Anh mất khả năng không kích từ tàu sân bay

Sau 18 tháng quay trở lại phục vụ, tàu sân bay HMS Ark Royal lại phải xếp xó khiến Quân đội Hoàng gia Anh chính thức không còn một chiếc tàu sân bay nào trong biên chế.

Ngày 11/3, trước sự chứng kiến của 900 khách mời bao gồm các cựu chỉ huy và gia đình cùng 150 thủy thủ đã làm lễ kéo cờ lần cuối cùng cho tàu sân bay HMS Ark Royal tại cảng Portsmourth, Anh sau 25 năm phục vụ đầy nỗ lực.

Dù trải qua nhiều lần nâng cấp và hiện đại hóa nhưng tàu sân bay Ark Royal không thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ và đưa khỏi biên chế, khiến cho Hải quân Hoàng gia Anh đang rơi vào thế bí bách.

Chiếc tàu sân bay HMS Ark Royal trở về quê hương Portsmouth sau 25 năm phục vụ trong Hải quân Hoàng gia Anh.

Đảo quốc sương mù sẽ mất khả năng không kích từ tàu sân bay cho đến khi 2 còn tàu thuộc lớp Queen Elizabeth đóng xong (tàu HMS Queen Elizabeth dự kiến hoàn thành năm 2019, tàu HMS Prince of Wales hoàn thành năm 2023).

Trên thực tế, Anh còn một chiếc tàu sân bay "chị, em" với Ark Royal là HMS Illustrious, đang phục vụ nhưng chỉ chuyên chở trực thăng (hoạt động đến năm 2014).

Trước đó, nước này đã quyết định cho nghỉ hưu toàn bộ số máy bay phản lực cất cánh thẳng Harrier.

Từ năm 1999 đến 2001, Bộ Quốc phòng Anh đã chi con số khổng lồ là 210 triệu USD để nâng cấp tàu sân bay Ark Royal, tạo cho nó phần sân bay lớn hơn, đáp ứng nhu cầu chuyên chở máy bay số lượng lớn.

Năm 2006, Ark Royal ngốn thêm 47 triệu USD tiền sửa chữa. Đến cuối năm 2009, tàu sân bay vang danh này quay trở lại phục vụ Hải quân Hoàng gia Anh sau 7 tháng nằm tại xưởng đóng tàu để sửa chữa và nâng cấp, tốn tới 20 triệu USD.

Thông số kỹ thuật của HMS Ark Royal:
Lượng choán nước: 22 tấn
Chiều dài: 210 m Sống neo: 36 m Mớm nước: 7,5 m
Động cơ đẩy: 4 động cơ Rolls-Royce Olympus TM3B công suất 97.000 mã lực
Tốc độ: 56 km/h (30 knot)
Tầm hoạt động: 9.300 km với tốc độ 33 km/h
Trang bị vũ khí: 3 hệ thống vũ khí Mark 15 Phalanx CIWS và 2 súng tầm gần GAM-B01 20 mm.
Máy bay: 22 máy bay bao gồm: 12 chiếc Harrier Gr.7/9, 10 chiếc trực thăng Sea King AsaC và Merlin HM Mk.1.

Lịch sử oai hùng

Thuộc lớp tàu sân bay hạng nhẹ Invicible, Ark Royal được công ty Swan Hunters đóng tại xưởng tàu trên sông Tyne, hạ thủy năm 1981.

Năm 1985, nó cùng 2 chiếc tàu khác là HMS Invicible và Illustrious tham gia phục vụ.

Ban đầu, tàu được đặt tên Indomitable (Bất khuất), theo dòng của các tàu cùng lớp Invicible, nhưng đông đảo dư luận muốn nó mang tên Ark Royal để sống lại chiếc tàu sân bay lớn nhất của Anh cho đến hiện tại.

Tàu sân bay này có thể chuyên chở 24 máy bay và trực thăng bao gồm máy bay phản lực STOVL Harrier cùng nhiều loại trực thăng khác, với thủy thủ đoàn trên 1.000 người, tham chiến tại chiến tranh Bosnian (những năm 1990) và xâm lược Iraq (năm 2003).

Những chiếc máy bay chiến đấu Harrier cất cánh từ tàu Ark Royal.

Tháng 10/2006, Ark Royal được sử dụng để chở trực thăng thay cho chiếc HMS Ocean sau khi trải qua khóa huấn luyện kéo dài 10 tuần.

Tháng 11/ 2006, Ark Royal tiếp nhận trực thăng WAH-64n Apache của Lục quân Anh, qua đó đã tăng cường khả năng chiến đấu cho con tàu.

Tháng 5/2007, con tàu được chọn làm soái hạm của hạm đội Hải quân Anh.

Năm 2010, trong thảm họa núi lửa Eyjafjallajokull tại châu Âu, Thủ tướng Anh Gordon Brown đã chỉ định Ark Royal và Ocean đưa hành khách bị kẹt ở châu Âu về nước trong chiến dịch Cunningham.

Tuy nhiên, cuối năm 2010, đứng trước vấn đề thâm hụt ngân sách và tái cơ cấu hải quân, Ark Royal đã bị xếp vào danh sách cho nghỉ hưu. Tàu HMS Albion thay Ark Royal trở thành soái hạm của Hải quân hoàng gia.

Tương lai của lực lượng tàu sân bay của Anh

Hai chiếc tàu sân bay lớp Queen Elizabeth đang được đóng hứa hẹn sức mạnh mới cho hải quân Anh và một khoản tiết kiệm khá lớn. Bởi, ngoài chi phí đóng lên tới 5 tỷ USD/chiếc với thời gian hoạt động là khoảng 50 năm (cả sửa chữa và nâng cấp), chi phí nhân công mới là vấn đề lớn.

Theo dự tính của Bộ quốc phòng Anh, mỗi chiếc tàu cần khoảng 800 thủy thủ đoàn để đảm bảo hoạt động của tàu, trong khi với kích cỡ tương tự 2 còn tàu như vậy trong hiện tại cần tới 2.000 người.

Chính vì thế, thay vì phải tốn tới 10 tỷ USD cho 2.000 thủy thủ thì chính phủ Anh chỉ phải bỏ ra một nửa con số này, có thể dành tiền cho việc nâng cấp tàu, mua máy bay mới hay những việc mua bán khác.

Bên cạnh đó, những tàu sân bay mới có sức tải từ 34-45 máy bay và trực thăng mỗi loại, có thể thực hiện 110 chuyến bay trong mỗi 24 giờ. Thêm nữa, những máy bay chiến đấu F-35C sẽ trở thành chủ lực trên tàu sân bay của Anh, giúp tăng cường sức mạnh đáng kể với sự tự động hóa.

Tuy nhiên, việc cắt giảm chi phí quốc phòng liên tục có thể làm gián đoạn việc hoàn thành 2 chiếc tàu sân bay hiện đại này trong thời gian tới.

Mạnh Thắng (theo Strategy Page, RoyalNavy)