Những thực phẩm dễ gây ngộ độc nhất trong dịp Tết cần tránh xa bạn đă biết chưa? Người dùng phải thận trọng khi chọn thực phẩm nấu ăn dịp này. Nhiều thực phẩm bổ dưỡng nhưng cũng đi kèm với những nguy hại khôn lường.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, đối với ngày Tết ngoài việc ăn ngon th́ phải đảm bảo tuyệt đối an toàn. Tuy nhiên hiện thực phẩm bẩn, thực phẩm độc hại bán tràn lan ngoài chợ khiến cho không ít người lúng túng. Vậy đâu là những thực phẩm dễ gây ngộ độc nhất khi ăn ngày Tết để các bà nội trợ tránh?
Khoai tây mọc mầm, ngả sang màu xanh có thể gây ngộ độc
Khoai tây là một thực phẩm được nhiều gia đ́nh lựa chọn bởi có thể chế biến được nhiều món ăn khác nhau. Tuy nhiên do mua để tích trữ nhiều ngày trong dịp Tết nên nếu việc bảo quản không tốt khoai tây rất dễ bị mọc mầm.
Khi khoai tây bị mọc mầm sẽ xuất hiện độc chất có tên gọi là glycoalkloids (chaconin, solanin). Chất này không có trong củ khoai, chỉ có nhiều trong mầm củ, trong lớp vỏ xanh và một phần nhỏ trong lá, rễ.
Triệu chứng của ngộ độc khoai tây biểu hiện vài giờ sau khi ăn bao gồm đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt, nh́n mờ, đồng tử giăn, rối loạn ư thức, hôn mê, loạn nhịp tim, tổn thương gan cấp.
Măng chứa chất độc acid cyanhydric
Một thực phẩm cũng gắn liền với mâm cơm ngày Tết của các gia đ́nh Việt chính là món canh măng. Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội), trong măng có chứa một chất có độc tính tương tự như sắn, đó là chất acid cyanhydric (HCN) nhưng hàm lượng cao hơn nhiều khoảng trên dưới 300 mg/100 g tươi tùy từng loại măng. Người nặng khoảng 50 kg ăn phải khoảng 20 mg chất này sẽ bị ngộ độc và 50 mg sẽ tử vong. Để món canh măng không gây ra "họa" ngày Tết th́ các bà nội trợ nên chế biến đúng cách.
Mứt, ô mai có thể chứa phụ gia độc hại
Cũng theo PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, ngày Tết có lẽ mứt và ô mai cũng là một trong những thứ ăn vặt được người Việt sử dụng nhiều nhất. Tuy nhiên người dân nên tránh các loại ô mai, xí muội, mứt nhuộm phẩm màu trôi nổi, không rơ nguồn gốc, nhất là các sản phẩm có màu sắc sặc sỡ, lạ mắt. Màu sắc này là do người sản xuất sử dụng phụ gia như chất bảo quản, chất tạo ngọt, chất tẩy nấm mốc, chất tẩy trắng, sát trùng, để pḥng thối rữa, chống chảy nước, mốc, rất độc hại cho người ăn.
Dứa có nấm mốc kí sinh trên quả dễ gây ngộ độc
Ngày Tết, dứa cũng là một món ăn được nhiều gia đ́nh lựa chọn để chế biến thành món lẩu, salat, ăn gỏi, tráng miệng...với thành phần dinh dưỡng cao như đường, các vitamin, khoáng chất. Dù vậy món dứa cũng thuộc top thực phẩm dễ gây ngộ độc nếu ăn quá nhiều vào ngày Tết.
Theo một số nghiên cứu cho rằng, chất gây ngộ độc trong dứa là các loại nấm mốc sống kí sinh trên quả dứa bởi v́ đa số bệnh nhân bị ngộ độc dứa có phản ứng dương tính với giống nấm Candida tropicalis khi làm test nội b́. Một khi bị ngộ độc dứa thường có biểu hiện đau bụng, nôn mửa, ngứa, nổi mẩn và nặng nhất là co thắt phế quản, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Do đó, để tránh ngộ độc, khi ăn nên chú ư gọt vỏ kỹ nhất là phần mắt dứa, không nên ăn dứa đă cất giữ lâu ngày, dứa đă bị nẫu, ủng để đảm bảo an toàn nhất trong mấy ngày Tết.
Rượu chứa cồn công nghiệp
Ngoài các loại thực phẩm dễ gây ngộ độc th́ đồ uống cũng được sử dụng ở hầu hết các mầm cơm ngày Tết chính là rượu. Rượu giúp t́nh thân bạn bè được gắn kết hơn. Không có rượu bữa cơm gia đ́nh trở nên nhạt nhẽo. Tuy nhiên theo thống kê của Bộ Y tế, đỉnh điểm của các ca ngộ độc, cấp cứu do rượu thường rơi vào tháng trước và sau Tết Nguyên đán. Năm nào số ca ngộ độc rượu phải cấp cứu, tử vong trong dịp này cũng tăng hơn gấp đôi so với các tháng c̣n lại. Nguyên nhân chủ yếu là do bệnh nhân uống phải rượu có cồn công nghiệp với nồng độ methanol cao gấp nhiều lần cho phép và uống phải rượu ngâm với những sản phẩm không rơ nguồn gốc.
Ông Nguyễn Hùng Long - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, việc lạm dụng rượu về số lượng, chủng loại rượu, đặc biệt trong số đó có nhiều loại rượu giả, rượu lậu, rượu tự pha chế, không có nguồn gốc xuất xứ, rượu không công bố tiêu chuẩn sản phẩm, không nhăn mác và đặc biệt là rượu giả được sản xuất từ những nguyên liệu độc hại, bị cấm (cồn methanol) do gian lận thương mại đang gây ngộ độc cấp ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng và an sinh xă hội.
Theo thống kê của Cục An toàn Thực phẩm, hai loại ngộ độc rượu thường gặp là ngộ độc ethylic (c̣n gọi là rượu ethanol) và ngộ độc cồn methylic (methanol). Đây là loại hóa chất độc cực mạnh, chỉ uống từ 5-15ml có thể gây ngộ độc nặng, từ 15ml trở lên là gây mù ḷa, 30ml là có thể gây tử vong.
Trước nhiều món ăn, thức uống dễ gây ngộ độc trong ngày Tết, người tiêu dùng nên thận trọng tránh để mỗi bữa cơm gia đ́nh, mỗi cuộc vui gặp gỡ người thân, bạn bè được trọn vẹn và hạnh phúc.