Kể từ đầu tháng Ba đến nay, cùng với nhiều mặt hàng khác, mặt hàng sữa đă trải qua một đợt tăng giá mạnh.
Theo Cục Quản lư giá (Bộ Tài chính) cho biết, hầu hết các doanh nghiệp nhập khẩu và sản xuất sữa đều đề xuất tăng giá, với mức tăng ít nhất từ 5-10%, thậm chí tăng giá tới 15-18%! Sữa ngoại nhập tăng giá v́ tỷ giá tăng đă đành, ngay cả sữa nội cũng tăng giá với mức tăng gây sốc.
Đồng loạt tăng giá
Khảo sát của ngày 7.3 tại Hà Nội, nhiều mặt hàng sữa nội như Vinamilk, Cô gái Hà Lan đă tăng giá từ 13-15%... Sữa Aboutt, một nhăn hiệu sữa quen thuộc với người tiêu dùng trong có mức tăng tới 13%. Có những ḍng sữa tăng giá tới 18% như Ensure của hăng MeadJohnson.
Giá sữa đang tăng tới 15- 18%, khiến người tiêu dùng gặp nhiều khó khăn.
Không chỉ tăng giá ở mặt hàng sữa bột, nhiều chủng loại sữa khác như sữa chua, sữa nước cũng tăng giá mạnh. Sữa chua Vinamilk đă tăng từ 3.600 đồng/hộp lên 4.200 đồng/hộp; sữa chua Ba V́ trước đây có mức giá thấp hơn mức giá của Vinamilk cũng "vọt" lên mức 4.200 đồng/hộp.
Trước áp lực tăng giá mạnh của mặt hàng này, nhiều ư kiến đặt vấn đề liệu đây có phải là mức điều chỉnh quá cao so với các chi phí đầu vào sau biến động tỷ giá và biến động chi phí xăng dầu, điện... hay không?
Sữa đang là mặt hàng thuộc danh mục 14 mặt hàng thiết yếu do Nhà nước quản lư giá. Mỗi khi muốn tăng giá các doanh nghiệp đề phải cơ đề xuất với Cục Quản lư giá. Tuy nhiên, trên thực tế, việc kinh doanh sữa lại đang được vận hành theo cơ chế thị trường. Các hăng sữa được tự đưa ra giá và tự chịu trách nhiệm về việc giá niêm yết nên việc quản lư giá của mặt hàng này trong suốt 2 năm qua vẫn chưa có cách ǵ để kiểm soát hiệu quả.
Nhiều chuyên gia cho rằng tác động của tỷ giá chỉ làm các hăng nhập khẩu sữa ngoại mất thêm chi phí cho khâu vận chuyển; c̣n các yếu tố phí bảo quản, quản lư, marketing... hoàn toàn có thể kiểm soát được.
Xung quanh vấn đề này, đại diện một số hăng sữa b́nh luận: Biến động tỷ giá ở mức 9%, trong khi nhiều nhà phân phối sữa ngoại nhập tăng giá sữa lên tới 15 - 20% là quá bất hợp lư. Thậm chí chỉ cần tăng giá sữa từ 3-5% là đủ để doanh nghiệp có lăi.
B́nh luận về việc nhiều ư kiến cho rằng giá sữa tăng với mức như vậy là bất hợp lư, ông Đỗ Gia Phan - Phó chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng VN cho rằng: "Giá sữa càng bị kêu lại càng tăng mạnh, thậm chí rơ ràng là bất hợp lư mà vẫn tăng.
Khổ nhất là những người làm công ăn lương, lương 3 cọc 3 đồng phải chịu ảnh hưởng của tăng giá sữa. Bản thân những người bán th́ cứ tăng giá, họ v́ quyền lợi của họ, chứ không nghĩ quyền lợi người mua. V́ ai làm việc cũng v́ ḿnh".
Cũng theo ông Phan, nếu như có thể mua sản phẩm khác thay thế sữa th́ không sao, đằng này là sản phẩm không thể thay thế, nên cái khổ đổ lên người dùng.
Loay hoay t́m cách quản lư giá sữa
Cũng mổ xẻ xung quanh vấn đề giá sữa, ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội bức xúc: Quản lư giá sữa bằng biện pháp hành chính nghe có vẻ tích cực, nhưng rơ ràng không đem lại hiệu quả. "Thử hỏi các cơ quan quản lư đă khi nào bác được đề xuất tăng giá sữa của doanh nghiệp chưa" - ông Phú nói.
Thực tế, lâu nay các doanh nghiệp luôn kê khai giá cao hơn giá bán, nên việc họ tăng giá là không cấm được. “Rơ ràng, hiệu năng quản lư nhà nước trong lĩnh vực sữa và thuốc c̣n yếu, luật pháp th́ sơ hở nên các cơ quan quản lư chỉ nắm được đằng ngọn" - ông Phú nhấn mạnh.
Đưa ra giải pháp cho vấn đề quản lư giá sữa sao cho việc tăng giá không bất hợp lư, ông Vũ Vinh Phú cho rằng: Phải lấy hàng hóa áp đảo hàng hóa, thị trường áp đảo thị trường, khơi sâu nguồn hàng. Phải có các tổng công ty mạnh nhập hàng hóa để kiểm soát giá từ gốc chứ không thể lấy việc "phạt" để mong kiểm soát giá của hàng ngàn, hàng vạn doanh nghiệp, cửa hàng kinh doanh sữa được.
Phương Hà - DânViệt