Libya tuyên bố đình chiến

Bộ trưởng Ngoại giao của Lybia vừa lên đài tuyền hình tuyên bố đình chiến và ngưng mọi hoạt động quân sự sau khi Pháp và Anh cho hay sẽ gởi phản lực cơ sang Bắc Phi.

Pháp có thể sẽ mở cuộc hành quân vào Libya trong vòng vài giờ tới sau khi LHQ đã có quyết định của HĐBA cho phép, Francois Baroin, người phát ngôn của chính phủ Pháp cho hay vào sáng thứ Sáu.

Tổng thống Nicolas Sarkozy đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng, Thủ tướng và các tướng lãnh để tìm hậu thuẫn cho dự án tổ chức đàm phán giữa đại diện của Liên hiệp châu Âu, Liên hiệp châu Phi và Khối Á Rập vào sáng Thứ Bảy.

“Pháp dẫn đầu kêu gọi hành động, sẽ đương nhiên đồng nghĩa với việc can thiệp bằng quân sự,” Ông Baroin cho hay. “Cuộc tấn công sẽ bắt đầu trong vài giờ nữa.”

Trả lời câu hỏi Pháp sẽ giúp trong chiến dịch nào, Baroin cho biết Pháp sẽ giúp quân đối lập và không chiếm đóng Libya.

Chuyên gia quốc phòng thế giới cho rằng Pháp và Anh Quốc sẽ đồng loạt mở cuộc tấn công vào không lực của Gadhafi trong vài giờ sắp đến. Áp đặt “vùng không bay” (no-fly zone) tại Libya cần sự phối hợp với những quốc gia khác, do đó cần nhiều thời gian hơn để có kế hoạch.

Anh Quốc cũng tuyên bố vào sáng Thứ Sáu là sẽ gởi máy bay phản lực và Pháp cũng dự tính dùng phi cơ Mirage.

Phản lực Mirage của Pháp
Nguồn ảnh: photos6.flickr.com

Thủ tướng David Cameron cho hay ông sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh tại Paris để thảo luận tình hình (Libya) với Tổng thống Sarkozy và lãnh đạo Khối Á Rập.

Thủ tướng Cameron cho Quốc hội biết, “Việc chuẩn bị dùng máy bay phản lực đã sẵn sàng và trong vài giờ tới đây sẽ cất cánh đến những căn cứ (gần Libya) để có thể sử dụng ngay khi cần.”

16 phản lực cơ chiến đấu CF-18 của Canada cũng sẽ lên đường sang Bắc Phi trong vài giờ tới để hỗ trợ cho việc áp dụng “vùng không bay” trên không phận quanh Libya.

Sau khi LHQ quyết định cho phép lập “no-fly zone” tại Libya thì Tổng thống Obama đã nói chuyện với Tổng thống Sarkozy và Thủ tướng Cameron, cả ba đã “đồng ý Libya phải tức thời tuân thủ những quyết định của LHQ và chấm dứt ngày những hành động tấn công vào thường dân,” một bản tuyên bố từ Nhà Trắng cho biết.

Viên chức ở Ngũ Giác Đài cũng cho biết Mỹ đang chuẩn bị cho mọi loại chiến dịch, kể cả việc hỗ trợ thiết lập “vùng không bay” nhưng không cho biết chi tiết.

Tham mưu trưởng Không quân Mỹ, tướng Norton Schwartz cho Quốc hội biết cần ít nhất 1 tuần mới có thể hoàn tất việc thiết lập “vùng không bay” quanh Libya.

Thời gian đã cấp bách: hôm Thứ Năm Đại tá Gadhafi đã thề sẽ mở cuộc tấn công chí tử đánh vào Benghazi, căn cứ của quân đối lập để đập tan phe “phiến loạn” đồng thời không quân Libya sẽ bay về oanh tạc phi trường Benghazi.

Quyết định của LHQ cho phép thành lập “no-fly zone” và sử dụng “những biện pháp khác” để bảo vệ thường dân có thể đã tăng sức ép với Gadhafi, báo trước thế giới sẽ dùng võ lực, và nhà lãnh đạo Libya vẫn không nghe lời kêu gọi rút lui sau 42 năm cai trị Libya. Gadhafi tuyên bố sẽ đánh đến chết.

Hành động chậm thì có thể xảy ra thảm hoạ như ở Bosnia và Rwanda; phản ứng vội vàng lại có thể sinh ra một cuộc chiến khác như ở Iraq và Afghanistan.

Tất cả tuỳ thuộc vào những gì đang xẩy ra tại Libya.

Đại sứ Đức tại LHQ, Peter Wittig, trong một diễn văn giải thích lý do tại sao Đức đứng vòng ngoài nói, “Chúng tôi thấy có nhiều nguy hiểm. Chúng ta không thể đánh giá thấp việc có khả năng thiệt hại nhân mạng lớn. Nếu những biện pháp đề ra đều không có hiệu quả, chúng tôi thấy một cuộc chiến dai dẳng sẽ gây ảnh hưởng xấu cho cả một vùng rộng lớn.”

Nhưng phe đối lập ở Libya cho rằng can thiệp từ bên ngoài là hy vọng duy nhất để tránh khỏi một cuộc thảm sát tại đây.

Đại diện của Khối Nhân Quyền Libya tại UK (United Kingdom), Khaeri Aboshagor nói, “Tuyệt đối! Đó là tin mừng và điều phải làm. Tôi trao đổi với một số người tại Libya hôm qua và họ hiểu rằng sẽ có thiệt hại về nhân mạng, và hy vọng số tử vong sẽ ở mức thấp nhất. Nhưng Gadhafi giết chúng tôi hàng ngày và chúng tôi không còn chọn lựa nào khác.”

Bốn ký giả của tờ New York Times mất tích – bị quân đội của Đại tá Gadhfi bắt – sẽ được thả vào ngày Thứ Sáu theo lời của Seif Islam el-Gadhafi, con của Đại tá Gadhafi, cho Christiane Amanpour biết trong một cuộc phỏng vấn với đài ABC.

“No-fly zone”, “Vùng không bay” là gì?

Vùng cấm bay tại Libya
Nguồn: Global Security

Như tên cho thấy, đây là một khu vực địa lý được chỉ định cấm bay, được thành lập để ngăn chặn các chế độ tàn bạo dùng máy bay đánh bom vào người dân của họ. Để có hiệu quả, một khu vực cấm bay hay “vùng không bay” có các máy bay được phép bay – như trường hợp hiện nay được LHQ cho phép - có quyền bắn hạ máy bay của không quân Libya, những máy bay không được phép cất cánh.

Công việc đầu tiên của lực lượng duy trì một khu vực cấm bay cần làm là phá huỷ lực lượng không quân của chế độ bạo ngược - đây là một nhiệm vụ khá dễ dàng trong trường hợp Libya. Người ta tin rằng tuy không quân Libya là lực lượng lớn nhất ở phía bắc châu Phi, nhưng đã suy sụp đáng kể từ giữa những năm 1970, hiện nay chỉ còn một số máy bay ném bom cũ kỹ.

DCVOnline - (Tin Reuteurs)