Lại một năm sắp trôi qua, người Việt dù ở bất cứ nơi nào trên thế giới, dù có ăn Tết hay không cũng không khỏi nhớ về quê hương với những món ăn ngày Tết, những nghi thức cổ truyền. Hoa kỳ, Úc nơi có người Việt đông đảo th́ tổ chức hội chợ rầm rộ.
Screen Capture

Tổ chức múa lân ngày Tết Việt Nam tại Paris
C̣n ở Âu châu, nơi mà nhiệt độ vào thời gian này thường dưới 0°C th́ ăn Tết như thế nào ? Mời quư thính giả cùng Thông tín viên Tường An ghé thăm một vài Cộng đồng người Việt ở Âu châu để xem họ đón Xuân ra sao ?
Người Việt ở Âu Châu đa số sống răi rác, không tập trung. Suốt năm, mọi người đều bận rộn với công ăn, việc làm, đời sống riêng tư. Tết đến là cơ hội để mọi người có dịp gặp gỡ, hỏi thăm, chúc Tết cho nhau.
Mỗi năm, các Cộng đồng đều tổ chức mừng Xuân cho bà con đồng hương. Tết Việt nam thường rơi vào ngày trong tuần, đối với dân sở tại, đó là một ngày làm việc nên các Cộng đồng thường tổ chức ăn Tết vào ngày cuối tuần trước hay sau ngày mùng một Tết. Trong một chừng mực nào đó, họ cố gắng giữ một số phong tục cổ truyền cho ngày Tết như : giổ Tổ tiên, chúc Tết đồng hương, múa lân, ĺ x́ cho trẻ em…
Kính mời quư thính giả cùng Tường An đi dạo một ṿng Âu châu xem bà con ḿnh ăn Tết ta trên xứ người như thế nào nhé.
Tết Việt Nam ở Na Uy
Bắt đầu là Na uy, một xứ sở lạnh giá trên vùng Bắc Âu với khoảng 20 ngàn người Việt. Anh Nguyễn Minh Tuấn, phó chủ tịch Cộng đồng người Việt tại Oslo cho biết chương tŕnh Tết năm nay gồm nhiều tiết mục văn nghệ dành cho giới trẻ, tuy nhiên người già, trẻ em vẫn không bị bỏ quên :
Chương tŕnh văn nghệ ngoài nghi thức chào cờ, diễn văn khai mạc c̣n có phần tế lễ do các vị cao niên. Sau đó văn nghệ, múa lân cho các em, ca vũ nhạc kịch. Buổi tối là chương tŕnh dạ vũ dành cho giới trẻ.
Chúng tôi có những gian hàng chơi tṛ loto, tṛ cho các em có thể tham dự như thảy ṿng, chuột chạy t́m hang, đua ngựa. Những thứ mà các em nho nhỏ có thể chơi được. Chương tŕnh văn nghệ ngoài nghi thức
Khu Phước Lộc Thọ, ở Cali ngày Tết. Source Giác Ngộ Online
chào cờ, diễn văn khai mạc c̣n có phần tế lễ do các vị cao niên. Sau đó văn nghệ, múa lân cho các em, ca vũ nhạc kịch. Buổi tối là chương tŕnh dạ vũ dành cho giới trẻ.
Hà Lan
Dần xuống phía Nam là Hà lan, nơi có khoảng 18 ngàn người Việt cư ngụ. Ngoài chương tŕnh văn nghệ và dạ vũ ; Các tiết mục đặc biệt cho ngày Tết như múa lân, ĺ x́ là không thể thiếu. anh Nguyễn Liên Hiệp, chủ tịch Cộng đồng người Việt tại đây cho biết :
Cộng đồng Ḥa lan tổ chức Tết Âm lịch ở Arnhem. Chương tŕnh Tết th́ có lời chúc Tết của Cộng đồng, múa lân, ĺ x́. Văn nghệ th́ có âm nhạc, dạ vũ.
