Đồng Pi 'niêm yết': Triệu người chờ đổi đời như Bitcoin, rủi ro gục ngã lớn?

[Romano]

Pi Network chính thức mở mạng hôm 20/2 và được “niêm yết” trên một số sàn tiền số, qua đó mang đến kỳ vọng cho rất nhiều người đào Pi suốt 5 năm qua. Cơ hội đổi đời, trở thành triệu phú USD có vẻ gần hơn bao giờ hết. Vậy có rủi ro nào không?
Đặt cược cho vận may

Pi Network ra đời vào năm 2019 và bắt đầu nhận được nhiều sự quan tâm tại Việt Nam từ đầu năm 2021 do cho phép người đào Pi miễn phí thông qua ứng dụng Pi Network trên smartphone.

Sau hơn 5 năm, vào 15h chiều 20/2 (giờ Việt Nam), đội ngũ Pi Network chính thức mở mạng đồng Pi. Đồng tiền này đã được niêm yết ở một số sàn điện tử như OKX, MEXC, Gate và Bitget.

Một số sàn như CoinW, HTX, XT hay BitKan... đã niêm yết tiền ảo Pi ở dạng ghi nợ (IOU), nhưng sau đó hầu hết hủy bỏ do lo ngại rủi ro biến động mạnh khi đồng tiền này mở mạng.

Theo Pi Network, khoảng chục triệu người dùng đã hoàn tất quá trình xác minh danh tính (KYC) và đưa đồng Pi đã khai thác lên mạng chính. Tuy nhiên, theo đội ngũ Pi Network, ở một số quốc gia và khu vực sẽ chưa thể nạp tiền và giao dịch đồng Pi.

Ngay sau khi được “niêm yết” chính thức vào chiều 20/2, đồng Pi mở cửa trên sàn OKX (thành lập năm 2017 tại Hong Kong, Trung Quốc) và được giao dịch với giá từ 1,3 đến 2 USD. Mức giá này cũng khá tương đồng với giá đồng Pi ghi nợ ở chợ đen trước đó, vào khoảng 2 USD. Còn trên sàn Bitget, có lúc Pi đạt 3,4 USD.

Đây là khởi đầu không thực sự tốt đẹp đối với những người từng mua Pi ở chợ đen giá cao, song có thể "như mơ" với không ít người đào Pi miễn phí những năm qua. Trên mạng, một số người khoe chốt lời ở mức 1,6-1,8 USD/Pi.Trên thực tế, đồng Pi được kỳ vọng rất lớn. Một số người thậm chí cho rằng Pi có thể đạt được kỳ tích như đồng tiền số Bitcoin nhờ cộng đồng lớn với hàng chục triệu người tham gia, có tiềm năng trở thành phương tiện thanh toán khi một số cửa hàng, cá nhân đã thử nghiệm chấp nhận thanh toán bằng Pi theo hình thức P2P (người dùng giao dịch trực tiếp với nhau).

Theo đó, nếu thành công và Pi Network xây dựng được hệ sinh thái thực tế, Pi có thể trở thành một phương tiện thanh toán hữu ích. Dự án có kế hoạch tạo ra các ứng dụng phi tập trung (DApps) và thị trường nội bộ để sử dụng Pi trong giao dịch hàng hóa, dịch vụ.

Sức cầu đối với Pi cũng tương đối lớn khi đồng tiền này được biết đến khá rộng rãi ở nhiều nước và trong cộng đồng tiền số trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Với mức giá khá thấp, dễ mua, không ít người bỏ tiền để đặt cược cho vận may nếu giá bứt phá. Cú leo lên 2-3 USD/Pi và thanh khoản đạt cả tỷ USD trong khoảng 10 giờ giao dịch đầu tiên đã cho thấy điều này.

Rủi ro lớn

Tuy nhiên, cũng có không ít rủi ro với đồng Pi.

Trước hết, Pi Network chưa đưa ra bằng chứng rõ ràng về một blockchain thực sự, thiếu cơ sở để được xem là một đồng tiền điện tử đúng nghĩa. Pi cũng chưa có thông báo chính thức về việc niêm yết trên các sàn lớn như Binance, Coinbase hay Kraken, qua đó khó hút dòng tiền và có thanh khoản cao.

Thông thường một đồng tiền số để thành công như Bitcoin, Ethereum đều có hệ sinh thái riêng gồm hợp đồng thông minh, nền tảng tài chính phi tập trung DeFi, hay hồ sơ xác nhận quyền sở hữu độc nhất NFT... Trong khi đó, Pi được xem là chưa có giá trị thực tế và ứng dụng thực tế rõ ràng. Một số giao dịch Pi với nhau bằng hình thức P2P chưa chính thức và chưa có thị trường giao dịch lớn.

Pi cũng không phải là các meme coin - tiền điện tử mang tính giải trí và biểu tượng cao, từ những nhân vật nổi tiếng như đồng tiền kỹ thuật số $TRUMP, $Melania, Dogecoin... Meme coin không có giá trị kinh tế nội tại nhưng có tiềm năng tạo lợi nhuận cao trong thời gian ngắn. Quan trọng là các coin này hút dòng tiền lớn trên các sàn hàng đầu. Nguồn cung của các coin này cũng không quá lớn, như đồng $TRUMP có cố định gần 200 triệu meme coin được phát hành. Đây là các yếu tố đỡ giá cho các đồng tiền này. Hiện đồng $TRUMP có giá gần 17 USD, tổng vốn hóa gần 3,4 tỷ USD.

Trong khi đó, Pi có nguồn cung rất lớn.

Theo CMC, Pi Network tự thông báo nguồn cung trong giai đoạn đầu là hơn 6,3 tỷ Pi và giá trị thị trường tự báo cáo là hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, phần lớn vẫn bị khóa trong ví của người dùng trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Tổng nguồn cung trong suốt vòng đời của tiền điện tử lên đến 100 tỷ token.

Có thể thấy, số lượng đồng Pi lưu thông trên thị trường hiện rất nhiều nếu so với nguồn cung tối đa là 21 triệu đồng Bitcoin hay 200 triệu coin của $TRUMP. Hơn 19,9 triệu đồng Bitcoin đã được khai thác và lưu hành, với giá tới rạng sáng 21/2 là 97.700 USD/BTC.

Trong khi đó, lực bán từ những người đào và những người giao dịch trên chợ đen dường như rất mạnh, có thể khiến giá đồng Pi lao dốc. Nhiều năm qua, đồng Pi được khai thác hoàn toàn miễn phí.

Bên cạnh đó, Pi Network khá giống các mô hình tiếp thị đa cấp (MLM) và dự án có thể sụp đổ nếu không chứng minh được giá trị thực tạo ra.

Trên Coinmarketcap, tính tới 22h50 tối ngày 20/2, giá đồng Pi đã xuống dưới ngưỡng 0,9 USD/Pi. Tới 0h30 sáng ngày 21/2, giá Pi còn 0,75 USD, giảm 50-60% so với thời điểm chào sàn.

Hiện nhiều sàn từ chối niêm yết đồng Pi. Sàn giao dịch điện tử lớn nhất thế giới Binance cũng chưa niêm yết đồng tiền này.

Trước đó, Binance cho người dùng bỏ phiếu bình chọn niêm yết tiền ảo Pi Network hay không. Theo đó, người dùng phải nắm giữ ít nhất 5 USD tài sản trong tài khoản Binance của mình trong suốt thời gian bỏ phiếu. Tuy nhiên, phiếu bầu chỉ mang tính tham khảo và không trực tiếp quyết định niêm yết. Binance sẽ đánh giá dự án dựa trên quy trình của mình. Từ giờ đến lúc đó, các 'Pi thủ' có thể gục ngã trước ngưỡng cửa thiên đường bất cứ lúc nào.