Lần gần đây nhất đảo Đài Loan có mức tăng trưởng kinh tế vượt Trung Quốc Đại lục là từ năm 1990 (5,5%), so với mức 3,9% của Trung Quốc, v́ vậy "2020 là một năm kỷ lục đối với đảo Đài Loan, và chúng tôi kỳ vọng rằng 'ngôi sao' này sẽ tiếp tục tỏa sáng", nhà kinh tế học tại ngân hàng Barclays (Anh) nhận định.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn. Ảnh: AFP
Hăng CNBC (Mỹ) đưa tin, trong năm 2020, nền kinh tế của đảo Đài Loan đă bất ngờ "vượt mặt" Trung Quốc đại lục lần đầu tiên sau 3 thập kỷ khi nhu cầu mạnh mẽ về các mặt hàng công nghệ xuất khẩu của đảo này đă thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong quư IV.
Cụ thể, theo số liệu được cơ quan thống kê Đài Loan công bố hôm thứ Sáu tuần trước (29/1), kinh tế đảo này đă tăng trưởng 2,98% trong năm 2020 so với năm 2019, vượt mức dự đoán trước đó và vượt mức tăng trưởng của Trung Quốc Đại Lục (2,3%).
Lần gần đây nhất đảo Đài Loan có mức tăng trưởng kinh tế vượt Trung Quốc Đại lục là từ năm 1990 (5,5%), so với mức 3,9% của Trung Quốc (xem thêm biểu đồ dưới đây).

So sánh tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc (đường màu xanh) và đảo Đài Loan (đường màu vàng) trong ṿng 30 năm từ 1990-2020. Nguồn: CNBC
"2020 là một năm kỷ lục đối với đảo Đài Loan, và chúng tôi kỳ vọng rằng 'ngôi sao' này sẽ tiếp tục tỏa sáng", bà Angela Hsieh, nhà kinh tế học tại ngân hàng Barclays (Anh), nhận định trong một báo cáo hôm 29/1, sau khi Đài Loan công bố các số liệu.
Bà Hsieh cho biết việc lĩnh vực xuất khẩu của ḥn đảo này tăng trưởng mạnh trong nửa cuối năm ngoái - đặc biệt là mặt hàng chất bán dẫn - đă giúp nền kinh tế của Đài Loan bù đắp lại những thiệt hại do đại dịch. Nhà kinh tế học này cho rằng trong năm 2021, kinh tế đảo Đài Loan có thể tăng trưởng lên đến 5,2% - cao hơn nhiều so với mức dự báo chính thức là 3,83%.
Đài Loan cũng đă đạt được thành công trong việc ngăn chặn và kiểm soát đại dịch COVID-19, giúp nền kinh tế của ḥn đảo này tránh được t́nh trạng đ́nh trệ do phong tỏa nghiêm ngặt mà nhiều quốc gia khác trên thế giới phải trải qua. Tính đến ngày 31/1, Đài Loan ghi nhận 911 ca nhiễm và 8 ca tử vong do COVID-19.
"Mức tăng trưởng tích cực, bất chấp ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, đă phản ánh nhu cầu mạnh mẽ về các sản phẩm công nghệ xuất khẩu và thành quả của việc ngăn chặn, kiểm soát dịch bệnh hiệu quả", trang Financial Times dẫn b́nh luận của bà Helen Hu, một nhà kinh tế tại Goldman Sachs.
Nguyên nhân nào giúp Đài Loan đạt được thành công?
Đảo Đài Loan lâu nay đă có mức tăng trưởng thiếu ổn định do các ngành công nghiệp sản xuất của họ chuyển sang Trung Quốc, nơi chi phí lao động và mặt bằng rẻ hơn, và quy định cũng được nới lỏng hơn - những yếu tố mang lại lợi thế về chi phí sản xuất và xuất khẩu.
Các nhà xuất khẩu Đài Loan - rất nhiều trong số đó là nhà thầu sản xuất cho các nhà cung cấp mặt hàng điện tử của Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản, là một trong những nhà đầu tư lớn nhất ở Trung Quốc đại lục trong 30 năm qua.
Tuy nhiên, việc gia tăng chi phí sản xuất ở Trung Quốc, sự cắt giảm dần các ưu đăi mà Bắc Kinh đưa ra trong quá khứ và sự hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc đối với các công ty ở Đại lục đă khiến các công ty Đài Loan chuyển hướng đầu tư về đảo hoặc những nơi khác trong thời gian gần đây.
Trước đây nhiều người dân đảo Đài Loan đă lựa chọn đến Đại lục làm việc v́ họ nh́n thấy những cơ hội hấp dẫn do sự tăng trưởng năng động của Trung Quốc mang lại. Nhưng căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Bắc Kinh và Đài Bắc đă khiến họ bắt đầu đổi ư.
Trong năm 2020, khi đại dịch diễn biến căng thẳng ở Trung Quốc và nhiều khu vực bị phong tỏa để ngăn chặn virus lây lan, nhiều người dân đảo Đài Loan đă trở về nhà và t́m các công việc ở địa phương, góp phần củng cố nền kinh tế của đảo, theo Financial Times.