Mỹ sẽ có bước đi hạ nhiệt với Venezuela? Bất chấp bối cảnh Washington trừng phạt Carracas, tập đoàn Chevron và loạt công ty Mỹ được cấp giấy phép hoạt động tại Venezuela. Có thể đây là bước đệm chăng?
Ngày 1/6, chính phủ Mỹ đã gia hạn giấy phép hoạt động cho tập đoàn dầu khí Chevron Corp, công ty của Mỹ duy nhất còn hiện diện tại Venezuela, tiếp tục hoạt động tại quốc gia Nam Mỹ này cho tới ngày 1/12 tới.
Nhà máy của Chevron tại Venezuela. Ảnh: JWEnergy
Giấy phép hoạt động đặc biệt của Chevron được chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump cấp hồi năm ngoái sẽ hết hạn vào ngày 3/6, trong đó hạn chế các hoạt động trọng yếu như khai thác và kinh doanh dầu mỏ của tập đoàn này.
Việc gia hạn giấy phép cũng được áp dụng với các công ty dịch vụ dầu khí như Halliburton, Schlumberger Limited, Baker Hughes và Weatherford International với các hạn chế tương tự khi các công ty không được sửa chữa hoặc nâng cấp các mỏ dầu, ký hợp đồng bổ sung nhân lực hoặc dịch vụ, không được thanh toán cổ tức cho tập đoàn dầu khí nhà nước Venezuela PDVSA, cũng như đàm phán các khoản cho vay mới.
Trước đó, Mỹ đã gia hạn 3 lần giấy phép trong 3 tháng đối với các công ty trên. Giấy phép này sẽ không cho các công ty được thực hiện bất kỳ giao dịch hoặc hợp đồng nào liên quan tới xuất khẩu hoặc tái xuất nhiên liệu trực tiếp hoặc gián tiếp với Venezuela.
Đầu tháng 1 năm nay, Chính phủ Mỹ đã gia hạn giấy phép thêm 3 tháng đối với hoạt động của tập đoàn dầu khí Chevron tại Venezuela và đây được coi là một trường hợp ngoại lệ trong các biện pháp trừng phạt nhằm vào tập đoàn dầu khí nhà nước Venezuela PDVSA nhằm gây sức ép đối với chính quyền của Tổng thống Nicolas Maduro.
Quyết định của Bộ Tài chính Mỹ nhấn mạnh, thời hạn mới của giấy phép không đồng nghĩa với những thay đổi về hoạt động dầu khí tại Venezuela, qua đó ngăn cản Chevron triển khai các hoạt động thăm dò, khai thác, mua hoặc xử ký dầu thô hoặc các sản phẩm từ dầu có nguồn gốc Venezuela.
Các công ty cũng không được phép sửa chữa hoặc cải thiện các giếng dầu, thanh toán cổ tức cho PDVSA, cũng như thuê nhân công hoặc đàm phán các khoản vay mới.
Từ năm 2019, Mỹ đã áp dụng các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành dầu khí, nguồn thu ngoại tệ chính của Venezuela, trong đó cấp các đối tác nước ngoài nhập khẩu dầu thô của Venezuela, cũng như thực hiện các giao dịch bằng đồng USD với PDVSA.
Người phát ngôn Chevron Ray Fohr khẳng định “sẽ tuân thủ luật pháp và các quy định” liên quan đến hoạt động tại Venezuela; sự có mặt của Chevron ở Venezuela là “một sự hiện diện mang tính xây dựng, ủng hộ các đầu tư xã hội và các chương trình nhân đạo”.
Theo truyền thông phương Tây, các mỏ dầu tại Venezuela của Chevron đã bơm ròng 23.000 thùng mỗi ngày trong quý II năm 2020, mặc dù Chevron đã ngừng báo cáo về hoạt động của mình tại quốc gia này kể từ thời kỳ đó.
Tài sản chính ở Venezuela của công ty này là 39,2% cổ phần của họ trong Petroboscán, một liên doanh với công ty dầu khí quốc gia PDVSA PDVSA vận hành mỏ Boscán, một mỏ dầu nặng lớn nằm ở phía tây Hồ Maracaibo.
Sau khi được Nhà Trắng dưới thời ông Trump ra lệnh ngừng hoạt động vào tháng 4/2020 và chuẩn bị rời Venezuela vào ngày 1/12/2020, Chevron đã quyết định xóa sổ giá trị tài sản của mình tại quốc gia Mỹ Latinh đang gặp khó khăn này. Điều đó đồng nghĩa với việc Chevron sẽ giảm toàn bộ giá trị tài sản của mình ở Venezuela và kết toán chi phí tổn thất tổng cộng 2,6 tỷ USD cho quý 2/2020.
Kết quả là, Chevron đã loại bỏ 160 triệu thùng dầu ra khỏi trữ lượng đã được xác minh và chọn cách ngừng báo cáo về sản xuất cho các hoạt động ở Venezuela. Điều đó có nghĩa là Chevron không những không còn bị yêu cầu báo cáo tình hình hoạt động của họ tại Venezuela mà tài sản của họ tại quốc gia này về cơ bản là vô giá trị.
Bất chấp áp lực từ Washington và khoản tổn thất to lớn, Chevron vẫn cam kết hoạt động ở Venezuela. Khi Washington thông báo rằng Chevron phải ngừng hoạt động và chuẩn bị rời khỏi quốc gia Mỹ Latinh, Giám đốc điều hành của Chevron, Michael Wirth nói với CNBC:
“Rõ ràng là chúng tôi có ý định tuân thủ các yêu cầu của Chính phủ, nhưng chúng tôi không thực sự buông hay rời khỏi nước này”.
Đến tháng 11/2020, Bộ Tài chính Mỹ đã gia hạn quyền ở lại Venezuela của Chevron cho đến ngày 3/6/2021. Vào thời điểm đó, Cố vấn Đối ngoại Ray Fohr - Chevron Châu Phi và Nam Mỹ đã đưa ra tuyên bố sau: “Chevron sẽ tiếp tục tuân thủ luật và quy định hiện hành liên quan đến các hoạt động mà Chevron được ủy quyền thực hiện tại Venezuela. Chúng tôi vẫn cam kết về tính toàn vẹn của tài sản liên doanh, sự an toàn và phúc lợi của nhân viên cũng như gia đình của họ và các chương trình xã hội, nhân đạo của công ty trong những thời điểm đầy thử thách này."
Điều này rõ ràng định hướng cho tương lai của các dự án Chevron ở Venezuela có thể khởi sắc nếu chính quyền Mỹ có sự thay đổi. Tổng thống Joe Biden được đánh giá là người có khả năng sẽ có cách tiếp cận mềm mại hơn, ngoại giao nhiều hơn và nhân đạo hơn đối với Venezuela. Điều này củng cố tốt cho khả năng tiếp tục hoạt động của Chevron tại Venezuela và khởi động lại công việc của họ tại quốc gia Mỹ Lantin này.
VietBF@ sưu tập
