Tổng thống Mỹ Donald Trump đã huỷ đàm phán với Taliban vào giờ chót. Thông tin này gây bất ngờ nhưng tại sao?
Cuộc tấn công gây đổ máu mới nhất có thể là tác nhân trực tiếp đến quyết định Tổng thống Mỹ vừa đưa ra, nhưng nó có thể cũng là một lối thoát của chính quyền ra khỏi một sáng kiến từng được cho là hoàn hảo.
Lực lượng Mỹ di dời mảnh vụn còn lại của chiếc xe ô tô sau vụ đánh bom xe ngày 5/9 ở Kabul. Ảnh: AP
Hội nghị thượng đỉnh bí mật bị huỷ vào giờ chót
Ngày 8/9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có mặt rất nhiều trên truyền hình, tham gia nhiều chương trình chính trị đến nỗi nhiều người còn đùa rằng họ mong đợi ông sẽ xuất hiện ở cuộc phỏng vấn tiếp theo trên một kênh bóng bầu dục. Mỗi lần xuất hiện, Ngoại trưởng Mỹ đều kể một câu chuyện tương tự về các dòng tweet của Tổng thống rằng ông đã chấm dứt nỗ lực ngoại giao nghiêm túc nhất từ trước tới nay nhằm kết thúc cuộc chiến tranh kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ khi chỉ còn cách ba ngày là đến lễ tưởng niệm 18 năm loạt vụ khủng bố 11/9, sự kiện khởi đầu cho sự can thiệp của Mỹ ở Afghanistan.
Giới chức Mỹ đã đạt được tiến bộ chưa từng có trong các cuộc đàm phán với Taliban, ông Pompeo giải thích. Họ đã gây áp lực buộc phong trào Hồi giáo Taliban, nhóm đã che chở cho trùm khủng bố Osama bin Laden, phải đưa ra một số cam kết: công khai cắt đứt liên hệ với al-Qaeda, giảm bạo lực ở Afghanistan, tham gia đối thoại với “những người anh em Afghanistan khác của họ”. Vì vậy, khi “hoà bình và hoà giải ở trong tầm tay”, Tổng thống Trump đã quyết định mời Tổng thống Afghanistan và các thủ lĩnh Taliban tới Trại David để ông đích thân đón tiếp và ký kết thỏa thuận hoà bình tại một hội nghị thượng đỉnh bí mật, theo kế hoạch diễn ra ngày 8/9.
Nhưng tất cả đã thay đổi vào phút chót sau khi Taliban tiến hành một cuộc tấn công ở thủ đô Kabul vào tuần trước, khiến 12 người thiệt mạng trong đó có một lính Mỹ.
Thi thể lính Mỹ thiệt mạng trong vụ tấn công mới nhất tại Afghanistan được đưa về nước. Ảnh: AP
Ngoại trưởng Pompeo cho rằng vụ tấn công diễn ra ngay trước thềm đàm phán hoà bình là hành động phá hoại uy tín của Taliban trong mắt Tổng thống Trump như là một đối tác thiện chí. Vì vậy, Tổng thống đã đột ngột huỷ bỏ toàn bộ sự kiện.
Ngày 9/9, nhà lãnh đạo Mỹ đã lên tiếng bảo vệ quyết định của mình về việc tổ chức hội nghị với Taliban tại Trại David và sau đó hủy kế hoạch. Cả hai đều được ông mô tả là “ý tưởng của tôi”. Ông Trump khẳng định vẫn quan tâm đến một giải pháp đàm phán cuối cùng với Taliban, lưu ý rằng ngoại giao là con đường duy nhất để kết thúc các cuộc chiến tranh.
Lấy lý do Taliban đã nhằm mục tiêu vào dân thường và binh sĩ Mỹ, Tổng thống Mỹ cho biết cuộc đàm phán “như tôi quan ngại, cho đến lúc này đã chết”. “Các ông [Taliban] không thể làm điều đó với tôi”.
Câu chuyện này liên quan đến một nhóm vũ trang đã gây ra 15 vụ giết hại lính Mỹ trước đó chỉ trong năm nay. Taliban đã sát hại và làm bị thương hàng ngàn binh sĩ Mỹ trong vài thập kỷ qua. Theo thống kê mới nhất, nhóm này chịu trách nhiệm về 3/4 số người chết vì các vụ tấn công khủng bố ở Afghanistan và 1/5 số ca tử vong liên quan đến khủng bố trên toàn thế giới vào năm 2017.
“Loại người nào sẽ giết rất nhiều người hòng tăng cường sức mạnh của họ khi thương lượng?”, Tổng thống Trump lên tiếng. Đó chính xác là loại người độc hại, người mà các nhà đàm phán Mỹ đã đàm phán thông qua vai trò trung gian của Qatar trong hơn một năm nay.
VietBF@ sưu tầm.