Cộng đồng Ḥa lan tổ chức Tết Âm lịch ở Arnhem. Chương tŕnh Tết th́ có lời chúc Tết của Cộng đồng, múa lân, ĺ x́. Văn nghệ th́ có âm nhạc, dạ vũ. Số người tụ tập th́ tùy theo thời tiết. Như năm ngoài th́ mùa đông rất lạnh, tuyết rơi rất nhiều thành thử số người không có bao nhiêu. Nhưng năm nay tôi nghĩ số người sẽ đông lắm, nhưng mà cũng cỡ 500-600 người. So với 10-15 năm về trước th́ con số này không có là bao bởi v́ lúc đó phong trào về Việt Nam chưa có nhiều. Cỡ năm, sáu trăm th́ đối với chúng tôi là một thành công rất lớn.
Đức
Cạnh Hà lan là Đức, với trên 80 ngàn người Việt cư ngụ, cũng do thời tiết lạnh lẽo nên sinh hoạt cộng đồng nơi đây cũng rất giới hạn. Tuy vậy, anh Hoàng Tôn Long, chủ tịch Cộng đồng người Việt tại Hamburg cũng cố gắng giữ ǵn những phong tục cổ truyền trong ngày Tết. Mừng Xuân đến, nhưng anh cũng không tránh khỏi nổi ngậm ngùi khi phải thêm 1 cái Tết xa quê :
Ở Đức th́ vào thời điểm Tết th́ thời tiết thường là lạnh âm dưới 2-3°C hết thành là rất lạnh không tổ chức như những nơi khác được. Năm nay sẽ tổ chức vào ngày 12 tháng 2. Hội tổ chức văn nghệ, hát những bản nhạc Xuân trước 1975 để nhớ về quê hương.
Ở Đức th́ vào thời điểm Tết th́ thời tiết thường là lạnh âm dưới 2-3°C hết thành là rất lạnh không tổ chức như những nơi khác được. Năm nay sẽ tổ chức vào ngày 12 tháng 2. Hội tổ chức văn nghệ, hát những bản nhạc Xuân trước 1975 để nhớ về quê hương. Bắt đầu vô khai mai cũng có dân hương lên bàn thờ Tổ quốc, chúc Tết, ĺ x́ cho các em. Làm được cái ǵ th́ Cộng đồng cố gắng làm để phục vụ cho bà con ở đây. Nói chung th́ nó cũng hơi buồn. Bao nhiêu năm xa xứ chỉ một niềm hy vọng một ngày nào đó ḿnh được trở về quê hương dưới ánh nắng Tự do, Dân chủ để dân chúng có thể hưởng sự Tự do như chúng ta ở ngoài này.
Bỉ
Liège, một thành phố lớn của vương quốc Bỉ, nơi mà năm nào cộng đồng cũng có những sinh hoạt vui chơi cho bà con t́m chút không khí Xuân trên đất khách. Anh Lê Hữu Đào, chủ tịch Cộng đồng người Việt tại Liège từ nhiều năm cho biết :
Hai đêm Tết tương đối lớn, khoảng độ 400-500 người trong phần văn nghệ. C̣n dạ vũ th́ khoảng độ 1000 người trong đó có khoảng 2/3 là người Việt Nam, c̣n 1/3 là người Bỉ tới chơi chung với ḿnh
Trên Bruxelles th́ có Tết của hội Thân hữu Bỉ-Việt. Ở Liège th́ là ngày 26 tháng 2. Hai đêm Tết tương đối
Chợ Tết Cali. Source Giác Ngộ Online
lớn, khoảng độ 400-500 người trong phần văn nghệ. C̣n dạ vũ th́ khoảng độ 1000 người trong đó có khoảng 2/3 là người Việt Nam, c̣n 1/3 là người Bỉ tới chơi chung với ḿnh. Phần đầu là 1 bữa tiệc Xuân, phần văn nghệ có ca, vũ, nhạc hát những bài nhạc Xuân, có những nhạc cảnh.
Pháp
Pháp là nơi có đông người Việt nhất Âu châu. Tại Pháp, mỗi địa phương, mỗi cộng đồng đều tổ chức ăn Tết riêng. Nhưng phổ biến nhất, tập hợp đông đảo người tham dự nhất vẫn là Tết do Tổng Hội Sinh Viên Paris tổ chức với một lịch sử hơn 45 năm đă trở thành một truyền thống.
