Theo như EPA đang giám sát chất lượng không khí trong khu vực suốt ngày đêm và đã bắt đầu kiểm tra nước ngầm, trong khi các quan chức khác cũng tìm cách giải quyết mối lo ngại về tác động lâu dài sau sự cố và khả năng tiếp xúc với hóa chất. Bất chấp lời trấn an từ giới chức Mỹ, người dân ở East Palestine (Ohio) - khu vực xảy ra vụ tàu chở hóa chất độc hại bị trật bánh hồi đầu tháng 2 - ngày càng thất vọng và bất mãn.
Người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) đã đến East Palestine hôm 16/2 với lời hứa giúp đỡ. Thế nhưng, thay vì được chào đón, vị quan chức này lại phải đối mặt với sự hoài nghi từ người dân.
Làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng East Palestine ngày càng gia tăng khi họ cho rằng chính quyền đã phản ứng chậm trễ trước sự cố rò rỉ khí độc gần đây. Một số cư dân cho biết họ không nghĩ rằng chuyến thăm của Giám đốc EPA Michael Regan là đủ, theo New York Times.
Đã hai tuần sau khi một đoàn tàu chở hóa chất nguy hiểm bị trật bánh ở bang Ohio, gây ra vụ cháy lớn. Kể từ đó, những lời phàn nàn về chứng đau đầu, mùi hôi thối và cá chết xuất hiện ngày càng nhiều.
Theo Guardian, một người ở thị trấn cách East Palestine 16 km cho hay 6 con gà của họ đột ngột chết chỉ một ngày sau khi hóa chất bị rò rỉ. Một người khác chứng kiến cá chết nổi trên mặt nước trong con lạch địa phương.
Cư dân tụ tập tại tòa thị chính nhằm thảo luận về tính an toàn và các mối lo ngại về môi trường sau vụ tàu trật bánh làm rò rỉ hóa chất East Palestine, Ohio hôm 15/2. Ảnh: Reuters.
Ông Cozza cho biết cuối tuần trước, ông đã buộc phải đóng cửa hàng, xuất phát từ nỗi lo ngại ngày càng lan rộng về khả năng trở lại sinh sống ở thị trấn một cách an toàn.
Ông nói thêm nhiều gia đình cũng đã khuyên những người trẻ tuổi rời khỏi thị trấn vĩnh viễn và tìm kiếm một nơi an toàn hơn để xây dựng cuộc sống.
“Tôi lo lắng cho những người trẻ này”, ông Cozza (69 tuổi), nói. “Chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra”.
Trước đó, cư dân trong bán kính 1,6 km kể từ hiện trường vụ tai nạn đã được sơ tán, khi các quan chức cho rằng có toa chở vinyl clorua - hóa chất gây ung thư - và có thể đã dính lửa.
Chuyến thăm của ông Regan diễn ra cùng ngày Nhà Trắng thông báo rằng các nhóm từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh cùng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ sẽ tới East Palestine.
Cộng đồng khoảng 5.000 cư dân đang là tâm điểm của nỗi lo ngại sau khi chuyến tàu chở hàng của Norfolk Southern, vận chuyển các hóa chất độc hại qua ranh giới Ohio - Pennsylvania, trật bánh vào tháng này.
Vào hôm 16/2, ông Regan đã phải đối mặt với câu hỏi về việc liệu ông có cảm thấy thoải mái khi sống trong khu vực này và cho phép con mình uống nước hay không.
Giám đốc EPA đã nhiều lần tìm cách đảm bảo với công chúng rằng cuộc kiểm tra do tiểu bang tiến hành là đáng tin cậy. Cùng với những nhà lập pháp khác Ohio, ông nhấn mạnh rằng các cuộc kiểm tra chính xác và vẫn chưa cho thấy nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng.
Hậu quả sau vụ tàu trật bánh ở East Palestine hôm 6/2. Ảnh: AP.
“Là một người cha, tôi tin tưởng vào khoa học”, ông nhấn mạnh. “Tôi tin tưởng vào phương pháp mà bang đang sử dụng”.
Ông cho biết thêm Norfolk Southern sẽ phải trả tiền để giải quyết vấn đề ô nhiễm và các vấn đề khác. Đồng thời, ông khuyến nghị những gia đình có giếng nên đề phòng, sử dụng nước đóng chai cho đến khi các cuộc kiểm tra chứng minh chúng an toàn để sử dụng.
Trước đó, 5 trong số các toa của đoàn tàu trật bánh đã chở vinyl clorua. Đây là một trong một số hóa chất độc hại không màu và rất dễ cháy. Nó liên quan đến một dạng ung thư gan hiếm gặp, cũng như các loại ung thư khác như bệnh bạch cầu và ung thư phổi.
Theo NPR, kể từ ngày 13/2, EPA không phát hiện vinyl clorua hoặc hydro clorua - chất hóa học được giải phóng khi đốt vinyl clorua - trong 291 ngôi nhà đã được kiểm tra. 181 ngôi nhà khác vẫn đang chờ sàng lọc.
