đă cảnh báo du khách hai nước về nguy cơ bị bắt giữ tùy tiện nếu đến Trung Quốc. Theo AFP, nỗi lo của Úc và Canada không phải là vô cớ. Bắc Kinh đă từng cho bắt nhà văn Úc gốc Hoa, Dương Hằng Quân (Yang Hengjun) và hồi tháng 03 vừa qua kết tội ông làm gián điệp. Nhà chức trách Trung Quốc cũng cho bắt hai công dân Canada sau khi vụ giám đốc tài chính Hoa Vi, Mạnh Văn Châu, bị bắt tại Vancouver hồi tháng 12/2018.