TT Duterte và tướng lĩnh mâu thuẫn cực độ về vấn đề quan hệ của Philippines với TQ và Mỹ

[pizza]

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lên cầm quyền mới gần 1 năm nhưng gần như ông đã phá bỏ mọi quan hệ truyền thống trong công tác đối ngoại. Nói một đằng, làm một nẻo, Tổng thống Duterte đã gây ra những mâu thuẫn sâu sắc giữa ông và các tướng lĩnh Philippines.

Gần đây ông Duterte liên tục có các động thái được đánh giá là nhượng bộ Trung Quốc (TQ), đặc biệt khi nói rằng Philippines không thể ngăn TQ xây hạ tầng ở bãi cạn Scarborough.

Trong khi đó, các quan chức cấp cao Philippines lại kịch liệt chỉ trích phát ngôn của ông Duterte, kêu gọi Manila cứng rắn với Bắc Kinh. Các diễn biến mâu thuẫn nội bộ này đặt ra câu hỏi phải chăng đây chỉ là màn kịch tung hỏa mù đến các đối tác của Philippines.

Viết trên tờ Nikkie Asian Review, ông Richard Heydarian, chuyên gia về khoa học chính trị tại ĐH De La Salle (Philippines), cho rằng thật sự có mâu thuẫn trong lập trường giữa ông Duterte và các quan chức Philippines về TQ hiện nay. Ông Duterte mô tả TQ là một đối tác cần thiết cho sự phát triển quốc gia và là một đồng minh quân sự tiềm năng cùng nhiều động thái cho thấy muốn “xoay trục” sang TQ. Trong khi đó, các tướng, quan chức quốc phòng, các chính khách và các nhà ngoại giao Philippines có quan điểm “truyền thống” luôn có sự hoài nghi sâu sắc về phía TQ và tìm cách duy trì hợp tác quân sự với Mỹ.

ông Duterte hăng hái thảo luận các vấn đề như chống khủng bố xuyên quốc gia nhưng ông lại phớt lờ vấn đề biển Đông. Ông nói rõ rằng ông sẽ không dùng chiến thắng của Philippines trong vụ kiện tại Tòa Trọng tài thường trực (PCA) tại The Hague để gây áp lực lên TQ. Ngược lại, các thành viên quốc phòng và ngoại giao cấp cao của Philippines lại muốn vấn đề biển Đông là trung tâm thảo luận của khu vực. Các quan chức muốn dùng phán quyết của tòa án quốc tế để thúc đẩy thông qua Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC).

Sự bất đồng nhất trong chính sách ngoại giao của Philippines có thể lý giải cho các tuyên bố trái ngược của ông Duterte và các quan chức Philippines trong chương trình nghị sự ASEAN năm nay. Hiện chưa rõ liệu đây có phải là màn kịch để “đi dây” của Manila hay không. Tuy nhiên, chuyên gia Richard Heydarian nhận định các động thái hiện tại rõ ràng cho thấy sự mâu thuẫn trong lập trường của giới chức Philippines là có thật.