Ngoài hội chợ với các gian hàng, tṛ chơi, các món ăn Việt Nam. Năm nào chương tŕnh văn nghệ cũng chuyên chở một thông điệp đến với mọi người. Anh Đặng Quốc Nam, chủ tịch Tổng Hội Sinh Viên cho biết chương tŕnh năm nay như sau :
Tổng kết THSV có hai phần : Một phần là hội chợ, phần thừ hai là văn nghệ chủ đề. Hội chợ năm nay đặc biệt ngoài phần tŕnh diễn áo dài, múa lân, tṛ chơi vidéo cho trẻ em c̣n có sự hiện diện đặc biệt của những người tài hoa trẻ Việt Nam tại hải ngoại.
Năm nay Tết Tổng Hội Sinh Viên sẽ được tổ chức ngày chúa nhật 13 tháng 2 tại Opéra de Masy. Tổng kết THSV có hai phần : Một phần là hội chợ, phần thừ hai là văn nghệ chủ đề. Hội chợ năm nay đặc biệt ngoài phần tŕnh diễn áo dài, múa lân, tṛ chơi vidéo cho trẻ em c̣n có sự hiện diện đặc biệt của những người tài hoa trẻ Việt Nam tại hải ngoại.
Những người được coi như là xuất sắc trong nền văn hóa Pháp về ảo thuật, múa hiphop, về văn sĩ, vẽ hoạt họa. Tất cả những người này là gốc Việt Nam và được rất nhiều giải Quốc tế.
Năm nay văn nghệ chủ đề là sự xung khắc văn hóa Pháp-Việt qua chuyện t́nh giữa một chàng trai Việt Nam và một cô bạn Pháp.
Tổng hội sẽ lược qua tất cả các văn hóa, lịch sử Việt Nam kịch, hát, múa dân tộc và đặc biệt là màn tŕnh diễn Hội nghị Diên hồng do 50 anh em tŕnh diễn. Tuy nhiên, với tất cả những màn vui như vậy cho đêm Tết, THSV lúc nào cũng « luồn » trong những màn đó những khía cạnh đấu tranh Tự do, Dân chủ cho Việt Nam.
Vương Quốc Anh
Bao vây bốn bề bởi biển Bắc Đại Tây Dương là Vương Quốc Anh, một cộng đồng với khoảng 50 ngàn người. Phần lớn là người Việt gốc Hoa. Do sự h́nh thành cộng đồng khá phức tạp cũng như không có trợ giúp từ phía chính phủ nên ông Vũ Khánh Thành, chủ tịch cộng đồng người Việt tại Luân Đôn cho biết khó mà có thể tổ chức được một ngày ăn Tết cho người Việt tại đây
Người Việt tại Anh 40% là người Việt gốc Hoa. Do tính chất của người Việt tị nạn bên Anh như vậy nên Tết không được rầm rộ là v́ người Việt gốc Hoa cũng hướng về Chinese Newyear và họ tham dự với cộng đồng người Hoa kiều ngoài Soho, tức là khu China town.
Người Việt tại Anh 40% là người Việt gốc Hoa. Do tính chất của người Việt tị nạn bên Anh như vậy nên Tết không được rầm rộ là v́ người Việt gốc Hoa cũng hướng về Chinese Newyear và họ tham dự với cộng đồng người Hoa kiều ngoài Soho, tức là khu China town. C̣n về Tết th́ đa số trở về truyền thống giổ tết cũng như trong gia đ́nh cúng ông bà, thăm bạn bè. C̣n

Một gian hàng bán mứt kẹo và thực phẩm ngày Tết VN ở Bỉ. Source vovnews
những sinh hoạt rầm rộ của Cộng đồng th́ bên này không có nhiều, trừ nhà Chùa, nhà Thờ th́ có tổ chức Tết cho bà con.
