Không dễ để DeepSeek lật đổ các gã khổng lồ AI

[Romano]

Cơn hoảng loạn đằng sau đợt bán tháo cổ phiếu Nvidia, TSMC và các ông lớn công nghệ khác có lẽ đã bị thổi phồng quá mức.Trong khi nhiều công ty công nghệ hàng đầu chứng kiến cổ phiếu lao dốc sau thành công bất ngờ của DeepSeek đến từ Trung Quốc, vẫn có những lý do để tin rằng một số công ty trong hệ sinh thái chip bán dẫn có thể hưởng lợi từ sự thay đổi này, Wall Street Journal nhận định.

Cơn bán tháo đầy hoảng loạn ngày 27/1 đã tác động mạnh đến các công ty cung cấp các "công cụ" cho cơn sốt AI, đặc biệt là Nvidia và Taiwan Semiconductor Manufacturing (TSMC). Nvidia vốn được coi là tâm điểm của sự bùng nổ AI nhờ các con chip hiệu năng cao, hiện vừa sụt giảm giá cổ phiếu đến 17%.

Trong khi đó, TSMC, nhà sản xuất gia công chip lớn nhất thế giới và đối tác chính của Nvidia, cũng không thoát khỏi làn sóng bán tháo. Giá trị cổ phiếu lưu ký tại Mỹ của họ giảm 13%.

DeepSeek không tạo ra “OpenAI với giá 5 triệu USD”
Lý do khiến các nhà đầu tư hoảng sợ là những tuyên bố của DeepSeek về khả năng phát triển các mô hình AI có thể cạnh tranh với OpenAI, nhưng với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ. Cụ thể, DeepSeek khẳng định đã huấn luyện một trong những mô hình mới nhất của mình với chi phí 5,6 triệu USD. Con số này chỉ bằng một phần nhỏ so với chi phí của các công ty Mỹ.

Mô hình GPT-4 của OpenAI ra mắt cuối năm 2023 đã tiêu tốn hơn 100 triệu USD để huấn luyện, theo CEO Sam Altman. Trong một podcast năm ngoái, CEO Dario Amodei của Anthropic thậm chí còn cho biết chi phí huấn luyện một số mô hình có thể lên tới gần 1 tỷ USD.Chi phí khổng lồ như vậy từng là tin tốt lành cho các công ty như Nvidia, Broadcom và Marvell, những cái tên có vốn hóa thị trường tăng vọt nhờ nhu cầu bùng nổ đối với chip và dịch vụ AI.

Bên cạnh đó, mức đầu tư cao và lệnh trừng phạt của chính phủ Mỹ áp lên các công ty Trung Quốc đã tạo thành một bức tường ngăn cách, tăng tính cạnh tranh cho các gã khổng lồ công nghệ như Microsoft, Amazon, Google và Meta. Những công ty này là số ít có đủ nguồn lực tài chính để xây dựng các mạng lưới AI đắt đỏ trên quy mô lớn.

Do đó, bước đột phá của DeepSeek nghe như tin dữ đối với hầu hết công ty có giá trị vốn hóa thị trường vượt 1.000 tỷ USD như Nvidia, Microsoft, Alphabet. Nhiều người lo ngại rằng nếu DeepSeek thực sự hiện thực hóa lời hứa này, nhu cầu về những con chip đắt đỏ có thể giảm mạnh, kéo theo toàn bộ chuỗi cung ứng xuống dốc.

Tuy nhiên, không phải tất cả viễn cảnh đều tiêu cực. DeepSeek đã đạt được một số đột phá quan trọng. Phần lớn nhờ vào tối ưu hóa trong bối cảnh bị hạn chế tiếp cận các loại chip tiên tiến nhất. Nhưng trên thực tế, các mô hình AI tiên tiến nhất vẫn cần dựa vào những con chip nhanh nhất và mạnh nhất hiện có.

