Tương lai của 'Zero Covid-19' hậu Olympic Bắc Kinh

[Romano]

Trung Quốc đã liên tục theo đuổi chính sách Zero Covid-19 trong suốt hai năm của đại dịch. Tuy nhiên, dường như Bắc Kinh sẽ bắt đầu thay đổi cách tiếp cận này sau Olympic 2022.
Chính sách Zero Covid-19 của Trung Quốc đã giữ cho tỷ lệ tử vong ở mức rất thấp. Tuy nhiên, nhiều người đặt ra câu hỏi rằng liệu chính sách này có thể tiếp tục.

Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới ngày ngày càng tin rằng các quốc gia cần phải tìm ra cách sống chung với Covid-19, thay vì giảm thiểu số ca mắc.

Anh, Pháp, Đan Mạch, Thổ Nhĩ Kỳ và nhiều nơi khác của châu Âu đã nới lỏng các hạn chế. Australia cũng dỡ bỏ các quy định về khẩu trang và mở cửa lại biên giới. Trung Quốc lại không làm điều này, New York Times cho biết.

Chống dịch triệt để trước thềm Olympic
Khi Thế vận hội Bắc Kinh bắt đầu, Trung Quốc tiếp tục theo đuổi chính sách “Zero Covid-19”. Theo đó, Olympic Bắc Kinh 2022 sẽ có ít người hâm mộ được tham dự.

Như những gì đã diễn ra trong gần 2 năm, Trung Quốc đối phó với các đợt bùng phát mới bằng cách áp đặt nhiều biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt. Tại thành phố Lan Châu vào năm ngoái, các quan chức đã yêu cầu khoảng bốn triệu người ở nhà chỉ để đối phó với gần 50 ca mắc.Chiến lược của Trung Quốc đã mang lại thành công lớn như giữ số ca tử vong ở mức thấp, song lại đi kèm với cái giá đắt: Làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của người dân.

Một câu hỏi mà các chuyên gia đang đặt ra là liệu chiến lược của Trung Quốc có bền vững hay không, với sự xuất hiện của biến chủng dễ lây lan như Omicron.

Nhiều người nghi ngờ về dữ liệu liên quan đến Covid-19 của Trung Quốc, song hầu hết chuyên gia tin rằng số ca mắc của quốc gia này là gần chính xác trong hai năm qua.

Điều đó một phần là do các vụ bùng dịch lớn khó có thể che đậy. Bên cạnh đó, giới lãnh đạo Trung Quốc đã đe dọa trừng phạt các quan chức che giấu ca nhiễm.

"Giới chức địa phương có mọi động cơ để tìm ra các ca nhiễm và ngăn chặn sự lây lan trước khi chúng vượt tầm kiểm soát”, Amy Qin, một phóng viên của New York Times chuyên về Trung Quốc, cho biết.

Ngay cả khi con số chính thức của Trung Quốc "thấp một cách khó tin", số người tử vong do Covid-19 của nước này gần như thấp hơn nhiều so với Mỹ, châu Âu hay một số quốc gia khác.

Chính sách Zero Covid-19 đã cho phép một số hoạt động trở lại bình thường. Những nơi công cộng vẫn yêu cầu người dân đeo khẩu trang. Tuy nhiên, trong hầu hết hai năm qua, mọi người đã có thể tham gia các bữa tiệc và ăn uống tại nhà hàng, trừ khi thành phố bị phong tỏa, Amy cho biết.

Tuy nhiên, cách chống dịch triệt để của Trung Quốc cũng mang đến những "tác dụng phụ có hại". Ngay cả những đợt bùng phát khiêm tốn cũng có thể buộc các quan chức địa phương phong tỏa hàng triệu người, đôi khi gây ra những hậu quả khủng khiếp.

Chẳng hạn, ở thành phố Tây An, các nhân viên bệnh viện từ chối tiếp nhận một người đàn ông bị đau tức ngực vì anh sống ở một quận có nguy cơ trung bình. Người đàn ông đã chết vì đau tim.

Khả năng thay đổi cách tiếp cận sau Olympic
Các quan chức Trung Quốc khẳng định rằng Zero Covid-19 vẫn còn khả thi. Nếu điều đó là chính xác, chiến lược này cần được thực thi quyết liệt hơn nữa vì sự xuất hiện của biến chủng Omicron dễ lây lan.

Hai loại vaccine phổ biến của Trung Quốc được đánh giá giúp làm giảm đáng kể khả năng bệnh chuyển nặng, nhưng có tác dụng chống lây nhiễm thấp. Trung Quốc cũng có tỷ lệ miễn dịch tự nhiên thấp, không giống như các nước mà virus corona đã lây lan rộng rãi.“Khoảng cách miễn dịch giữa Trung Quốc và thế giới bên ngoài đang ngày càng gia tăng”, Yanzhong Huang, một chuyên gia y tế toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, cho biết. Một số quốc gia khác từng áp dụng chiến lược Zero Covid-19 như Singapore và New Zealand gần đây đã từ bỏ cách tiếp cận đó.

Ông Huang cho biết Trung Quốc đang đứng trước sự lựa chọn “giữa nỗi đau ngắn hạn và nỗi đau dài hạn”. Duy trì Zero Covid-19 có lẽ sẽ gây ra sự gián đoạn kinh tế và xã hội lâu dài, song từ bỏ nó sẽ khiến số ca nhiễm gia tăng nhanh chóng.

“Nhưng sau đó, họ có thể ở trong trạng thái tốt hơn nhiều”, ông Huang cho biết.

Dường như Trung Quốc sẽ bắt đầu thay đổi cách tiếp cận sau Thế vận hội. Một số quan chức y tế Trung Quốc đã thay đổi thông điệp của họ một cách khôn khéo.

“Họ đang nhấn mạnh nhiều hơn đến quan điểm phản ứng nhanh chóng với các đợt bùng phát nhỏ để tiến gần đến mức 0 ca nhất có thể”, Amy nói.

Một yếu tố có thể kể đến là sự mệt mỏi ngày càng tăng của người Trung Quốc. Trong khi chiến lược Zero Covid-19 dường như vẫn nhận được sự ủng hộ rộng rãi, một số công dân nước này dường như đang ngày càng thất vọng hơn với các biện pháp phong tỏa chặt chẽ.

“Chúng tôi chắc chắn đang thấy nhiều lời phàn nàn hơn từ người dân”, Amy nói.