Tuy nhiên, không v́ thế mà cái Tết đi qua trong sự quên lăng của mọi người, từ trong mỗi gia đ́nh, họ vẫn tổ chức những buổi cúng ông bà, ĺ x́, đi chùa . Chị Lan, một cư dân tại Luân đôn nói :
Ở bên này th́ mọi người không có tổ chức trong cộng đồng. Thế nhưng mà trong gia đ́nh th́ họ vẫn giữ cái truyền thống. Giao thừa th́ bọn em vẫn mua bánh chúng, gà, hoa quả, cũng làm cơm.
Mọi người không có tổ chức trong cộng đồng. Thế nhưng mà trong gia đ́nh th́ họ vẫn giữ cái truyền thống. Giao thừa th́ bọn em vẫn mua bánh chúng, gà, hoa quả, cũng làm cơm.
Tùy theo từng gia đ́nh, như bọn em th́ làm canh miến nấu với mề gà, rồi có một đĩa xào, gỏi… Bên này bọn em rất khó mua mai và đào. Thay v́ mua mai và đào th́ bọn em mua cây sống đời Mùng một th́ bọn em đi chùa, có nhiều nhà th́ đi chùa đón giao thừa vào đêm 30. Sau đó thầy phát ĺ x́ cho mọi người, chúc mừng năm mới, phát ĺ x́ cho các cháu.
Những một món quốc hồn quốc túy
Ngày Tết ở Âu châu tuy không có mai vàng, pháo đỏ, nhưng ban tổ chức cũng cố gắng gói ghém hương vị Xuân qua những món ăn cổ truyền Việt Nam.
Quư thính giả ở Việt Nam chắc sẽ ngạc nhiên lắm khi nghe trong các món ăn Tết của cộng đồng Âu châu ngoài món bánh chưng, c̣n có phở như một món quốc hồn quốc túy. Nào, chúng ta hăy điểm qua thực đơn ngày Tết của các cộng đồng nhé ! Bắt đầu là cộng đồng Hà lan :
Ông Nguyễn Liên Hiệp : Không khí Tết của người Việt th́ ở đâu tôi nghĩ cũng giống nhau tức là có những thức ăn truyền thống như là bánh chưng, bánh tét, phở, chè, đồ nhậu. Dĩ nhiên là phải đi với bia, với nước ngọt kèm theo.
Không khí Tết của người Việt th́ ở đâu tôi nghĩ cũng giống nhau tức là có những thức ăn truyền thống như là bánh chưng, bánh tét, phở, chè, đồ nhậu. Dĩ nhiên là phải đi với bia, với nước ngọt kèm theo.
Phở cũng không thiếu trong thực đơn ngày Tết của cộng đồng Na Uy :
Ông Nguyễn Minh Tuấn : Món quê hương th́ tạm gọi là phở, bún, bánh cuốn, bánh chưng, bánh ḿ, đồ chay….
Các gian hàng thức ăn của Bỉ cũng hấp dẫn không kém :
Ông Lê Hữu Đào : Món ăn Tết th́ thường thường là ngon lắm (cười !) rất là thuần túy và ngon. Những món ăn đặc biệt như là bánh cuốn, chả gị…. Đặc biệt đối với anh em chúng tôi ở Liège thôi nhé, bánh chưng. Có những năm có cả những món ngoại quốc nữa !
Người Việt dù ở nơi đâu trên quả địa cầu cũng xem ngày Tết là giây phút để xum họp, để t́m về, để chúc cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất trong năm, gửi cho nhau những thông điệp yêu thương như
anh Nguyễn Liên Hiệp mong đợi :
Đó là dịp ḿnh tụ tập lại với nhau. Thứ hai nữa để cho các con em thấy được truyền thống của người Việt, của ông bà ḿnh và thứ ba nữa cũng là dịp để người Việt của chúng ta gặp gỡ nhau, hàn huyên với nhau. Bởi v́ có nhiều anh em 5,6 năm không gặp nhau. T́nh cờ lại gặp nhau trong dịp Tết, từ đó có thể hỏi han, thăm viếng bạn bè và những người thân quen : À, chúng ta yêu mến nhau từ lâu !
Tường An, thông tín viên RFA, Paris