Theo Wall Street Journal, vẫn còn rất nhiều điều chưa rõ ràng về tuyên bố của DeepSeek, như họ đã sử dụng loại chip nào để đạt được bước đột phá này, trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của Mỹ. Nhiều chuyên gia chip đã bác bỏ quan điểm cho rằng DeepSeek có thể xây dựng một mô hình tương đương với các sản phẩm AI tiên tiến của Mỹ chỉ với mức chi phí thấp như vậy.

Stacy Rasgon của Bernstein khẳng định: “DeepSeek không tạo ra ‘OpenAI với giá 5 triệu USD’”. Joshua Buchalter từ TD Cowen viết rằng: “Cú sốc mang tên DeepSeek khiến các nhà đầu tư bán trước, hỏi sau”. Atif Malik của Citigroup cũng đặt câu hỏi: “Dù thành tựu của DeepSeek có thể mang tính đột phá, nhưng chúng tôi nghi ngờ rằng điều này được thực hiện mà không sử dụng các GPU tiên tiến để tinh chỉnh”.

Cuộc chiến tiêu tiền cho AI chỉ mới bước vào một giai đoạn mới
CEO Satya Nadella của Microsoft cũng chỉ ra một hiện tượng gọi là "Nghịch lý Jevons". Theo đó, khi một nguồn tài nguyên trở nên hiệu quả hơn, tổng mức tiêu thụ thường tăng lên thay vì giảm đi. Tức là nếu AI rẻ hơn, nhiều ngành công nghiệp và thiết bị từng bị loại khỏi cuộc cách mạng AI do chi phí cao có thể được hưởng lợi, dẫn đến nhu cầu về chất bán dẫn tăng trưởng mạnh mẽ.

Trên thực tế, cổ phiếu của Apple đã tăng 3% trong phiên giao dịch ngày 27/1 là một dấu hiệu đáng lưu tâm. Nếu các mô hình AI trở nên hiệu quả đến mức có thể mang lại những chức năng vượt trội trên smartphone, chúng sẽ mở rộng phạm vi ứng dụng của AI, đồng thời thúc đẩy nhu cầu đối với các thiết bị tiêu dùng.

Do đó, tình trạng bán tháo cổ phiếu của các công ty như TSMC có thể được coi là cơ hội. TSMC hiện sản xuất các loại chip cao cấp hỗ trợ các mô hình AI tiên tiến nhất hiện nay và có thể chịu áp lực nếu nhu cầu chuyển đổi. Nhưng với vai trò là nhà sản xuất chip hợp đồng lớn nhất thế giới, công ty này được kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ sự tăng trưởng rộng lớn hơn trong ngành thiết bị điện tử và bán dẫn khi AI trở nên phổ biến hơn.Ở mức định giá khoảng 21 lần doanh thu dự phóng, cổ phiếu của TSMC được xem là hợp lý khi so sánh với mức định giá vẫn còn cao ngất ngưởng 40 lần của Nvidia. Đối với một công ty sẵn sàng thắng thế dù AI tiếp tục tập trung vào phân khúc cao cấp hay mở rộng ra thị trường đại chúng, định giá hiện tại của TSMC trông khá hấp dẫn.

Về phần Microsoft, đây có thể là gã khổng lồ công nghệ đầu tiên có cơ hội cho thấy liệu bước đột phá của DeepSeek có làm ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư của họ hay không, theo Wall Street Journal. Ước tính của Visible Alpha chỉ ra Microsoft dự kiến chi khoảng 84 tỷ USD cho chi tiêu vốn trong năm tài chính kết thúc vào tháng 6 và 94 tỷ USD trong năm tiếp theo.

Cho đến nay, công ty vẫn chưa có dấu hiệu giảm tham vọng của mình. CEO Microsoft khẳng định: “Khi AI trở nên hiệu quả và dễ tiếp cận hơn, chúng ta sẽ chứng kiến sự bùng nổ trong việc sử dụng, biến nó thành một mặt hàng thiết yếu mà chúng ta không bao giờ có đủ”.

Trong những thời điểm thị trường hỗn loạn, cần nhớ rằng những người chiến thắng thực sự chỉ xuất hiện khi "làn sương mù" tan biến, Wall Street Journal kết luận.