Lãnh đạo thế giới chia buồn ông Gorbachev qua đời

[june04]

Các quan chức thế giới gửi lời chia buồn và ca ngợi vai trò lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô Mikhail Gorbachev, người vừa qua đời ở tuổi 91.

Người phát ngôn Điện Kremlin hôm nay cho biết Tổng thống Vladimir Putin bày tỏ "lời chia buồn sâu sắc" trước tin ông Gorbachev qua đời. Theo ông Peskov, Tổng thống Nga sẽ gửi điện chia buồn tới gia đình và bạn bè của lãnh đạo quá cố trong sáng nay.

Tổng thống Putin từng nhiều lần gặp ông Gorbachev. Lần cuối cùng họ gặp nhau ở Novo-Ogaryovo vào tháng 3/2006, một ngày sau sinh nhật lần thứ 75 của ông Gorbachev. Trong điện mừng đầu năm nay, Tổng thống Nga nhấn mạnh những đóng góp của ông Gorbachev trong việc thực hiện các dự án xã hội, từ thiện giáo dục và sự phát triển của hợp tác nhân đạo quốc tế.

Một năm trước đó, khi ông Gorbachev kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90, ông Putin nói rằng chính trị gia này "được coi là một phần trong chòm sao gồm những người sáng giá, xuất chúng và những chính khách ưu tú trong thời đại chúng ta, ảnh hưởng lớn đến lịch sử quốc gia và toàn cầu".

Leonid Slutsky, lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (LDPR) của Nga, gửi lời chia buồn đến gia đình Gorbachev, cho rằng ông là một trong những "chính trị gia xuất sắc của thời đại". Tuy nhiên, Slutsky nhận định với những người sinh ra trong thời kỳ Liên Xô, Gorbachev là "nhân vật lịch sử phức tạp và nhiều tranh cãi".

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ra tuyên bố ca ngợi ông Gorbachev là "chính khách có một không hai, người đã thay đổi tiến trình lịch sử" và "đã làm nhiều hơn bất kỳ cá nhân nào để mang lại kết thúc hòa bình cho Chiến tranh Lạnh".

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ca ngợi ông Gorbachev là "lãnh đạo đáng tin cậy và được kính trọng", người đã "mở đường cho một châu Âu tự do".

"Vai trò quan trọng" của ông trong việc xoá bỏ Bức màn Sắt, biểu tượng phân chia thế giới, và kết thúc Chiến tranh Lạnh đã để lại di sản "chúng ta sẽ không thể quên", bà von der Leyen đăng Twitter.

Ông Mikhail Gorbachev dự họp báo ở Pháp hồi năm 2011. Ảnh: AFP.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ca ngợi ông Gorbachev là "người của hòa bình". "Tôi xin gửi lời chia buồn về sự qua đời của ông Mikhail Gorbachev, một người của hòa bình, người lựa chọn mở ra con đường tự do cho người Nga. Cam kết của ông đối với hòa bình châu Âu đã thay đổi lịch sử chung của chúng ta", Tổng thống Pháp đăng Twitter.

Macron trên Twitter đã gửi "lời chia buồn về cái chết của Mikhail Gorbachev, một người đàn ông của hòa bình, người có lựa chọn mở ra con đường tự do cho người Nga. Cam kết của ông đối với hòa bình ở châu Âu đã thay đổi lịch sử chung của chúng ta".

Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ông "luôn ngưỡng mộ lòng dũng cảm và sự chính trực" mà Gorbachev đã thể hiện để đưa Chiến tranh Lạnh kết thúc trong hòa bình.

Trong thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, "cam kết không mệt mỏi của ông ấy trong việc mở cửa xã hội Xô Viết vẫn là tấm gương cho tất cả chúng ta", ông Johnson cho biết trong bài đăng Twitter.

Ngoại trưởng Anh Liz Truss, ứng viên thủ tướng thay thế ông Johnson, mô tả ông Gorbachev là "chính khách đáng chú ý, đóng góp sâu sắc cho an ninh và ổn định toàn cầu, hợp tác với các lãnh đạo phương Tây để chấm dứt Chiến tranh Lạnh". "Hơn bao giờ hết, di sản của sự hợp tác và hòa bình này phải thắng thế", bà nói thêm.

Cựu thủ tướng Italy Silvio Berlusconi gọi ông Gorbachev là "nhà đấu tranh cho nền dân chủ" và "thay đổi lịch sử của thế kỷ 20", đồng thời bày tỏ thương tiếc cho sự mất mát "khả năng nhìn xa trông rộng và phán đoán của ông".

Ông Gorbachev, lãnh đạo Liên Xô từ năm 1985 đến 1991, qua đời đêm 30/8 sau thời gian dài chống chọi trọng bệnh. Ông đã thay đổi mối quan hệ giữa Liên Xô với phương Tây sau nhiều thập kỷ căng thẳng và đối đầu trong Chiến tranh Lạnh. Ông đã tạo ra các thỏa thuận cắt giảm vũ khí với Mỹ và quan hệ đối tác với các cường quốc phương Tây để xóa bỏ Bức màn sắt chia cắt châu Âu kể từ Thế chiến II, giúp nước Đức thống nhất.

Cựu lãnh đạo Liên Xô phần lớn trải qua những năm tháng cuối đời trong bệnh viện khi sức khỏe ngày càng sút kém và phải tự cách ly trong thời gian dịch Covid-19 để tránh nhiễm virus.

Ông được người dân phương Tây yêu mến và thường được gọi bằng biệt danh Gorby. Gorbachev từng đoạt giải Nobel Hòa Bình năm 1990.

Sau khi rời nhiệm sở, ông từng nhiều lần kêu gọi Điện Kremlin và Nhà Trắng hàn gắn mối quan hệ khi căng thẳng leo thang, kể từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014 và phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine từ cuối tháng 2 năm nay.