Xu Yangtian, một trong những người đàn ông giàu nhất đất nước tỷ dân, có lai lịch bí ẩn và chưa bao giờ phản hồi công khai về tin tức liên quan tới mình.
Chỉ có 2 giai thoại được lan truyền về Xu Yangtian (Chris Xu) - tỷ phú bí ẩn sáng lập Shein. Một tích cực, một tiêu cực, cả hai (nếu đúng) đều cho thấy sự quyết tâm và tàn nhẫn cần thiết để gây dựng đế chế toàn cầu trong thế giới thời trang nhanh vốn cạnh tranh khốc liệt, theo The Guardian.
Trong câu chuyện được chia sẻ rộng rãi trên truyền thông Trung Quốc, một nhân viên chuỗi cung ứng giấu tên kể lại lần đến thăm trụ sở chính của công ty ở Quảng Đông.
“Bất cứ khi nào, dù là 2h hay 3h sáng, mọi người cũng có thể trông thấy Xu Yangtian và nhóm của anh tham gia các cuộc họp, không bao giờ lười biếng và luôn cố gắng học hỏi từ xung quanh”, người này nói.
Ông trùm thời trang nhanh Xu Yangtian thời là sinh viên đại học. Ảnh: Xu Yangtian.
Câu chuyện còn lại bớt tâng bốc hơn. Theo lời kể của 2 đối tác kinh doanh kiêm đồng sự cũ, sau khi cùng nhau gây dựng công ty thương mại điện tử, bỗng một ngày, Xu trở mặt rồi biến mất, mang theo tài khoản PayPal của công ty, phớt lờ mọi cuộc gọi.
Một mình, Xu tiếp tục thành lập công ty có thể đạt mức định giá 100 tỷ USD trong vòng một thập kỷ.
Trong vòng gọi vốn đầu năm nay, Shein được định giá cao hơn cả Zara và H&M cộng lại. Tuần trước, công ty thông báo thuê giám đốc điều hành mới để hướng tới việc mở rộng sang thị trường châu Âu.
Sự nhận diện thương hiệu của Shein hiện nay, đặc biệt đối với người mua sắm trẻ tuổi, là rất lớn.
Lai lịch bí ẩn
Xu là một trong những người đàn ông giàu nhất Trung Quốc nhưng ít được biết đến hơn nhiều so với các nhân vật như Jack Ma của Alibaba hay Pony Ma của Tencent. Anh từ chối mọi cuộc phỏng vấn và hiếm khi bình luận công khai ngoài thông cáo báo chí.
Một số nguồn tin cho biết Xu là người Mỹ gốc Hoa từng học tại Đại học George Washington hoặc sinh ra ở Sơn Đông vào năm 1984 và theo học Đại học Khoa học và Công nghệ Thanh Đảo.
Shein tiết lộ rằng Xu là người gốc Hoa. Truyền thông Trung Quốc mô tả anh là sinh viên học lực trung bình có xuất thân nghèo khó, phải làm việc để tự trang trải khi học đại học. Xu phát triển kỹ năng tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) - yếu tố đóng vai trò nền tảng cho thành công trong tương lai của anh.
Các tài liệu về xuất thân và sự nổi lên của Xu vẽ nên bức tranh về người làm SEO chăm chỉ, có khả năng đưa ra các quyết định kinh doanh tàn nhẫn.
Được định giá 100 tỷ USD vào đầu năm nay, Shein đắt giá hơn cả Zara và H&M cộng lại. Ảnh: Stefanie Keenan/Getty.
Năm 2008, Xu thành lập Nanjing Dianwei Information Technology, công ty thương mại điện tử xuyên biên giới, cùng 2 đối tác Wang Xiaohu và Li Peng.
Vào tháng 5, Li nói với Wired rằng bộ 3 thuê chung văn phòng nhỏ, cố gắng bán mọi thứ từ ấm trà đến điện thoại, trước khi chuyển sang quần áo. Họ bắt đầu mài giũa mô hình mà sau này trở thành Shein - đơn bán trực tiếp đến khách hàng cùng các nhà cung cấp nhỏ, quay vòng nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu hơn là dự đoán doanh số, đồng thời sử dụng kỹ năng SEO của Xu để phát hiện và quảng bá xu hướng.
“Chúng tôi tìm kiếm lợi nhuận thấp và số lượng lớn”, Li nói.
Năm 2011, Xu thành lập SheInside - nhà bán lẻ váy cưới trực tuyến có trụ sở tại Nam Kinh và là tiền thân của Shein. Nhiều nguồn tin tranh cãi xung quanh động thái này, với việc Li tuyên bố Xu đã đá anh và Wang ra khỏi cuộc chơi.
Theo Li, một ngày, Xu bỗng biến mất cùng với quyền kiểm soát các tài khoản PayPal của công ty và phớt lờ mọi cuộc gọi. Wang xác nhận lời của Li là thật nhưng từ chối bình luận thêm.
