Xác định ‘quyền tự do hải hành’
WASHINGTON (Google News) - Chiến hạm Mỹ USS Chung-Hoon có trang bị hỏa tiễn được gửi đi để thực hiện chuyến hải hành đơn độc vào vùng biển Đông và biển Sulu.
Chiến hạm USS Chung-Hoon (bên phải) trong một chuyến hải tŕnh trên Thái B́nh Dương tháng 7 năm 2010. Đi bên cạnh là chiếc USS Lassen, khi đó do Hải Quân Trung Tá Lê Bá Hùng làm hạm trưởng. (H́nh: John J. Mike/U.S. Navy via Getty Images)
Chiến hạm hiện đang ở giữa Thái B́nh Dương, vừa đi ngang qua đảo Midway hôm Chủ Nhật.
Một trong những nhiệm vụ của chiến hạm này là xác định “quyền tự do hải hành.”
Chiếc Chung-Hoon sẽ là một nhắc nhở rơ ràng về quyền tự do hải hành là điều được quốc tế công nhận, cũng như cho thấy sự chú tâm của Mỹ về một giải pháp ôn ḥa cho cuộc tranh chấp trong vùng biển Đông hiện nay.
Chiến hạm USS Chung-Hoon sẽ đi qua các vùng biển mà Mỹ coi là hải phận quốc tế để xác định quyền tự do hải hành.
Mỹ cũng muốn chứng tỏ rằng cộng đồng quốc tế không chấp nhận các tuyên bố của bất cứ quốc gia nào coi đây là hải phận riêng của ḿnh.
Chiếc USS Chung-Hoon (DDG-93), thuộc loại Arleigh-Burke, có trang bị dàn radar tối tân Aegis, được đặt theo tên của Phó Đề Đốc Gordon Pai'ea Chung-Hoon (1910-1979), từng được trao tặng Huân Chương Hải Quân (Navy Cross) và Huy Chương Bạc.
Chiến hạm có trọng tải khoảng 9,200 tấn, với thủy thủ đoàn gồm 320 người, trang bị hỏa tiễn chống phi cơ và chống chiến hạm cũng như loại hỏa tiễn b́nh phi Tomahawk.
Chiếc Chung-Hoon thuộc hạm đội Thái B́nh Dương của Mỹ và có bến nhà tại Hawaii.
Trên biển Đông, quần đảo Trường Sa là nơi có nhiều tranh chấp nhất. Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Đài Loan và Malaysia đă thiết lập các cơ sở quân sự và hành chánh trên các đảo nơi này.
Trung Quốc bị cáo buộc là nổ súng bắn vào tàu Việt Nam và Philippines ở Trường Sa. Phía Trung Quốc đưa ra các “chứng cớ lịch sử” để nói rằng họ có chủ quyền ở nơi đây từ bao đời. Các giới chức chính quyền Trung Quốc c̣n nói rằng cả những khu vực đang có tranh chấp với Philippines cũng là lănh thổ của họ.
Các nhà vẽ bản đồ và luật quốc tế thường đưa ra những lằn ranh giới rơ ràng. Tuy nhiên, trong vùng biển Đông, những lằn ranh này lại thường chồng chéo lên nhau như của Việt Nam, Trung Quốc và Philippines.
Việc thăm ḍ địa chất để t́m dầu hỏa và các tài nguyên thiên nhiên khác lại làm nguy cơ bộc phát chiến tranh giữa các quốc gia trong vùng này trở thành điều dễ xảy ra hơn.
Các băi đá ngầm và các ḥn đảo nhỏ bé ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa hiện là nơi các quốc gia liên hệ sử dụng tàu và các công sự pḥng thủ để đánh dấu chủ quyền của ḿnh.
Công ước Liên Hiệp Quốc năm 1982 về Luật Biển định rơ việc ấn định lănh thổ ngoài biển và quanh các ḥn đảo, cũng như xác định vùng “đặc quyền kinh tế” (EEZ).
Tuy nhiên, công ước này không cho biết làm cách nào để giải quyết vấn đề EEZ bị chồng chéo lên nhau.
Khu vực EEZ có thể kéo dài ra tới 200 miles (khoảng 320 km) từ bờ biển một quốc gia, và trong khu vực biển Đông tương đối nhỏ hẹp, điều này thường dẫn đến việc chồng chéo lằn ranh giới.
Khi đưa thêm vấn đề tranh chấp các ḥn đảo đă có từ nhiều thế kỷ nay, biển Đông lại càng là nơi dễ nổi sóng.
(V.Giang/nguoi-viet)