NATO ghi nhận tiến triển trong nỗ lực gia nhập liên minh của Thụy Điển, Phần Lan

[Romano]

Ngày 7/3, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết ông đã nhận thấy một số tiến triển trong nỗ lực gia nhập liên minh quân sự này của Thụy Điển và Phần Lan.Trong chuyến thăm Thụy Điển, Tổng Thư ký Stoltenberg khẳng định việc hoàn tất tiến trình gia nhập liên minh của Thụy Điển và Phần Lan hiện đang là ưu tiên hàng đầu của khối. Phát biểu tại họp báo chung với Thủ tướng Thụy Điển, ông Stoltenberg khẳng định hiện các bên đã đạt được tiến triển về vấn đề này. Theo ông, việc Thụy Điển thực hiện cam kết trong thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ vào năm ngoái đã mở đường cho việc nước này gia nhập NATO và đây là thời điểm để hoàn tất quá trình phê chuẩn.

Dự kiến cuộc thảo luận mới về Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO sẽ diễn ra trụ sở của khối tại Brussels (Bỉ) vào ngày 9/3, sau khi Ankara hủy các cuộc thảo luận liên quan hồi tháng 1 do căng thẳng gia tăng với Stockholm. Hai cuộc họp trước đó có sự tham gia của các ngoại trưởng và tập trung vào danh sách yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ.

Tháng trước, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho rằng Thụy Điển vẫn chưa hoàn tất cam kết theo nghị định thư đã ký tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid (Tây Ban Nha) vào năm ngoái, do đó Ankara chưa thể chấp thuận việc Thụy Điển gia nhập NATO. Ông nhấn mạnh có khả năng sẽ tách riêng tiến trình gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan. Dù tỏ ra hoài nghi việc tách riêng tiến trình này, song các quan chức NATO ngày càng chấp nhận khả năng Phần Lan gia nhập tổ chức trước.

Phần Lan và Thụy Điển chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO hồi tháng 5/2022. Đến nay, đã có 28 trên tổng số 30 quốc gia thành viên NATO chấp nhận để Phần Lan và Thụy Điển gia nhập tổ chức này. Hai nước thành viên chưa nhất trí việc kết nạp là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary, trong đó Thổ Nhĩ Kỳ đang được coi là trở ngại lớn hơn.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan từng tuyên bố nước này có thể sẽ phê chuẩn trước cho Phần Lan và để lại trường hợp của Thụy Điển - quốc gia lâu nay vẫn bị Ankara cáo buộc là "không đủ cứng rắn" với các thành viên người Kurd và các nhóm vũ trang khác mà nước này liệt vào danh sách khủng bố. Ngoài ra, vụ một nhân vật cực hữu đốt bản sao kinh Koran trong cuộc biểu tình trước Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Stockholm vào tháng 1 càng khiến Ankara lạnh nhạt với nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển.