Cứ xem những cuộc tranh luận trên nền tảng mạng xă hội sẽ thấy ngay t́nh trạng người Việt bị phân hóa về nền chính trị Hoa Kỳ chưa lúc nào như lúc này. Chúng ta chưa nói đến những người Việt đang định cư tại Hoa Kỳ, v́ ít nhất, họ c̣n có lư do khi sự biến động chính trị tại Hoa Kỳ ảnh hưởng đến lợi ích thiết thân của họ.
Tôi muốn nói đến người Việt đang sinh sống tại Việt Nam, trên quê hương của ḿnh. Vậy, tại Việt Nam không có sự tồn tại một nền chính trị nào ư? Nếu có, phải chăng nền chính trị Việt Nam không có tác động hoặc ảnh hưởng ǵ đối với người Việt tại quê hương, đến mức họ không cần thiết phải quan tâm, mà phải quan tâm đến nền chính trị Hoa Kỳ?
Thật ra, có đấy. Một đứa trẻ vắt mũi chưa sạch cũng biết Việt Nam đang tồn tại một nền chính trị ở đó. Thậm chí, nếu hiểu biết hơn, người Việt c̣n biết ở Việt Nam đang tồn tại một nền chính trị tệ hại nhất trong lịch sử vài ngàn năm của dân tộc. Đó là một nền chính trị đáng xấu hổ nhất trong khoảng 200 nền chính trị của các quốc gia hoặc vùng lănh thổ đang cùng tồn tại trên quả địa cầu, một nền chính trị bất hợp pháp từ khi h́nh thành trên sự “cướp chính quyền.” Từ đó, họ cướp luôn cả những quyền tự do căn bản của người Việt, tức là quyền được sống làm người với phẩm chất tự do từ 80 năm qua…
Thế nhưng, tại sao người Việt không quan tâm, không tranh căi về nền chính trị đang biến họ, gia đ́nh hoặc tương lai thế hệ con em của họ thành nô lệ… mà lại quan tâm đến mức bị phân hóa khốc liệt v́ một nền chính trị cách xa ḿnh cả nửa ṿng quả đất?
Câu trả lời không quá khó. Quan tâm đến nền chính trị Hoa Kỳ an toàn hơn.
Chưa kể, quan tâm đến nền chính trị Hoa Kỳ c̣n giúp giải tỏa những ẩn ức phát sinh từ chính nền chính trị trong nước. Song song đó, c̣n giúp biện minh rằng phẩm chất của ḿnh vẫn c̣n ít nhiều giá trị khi “dám” đề cặp đến những vấn đề to tát của… Hoa Kỳ và của thế giới! Về các cựu tổng thống, về tổng thống, về quốc hội, về tư pháp cùng với những thuyết âm mưu bủa vây nền chính trị đó, nó tác động đến Châu Âu, đến cuộc chiến Nga – Ukraine, đến những phỏng đoán bên cạnh đất nước ḿnh như mưu đồ thu hồi Đài Loan, độc chiếm biển Đông của Trung Cộng…
Qua đó, người dân có thể đề cập, thảo luận, thậm chí mắng mỏ nhau về quan điểm đánh giá các biến động chính trị Hoa Kỳ và thế giới, không chỉ được an toàn mà c̣n cảm giác thấy thích thú, hấp dẫn hơn bất kỳ loại phim “bom tấn” nào từ Hollywood.
Ít nhất, điều đó chứng tỏ rằng người Việt trong nước chưa từng thờ ơ với chính trị bao giờ. Chỉ là không gian chính trị độc tài đă ḱm hăm, trừng phạt mọi sự chỉ trích độc tài khiến cho người dân chưa tiện bày tỏ quan điểm của ḿnh về nền chính trị trong nước mà thôi.
Cứ nghĩ xem, nếu những biến động nền chính trị Hoa Kỳ vốn không quá ảnh hưởng đến lợi ích của người Việt, mà c̣n được họ quan tâm sâu sắc đến như thế, th́ nền chính trị Việt Nam, có quan hệ mật thiết đến lợi ích, cuộc sống của bản thân người Việt, của gia đ́nh và tương lai của họ, th́ sự quan tâm c̣n lớn đến mức nào? Chỉ là họ chưa lên tiếng mà thôi.
Quan sát tranh luận về biến động chính trị tại Hoa Kỳ, chắc chắn chế độ Cộng Sản trong nước không tránh khỏi sự chột dạ. Rằng mọi nỗ lực từ nhiều thập niên qua của chế độ nhằm thực hiện chính sách “ngu dân để trị,” hoặc đàn áp khốc liệt để người dân không dám quan tâm hoặc lên tiếng về chính trị đă hoàn toàn phá sản.
Rằng ư thức chính trị của người vẫn c̣n nguyên đó, chúng hết sức mạnh mẽ, có lẽ chỉ chực chờ tia lửa nhỏ để bén cháy thành một trận hỏa hoạn mà thôi. Và nếu nó cháy, th́ chẳng phải chế độ Cộng Sản, vốn bị người dân oán ghét v́ tước đoạt của họ quá nhiều thứ, từ những giá trị vật chất đến tinh thần, chẳng phải sẽ là những thứ đầu tiên làm mồi cho ngọn lửa ấy hay sao?
Người dân có thể nâng thuyền được, th́ người dân cũng có thể lật thuyền. Một con thuyền không đưa người dân đến được với tự do, con thuyền ấy không có lư do ǵ để tồn tại.