TQ trả tự do công dân Canada sau khi 'công chúa' Huawei được thả

[vuitoichat]

Khủng hoảng dai dẳng gần ba năm liên quan đến Trung Quốc, Canada và Mỹ đã đột ngột kết thúc vào hôm qua 24/09/2021: Bà Mạnh Vãn Châu, giám đốc tài chính tập đoàn Trung Quốc Hoa Vi, bị quản thúc tại Vancouver từ tháng 12/2018 để chờ Canada xét đơn Mỹ đòi dẫn độ, rốt cuộc đã được trả tự do sau một thỏa thuận với Tư Pháp Mỹ.

Ông Michael Kovrig (phải) và Michael Spavor bị Trung Quốc giam giữ từ năm 2018

Hai công dân Canada đã được Trung Quốc trả tự do và đang bay về Canada, Thủ tướng Justin Trudeau thông báo.

Ông Michael Spavor và Michael Kovrig bị buộc tội gián điệp vào năm 2018, ngay sau khi cảnh sát Canada bắt giữ Giám đốc điều hành Huawei, Mạnh Vãn Chu, theo lệnh của Mỹ.

Bà Mạnh Vãn Chu đã rời Canada vào đầu ngày 25/9 sau một thỏa thuận với các công tố viên Hoa Kỳ.

Việc giam giữ đã gây ra nhiều năm căng thẳng ngoại giao

Giới chỉ trích cáo buộc Trung Quốc bắt giữ công dân Canada để trả đũa vụ bắt giữ bà Mạnh, sử dụng họ như một con bài thương lượng chính trị. Bắc Kinh phủ nhận mạnh mẽ điều này.

Hai công dân Canada tới nay vẫn không nhận tội. Tại một cuộc họp báo, ông Trudeau cho biết họ đã trải qua "một thử thách khó khăn không thể tin được."

"Đây thực sự là tin tốt lành cho tất cả chúng ta, rằng họ đang trên đường về nhà với gia đình", ông nói thêm. "Trong 1.000 ngày qua, họ đã thể hiện sức mạnh, sự bền bỉ, và kiên cường."

Thủ tướng cho biết cả sẽ đến Canada sớm vào thứ Bảy. Họ đi cùng với ông Dominic Barton, đại sứ Canada tại Trung Quốc.

Ông Kovrig là một nhà cựu ngoại giao làm việc cho International Crisis Group, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Brussels.

Ông Spavor là thành viên sáng lập của một tổ chức hỗ trợ các mối quan hệ kinh doanh và văn hóa quốc tế với Bắc Hàn.

Vào tháng 8 năm nay, một tòa án Trung Quốc đã kết án ông Spavor 11 năm tù vì tội gián điệp. Không có bản án nào với ông Kovrig.

Trong một tuyên bố, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết đất nước của ông "hài lòng" trước động thái của Trung Quốc, nhưng nói thêm rằng hai người này đã phải chịu "hơn hai năm rưỡi bị giam giữ tùy tiện".

Trước đó, vào thứ Sáu, một thẩm phán Canada đã ra lệnh thả bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính của Huawei, sau khi bà đạt được thỏa thuận với các công tố viên Hoa Kỳ về các cáo buộc gian lận đối với bà.

"Trong ba năm qua, cuộc sống của tôi bị đảo lộn", bà nói với các phóng viên bên ngoài tòa án Vancouver.

"Tôi sẽ không bao giờ quên tất cả những lời chúc tốt đẹp mà tôi đã nhận được từ mọi người trên thế giới."

Trước khi bị bắt, các công tố viên Hoa Kỳ đã buộc tội bà Mạnh gian lận, cáo buộc rằng bà đã lừa dối các ngân hàng để xử lý các giao dịch cho Huawei, vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Là một phần của thỏa thuận truy tố nay đã được hoãn lại, bà Mạnh thừa nhận đã gây hiểu lầm cho HSBC về mối quan hệ của Huawei với Skycom, một công ty có trụ sở tại Hong Kong, hoạt động tại Iran.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang tiếp tục chuẩn bị để xét xử Huawei, công ty này vẫn đang nằm trong danh sách đen thương mại.

Bà Mạnh là con gái lớn của tỷ phú Ren Zhengfei, người thành lập Huawei vào năm 1987. Ông cũng phục vụ trong quân đội Trung Quốc 9 năm, cho đến năm 1983 và là đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Bản thân Huawei hiện là nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn nhất trên thế giới. Công ty này đã phải đối mặt với những cáo buộc rằng chính quyền Trung Quốc có thể sử dụng thiết bị của họ cho hoạt động gián điệp - những cáo buộc mà họ phủ nhận.

Vào năm 2019, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Huawei và đưa công ty này vào danh sách đen xuất khẩu, loại bỏ Huawei khỏi các công nghệ quan trọng.

Anh, Thụy Điển, Úc và Nhật Bản cũng đã cấm Huawei, trong khi các quốc gia khác bao gồm Pháp và Ấn Độ đã áp dụng các biện pháp ngăn chặn lệnh cấm hoàn toàn.