“Không thể chấp nhận được"
Ông Regan cho biết EPA đang giám sát chất lượng không khí trong khu vực suốt ngày đêm và đã bắt đầu kiểm tra nước ngầm, trong khi các quan chức khác cũng tìm cách giải quyết mối lo ngại về tác động lâu dài sau sự cố và khả năng tiếp xúc với hóa chất.
Thế nhưng, trước những bảo đảm lặp đi lặp lại bởi các quan chức liên bang, tiểu bang và địa phương, nỗi sợ hãi vẫn xuất hiện trong cộng đồng dân cư sinh sống ở đây.
Thượng nghị sĩ Sherrod Brown, đảng Dân chủ bang Ohio, đã thúc giục Thống đốc Mike DeWine yêu cầu tuyên bố thảm họa đối với East Palestine và khu vực bị ảnh hưởng. Đây được xem là bước cần thiết để “mở khóa” một số viện trợ liên bang và bổ sung yêu cầu riêng về bác sĩ cùng hỗ trợ y tế khác.
Tuy nhiên, văn phòng của ông DeWine cho biết Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang thấy rằng khu vực này không đủ điều kiện để ra tuyên bố như vậy. Một phần vì công ty đường sắt đang trả một số chi phí và không có thiệt hại đối với tài sản cá nhân sau sự cố.
Cư dân East Palestine nói chuyện với đại diện của Sở Tài nguyên Ohio tại buổi cung cấp thông tin. Ảnh: New York Times.
Phát biểu tại East Palestine sau chuyến thăm riêng tới khu vực này hôm 16/2, Thượng nghị sĩ bang Ohio JD Vance nói rằng: “Chúng ta cần có các nguồn lực cần thiết để xây dựng lại cộng đồng”.
Ông Vance nói thêm ông không hài lòng với phản ứng của công ty đường sắt và cả các cơ quan y tế liên bang.
“Việc người dân có tự tin để trở về ngôi nhà họ từng sống hay không phụ thuộc vào chúng ta", ông nói. “Nếu người dân không cảm thấy điều đó, thì đó là lỗi ở chúng ta chứ không phải ở họ”.
Người dân phần lớn đổ lỗi cho Norfolk Southern và nổi giận vào tối 15/2 khi đại diện của công ty rút khỏi cuộc họp với các quan chức địa phương.
6 thành viên trong Quốc hội đại diện cho khu vực - bao gồm ông Brown và ông Vance - đã viết thư cho công ty đường sắt. Họ yêu cầu thông tin chi tiết về kế hoạch hỗ trợ tài chính cho nông dân và cư dân khu vực, cũng như làm sạch đất và nguồn nước bị ô nhiễm.
Công ty đã nhiều lần cam kết không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn tiếp tục công việc dọn dẹp khu vực. Alan H. Shaw, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành, đã viết bức thư ngỏ hứa rằng: “Chúng tôi ở đây và sẽ tiếp tục ở lại cho đến khi nào cần thiết để đảm bảo an toàn cho bạn, đồng thời giúp East Palestine phục hồi, phát triển”.
Một số cư dân và quan chức cũng yêu cầu chính phủ liên bang hành động nhiều hơn. Họ chỉ ra Bộ trưởng Giao thông Vận tải Mỹ Pete Buttigieg, và đặc biệt là EPA, đã không hành động nhanh hơn để giải quyết mối bận tâm của họ cùng những thiệt hại.
“Không thể chấp nhận được khi một quan chức cấp cao của chính quyền phải mất gần 2 tuần mới xuất hiện”, Thượng nghị sĩ Joe Manchin III, nói. Ông lưu ý rằng địa điểm đoàn tàu trật bánh cách biên giới bang của quan chức này hơn 32 km.
Trong khi đó, Maria Michalos, phát ngôn viên của EPA, cho biết cơ quan này đã có mặt tại East Palestine từ 2 giờ ngày 4/2, buổi sáng ngay sau vụ tai nạn, để giúp chính quyền bang và địa phương trong các nỗ lực ứng phó.
Đến cuối ngày hôm đó, EPA có 17 điều phối viên và nhân viên hợp đồng giám sát và kiểm tra chất lượng không khí. Cơ quan đã đưa các mẫu vào phòng thí nghiệm phân tích di động để kiểm tra và triển khai một máy bay đặc biệt để đánh giá lượng khí thải.
Khi được hỏi về chuyến thăm của ông Regan, cư dân Mark Milnes (61 tuổi), tuyên bố phản ứng đó là “quá ít, quá muộn”.
Sau đó, ông chia sẻ: “Tôi lo lắng về việc rửa bát đĩa bằng nước máy, giặt giũ và tắm rửa”.
“Tôi lo lắng cho bọn trẻ”, ông nói thêm.
