Sợ viễn cảnh ác mộng phía trước, Nga bất ngờ cầu cứu Mỹ? Tại diễn đàn Đối thoại song phương Fort Ross, Đại sứ Nga tại Mỹ - ông Anatoly Antonov đã nói Nga và Mỹ phải khởi động tiến trình đàm phán nghiêm túc để bàn về vấn đề triển khai các tên lửa tầm trung và tầm ngắn.
Đây không phải là lần đầu tiên Moscow khẩn thiết bày tỏ mong muốn đàm phán với Washington về vấn đề triển khai tên lửa. Điều này cho thấy, Nga rất muốn ký được thỏa thuận với Mỹ nhằm kiểm soát vấn đề triển khai tên lửa, tránh một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém và chứa đựng nhiều nguy cơ đáng sợ.
Mỹ đang khiến Nga lo sợ vì châm ngòi cho một cuộc chạy đụa vũ trang
"Nếu Mỹ triển khai những tên lửa như vậy gần sát biên giới với chúng tôi, chúng tôi sẽ buộc phải bảo vệ đất nước của chúng tôi…. Đã đến lúc chúng ta phải tụ họp ở Geneva, hay ở Moscow, hoặc ở Washington và phải tiếp cận vấn đề này một cách nghiêm túc”, ông Antonov hôm qua (6/10) nhấn mạnh.
Đại sứ Nga nhắc lại rằng, gần đây, Tổng thống Vladimir Putin đã đưa ra đề nghị ký một thỏa thuận tạm ngừng các hoạt động triển khai tên lửa tầm ngắn và tầm trung ở Châu Âu và các khu vực khác.
"Chúng tôi kêu gọi Mỹ và các nước NATO hãy tham gia vào thỏa thuận tạm ngưng triển khai tên lửa”, ông Antonov phát biểu tại diễn đàn Fort Ross, nhấn mạnh rằng Nga “không hề muốn tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang."
Đại sứ Nga kiên quyết bác bỏ khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh hạt nhân giữa Nga và Mỹ trong tương lai gần. "Tôi hoàn toàn không đồng ý với những người có nhận định cho rằng một cuộc chiến tranh hạt nhân đang đến gần. Tuy nhiên, chúng ta phải tránh khả năng xảy ra chiến tranh. Đó là lý do tại sao việc chúng ta khôi phục lại toàn bộ các kênh tiếp xúc, liên lạc là rất quan trọng”, Đại sứ Antonov tiếp tục nhất mạnh.
Đại sứ Nga tại Mỹ kêu gọi tiếp tục gia hạn thời gian thực hiện Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược mới (START Mới), tiếp tục nhắc lại nỗi quan ngại của Nga về sự ổn định chiến lược trên thế giới.
"Việc gia hạn thời gian thực hiện thỏa thuận là rất đơn giản như nó vốn vậy. Nếu Mỹ, giống như Nga, có những quan ngại riêng về vấn đề ổn định chiến lược, thì đã đến lúc chúng ta phải ngồi lại với nhau và giải quyết những vấn đề đó. Chúng tôi đã sẵn sàng, chúng tôi vẫn luôn chờ đợi một câu trả lời tích cực từ phía Mỹ”, ông Antonov bày tỏ tại diễn đàn Fort Ross.
Trước đó, hồi tháng 9, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng đã nhấn mạnh rằng, Nga tin là hiệp ước START Mới cần phải được gia hạn để duy trì ít nhất một cơ chế trong lĩnh vực liên quan đến sự ổn định chiến lược.
"Hiện tại, chỉ còn duy nhất một thỏa thuận giữa Nga và Mỹ – đó là hiệp ước START Mới. Và vào tháng Hai năm sau, sẽ chẳng còn thỏa thuận nào còn lại. Và đây sẽ là lần đầu tiên trong vòng 50 năm xảy ra một tình huống như vậy”, ông Antonov hôm qua đã chỉ ra như vậy.
Nga đang thực sự lo ngại sau khi Mỹ quyết định phá bỏ Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) và bắt đầu tiến hành các vụ thử tên lửa tầm trung cũng như thông báo về một loạt kế hoạch triển khai tên lửa ở Châu Âu, Châu Á. Hành động của Mỹ có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang khốc liệt, tốn kém và chứa đựng nhiều nguy cơ.
INF được ký kết là để giải quyết một cuộc khủng hoảng tên lửa hạt nhân thời Xô-viết nhằm vào các thủ đô phương Tây. Hiệp ước INF được ông Mikhail Gorbachev và ông Ronald Reagan ký năm 1987 cấm Nga và Mỹ phát triển, triển khai và thử nghiệm các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo được phóng đi từ mặt đất với tầm bắn từ khoảng 300 đến 3.400 dặm (tương đương từ 482km đến 5470km). Hiệp ước này được coi là một thành tựu lớn đạt được trong nỗ lực nhằm “tháo ngòi” căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh và giúp hóa giải nỗi lo sợ về vũ khí hạt nhân ở châu Âu.
Nga và Mỹ liên tục cáo buộc lẫn nhau về những vụ vi phạm hiệp ước. Mỹ tố cáo Nga chế tạo các tên lửa bị cấm trong hiệp ước. Trong khi đó, Nga tố ngược lại rằng Mỹ không tuân thủ INF khi thiết lập các căn cứ quân sự ở Đông Âu có khả năng không chỉ phòng thủ mà còn tấn công được và có thể nhằm vào Nga. Bất chấp những lời cáo buộc trên, chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama trước đó đã quyết định không từ bỏ thỏa thuận này.
Tuy nhiên, hồi tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ công khai lên tiếng tuyên bố sẽ rút nước này ra khỏi INF để trả đũa cho việc Nga không tuân thủ INF. Nhà lãnh đạo Mỹ còn thề rằng, nước ông sẽ tiếp tục tăng cường kho vũ khí hạt nhân cho đến khi Nga và Trung Quốc “hiểu ra vấn đề”. Mỹ đã bắt đầu khởi động tiến trình rút khỏi hiệp ước INF từ hồi đầu tháng hai. Ngay sau động thái của Mỹ, Nga cũng tuyên bố rút khỏi hiệp ước. Quá trình rút khỏi hiệp ước sẽ mất thời gian là 6 tháng. Việc Mỹ rút khỏi hiệp ước INF là động thái gây ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của Châu Âu và vì thế Châu Âu đã không thể tránh khỏi cảm giác choáng váng trước hành động của đồng minh thân thiết Mỹ.
Nếu hiệp ước INF bị hủy bỏ thì sẽ chỉ còn Hiệp ước Cắt Giảm Vũ khí Chiến lược (START MỚI) là bước cản trở cuối cùng đối với viễn cảnh phổ biến vũ khí hạt nhân không kiểm soát. Hiệp ước này có thời hạn đến năm 2021 và Washington chưa quyết định có làm mới nó hay không.
VietBF@ sưu tầm.