Shein từng bác bỏ thông tin trên và Xu được cho là dọa kiện người tung tin này. Phát ngôn viên của hãng nói rằng Li chỉ làm việc cho Nanjing Dianwei từ tháng 10/2008 đến giữa năm 2009, cả Wang và Li đều không trở thành đối tác của SheInside cũng như không có bất kỳ mối quan hệ kinh doanh nào với SheInside.
Sự nhận diện thương hiệu của Shein với người tiêu dùng trẻ tuổi là rất lớn. Ảnh: Dave Benett/Getty.
Hai năm sau khi thành lập SheInside, trong bài đăng công khai duy nhất, Xu viết: “Công ty đã phát triển nhanh chóng và có hơn 50 nhân viên”. Năm 2015, công ty trở thành Shein, chuyển trụ sở chính đến Quảng Châu và mở văn phòng tại Mỹ.
Dưới sự dẫn dắt của Xu, Shein bắt đầu phát triển chuỗi cung ứng của riêng mình. Công ty này thuê sinh viên tốt nghiệp đại học kỹ thuật để lùng sục trên Internet những thiết kế phổ biến. Nó cũng thành lập nhóm thiết kế nội bộ và mua đối thủ cạnh tranh Romwe - công ty thương mại điện tử do Li và bạn gái khi đó thành lập.
Các quảng cáo cũng như sản phẩm của Shein tràn ngập Internet và được quảng bá bởi nhiều influencer, người nổi tiếng, mạng xã hội.
Shein nổi lên trong số hàng nghìn nhà cung cấp, chủ yếu ở khu Phiên Ngung của Quảng Châu, về việc thanh toán đúng hạn nhưng cũng vì các yêu cầu nghiêm ngặt được cho là dẫn đến tỷ lệ tiêu hao cao.
Tuy nhiên, công ty cũng dính vào nhiều cáo buộc và bị tố đạo nhái.
Những người trong ngành nói rằng có nhiều hoài nghi về tính bền vững của Shein như một mô hình kinh doanh. Điều này tăng lên trong dịch, khi chuỗi cung ứng làm chậm lại hoặc đè bẹp phần còn lại của ngành, Shein vẫn tiếp tục phát triển, gần như không bị ảnh hưởng.
Tham vọng bành trướng
Những năm gần đây, trọng tâm quay trở lại với Xu, trong bối cảnh những tin đồn về việc mở rộng và chuyển nhượng tài sản quốc tế của tỷ phú này thể hiện tham vọng bành trướng Shein hơn nữa.
Shein được cho là có ý định mua lại gã khổng lồ thời trang Missguided của Anh trước khi công ty này sụp đổ gần đây, sau nỗ lực mua Topshop không thành vào năm 2021. Tháng 12 năm ngoái, Xu được cho là đến Brazil để kiểm tra các nhà máy và nhà cung cấp về khả năng mở rộng.
Shein thu hút các nhà đầu tư nổi tiếng, bao gồm Tiger Global Management và Sequoia Capital China, trong bối cảnh báo cáo tuần này cho thấy việc niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ được lên kế hoạch vào năm 2024.
Tham vọng bành trướng Shein của Xu là chưa dừng lại. Ảnh: Shein.
Trong động thái có thể liên quan, Reuters đưa tin vào tháng 2 rằng Xu đã trở thành thường trú nhân của Singapore - bước khả thi để trở thành công dân nước này. Hiện có rất nhiều liên kết giữa Shein và Singapore, với các tài sản quan trọng được chuyển từ Trung Quốc sang đảo quốc sư tử.
Hồ sơ kinh doanh của Trung Quốc cho thấy Xu đã cắt đứt một số quan hệ kinh doanh với quê hương của mình. Ông bắt đầu từ bỏ vai trò quản lý và pháp lý với Shein cùng các tổ chức liên quan vào cuối năm 2020.
Người thân cận của Xu, Molly Miao, đảm nhận vị trí đại diện pháp lý của Shein tại Trung Quốc. Hồ sơ cho thấy trụ sở chính ở Trung Quốc, Nanjing Lingtian Information Technology, đã bị hủy đăng ký vào năm 2021.
Shein không phản hồi về những thay đổi đối với quyền sở hữu doanh nghiệp và địa điểm tài sản hoặc các kế hoạch ở Singapore, New York.
Trong khi công việc kinh doanh tiếp tục phát triển, hào quang đang dần rời bỏ Shein. Theo báo cáo của Bloomberg, doanh số bán hàng của công ty tăng 60% vào năm 2021 lên 16 tỷ USD, giảm từ mức tăng 250% lên 10 tỷ USD vào năm trước. Các đợt bán cổ phiếu riêng lẻ gần đây được cho là giảm giá so với mức định giá tháng 4 là 100 tỷ USD.
Các nhà đầu tư sẽ hỏi liệu Xu có thể duy trì đà tăng hay không.
