Kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh hơn dự đoán nhờ chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ

[goodidea]

Nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng nhanh hơn dự đoán trong quý III/2025 nhờ chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ. Tuy nhiên, đà tăng trưởng dường như đang suy yếu trong bối cảnh chi phí sinh hoạt gia tăng và tác động từ đợt đóng cửa chính phủ gần đây.


Người dân mua sắm tại siêu thị ở Millbrae, Mỹ. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN

Trong ước tính lần đầu về Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý III/2025 được công bố ngày 23/12, Cơ quan Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại Mỹ cho biết GDP của nước này trong quý III/2025 đã tăng trưởng 4,3% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức tăng dự báo 3,3% được đưa ra trong cuộc khảo sát của hãng tin Reuters. Trước đó, nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng ở mức 3,8% trong quý II/2025.

Chi tiêu tiêu dùng của Mỹ tăng 3,5% trong quý III/2025, sau khi đã tăng 2,5% trong quý II/2025. Phần lớn sự gia tăng chi tiêu tiêu dùng là kết quả của làn sóng đổ xô mua xe điện trước khi các khoản tín dụng thuế hết hạn vào ngày 30/9. Doanh số ô tô đã giảm trong tháng 10/2025 và tháng 11/2025, trong khi chi tiêu ở các lĩnh vực khác biến động không đồng nhất.

Văn phòng Ngân sách Quốc hội ước tính việc đóng cửa chính phủ có thể làm giảm từ 1 - 2 điểm phần trăm GDP trong quý IV. Cơ quan này dự báo phần lớn sự sụt giảm GDP sẽ được phục hồi, nhưng ước tính khoảng 7 tỷ USD đến 14 tỷ USD sẽ bị mất trắng.

Các cuộc khảo sát cho thấy chi tiêu tiêu dùng đang nhận được lực đẩy từ những hộ gia đình có thu nhập cao nhờ sự bùng nổ của thị trường chứng khoán giúp gia tăng tài sản của họ. Ngược lại, các nhà kinh tế cho biết những người tiêu dùng có thu nhập trung bình và thấp đang phải vật lộn với chi phí sinh hoạt tăng cao do các chính sách thuế quan sâu rộng của Tổng thống Donald Trump.

Hiện tượng tương tự cũng đang diễn ra trong giới doanh nghiệp. Các nhà kinh tế nhận định những tập đoàn hàng đầu phần lớn đã chống chịu được tác động từ thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ hơn đang gặp khó khăn trước những loại thuế quan này.

Các chính sách của ông Trump đang góp phần gây ra cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả. Những hộ gia đình cũng phải đối mặt với hóa đơn tiện ích cao hơn khi sự phát triển nhanh chóng của các trung tâm dữ liệu điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo (AI) làm tăng nhu cầu điện. Một số người sẽ phải đối mặt với mức phí bảo hiểm y tế tăng vọt vào năm 2026.

Lạm phát tại Mỹ đã hạ nhiệt một cách bất ngờ trong tháng 11/2025, mặc dù các nhà kinh tế cảnh báo rằng những khoảng trống trong dữ liệu khiến Nhà Trắng còn quá sớm để tuyên bố chiến thắng.

Theo số liệu của Bộ Lao động, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ trong tháng 11/2025 cho thấy giá cả tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn so với mức ghi nhận gần nhất vào tháng 9. Lạm phát cơ bản (không bao gồm các mặt hàng biến động như thực phẩm và năng lượng) tăng với tốc độ hàng năm 2,6%, cải thiện so với tháng 9.

Mức hạ nhiệt này phản ánh báo cáo lạm phát tích cực nhất kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức. Tuy nhiên, không giống các báo cáo lạm phát trước đây, báo cáo lần này thiếu dữ liệu do việc chính phủ đóng cửa trong 6 tuần đã ngăn cản việc thu thập dữ liệu vào tháng 10.

Trước đó, báo cáo việc làm mới nhất của Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) cho thấy hoạt động tuyển dụng tại Mỹ đã chậm lại trong tháng 11/2025 và các doanh nghiệp đã cắt giảm việc làm trong tháng 10/2025, qua đó mang lại cái nhìn rõ ràng hơn về thị trường lao động sau nhiều tháng số liệu bị gián đoạn.

Theo báo cáo trên, các doanh nghiệp Mỹ đã tạo thêm 64.000 việc làm trong tháng 11/2025, sau khi ước tính mất 105.000 việc làm trong tháng 10/2025, chủ yếu do sự sụt giảm lao động trong khu vực chính phủ liên bang. Báo cáo cũng cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,6%, so với mức 4,4% vào tháng 9/2025 và 4% vào đầu năm 2025. Đây là mức thất nghiệp cao nhất kể từ tháng 9/2021.

Ngoài ra, chỉ số việc làm phi nông nghiệp đang làm gia tăng những quan ngại về triển vọng thuê mướn lao động, nhất là khi tỷ lệ thất nghiệp có xu hướng nhích cao hơn. Chỉ số Xu hướng Việc làm (ETI) của tổ chức nghiên cứu Conference Board đã giảm xuống mức 105,80 điểm trong báo cáo tổng hợp tháng 10 và tháng 11, so với mức 106,24 điểm ghi nhận vào tháng 9 (đã được điều chỉnh giảm). Việc công bố dữ liệu này bị trì hoãn do tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài thời gian qua. Báo cáo tiếp theo dự kiến sẽ được phát hành vào ngày 10/2/2026.

Theo chuyên gia kinh tế Mitchell Barnes của Conference Board, chỉ số ETI sụt giảm trong hai tháng qua cho thấy sự suy yếu dần ở một số khía cạnh của thị trường lao động, ngay cả khi các dữ liệu bị gián đoạn do chính phủ đóng cửa.

Trong tháng 12/2025, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm xuống mức 3,50% - 3,75%. Tuy nhiên, cơ quan này phát đi tín hiệu sẽ “án binh” trong ngắn hạn để chờ đợi sự rõ ràng trong xu hướng của thị trường lao động và lạm phát.

VietBF@sưu tập