Nghề vuốt đuôi

Quê tôi ngày trước, ở các chợ Bộng, Vẹo, Dinh…có đám người làm một thứ nghề được gọi là nghề vuốt đuôi. Những người này không phải bỏ ra một xu vốn liếng nào cả, chỉ cần sáng sớm có mặt ở chợ, ai bán gì thì hỏi mua nấy, hỏi nhưng không mua bao giờ, không mua mà giống y như mua…Thế mà, chủ bán được hàng thể nào cũng phải trả tiền công cho họ, vì họ đã có công môi giới bán hàng, làm trò để bán được giá cao. Thường thì các mặt hàng gia súc là đông người vuốt đuôi hơn cả, nhất là lợn con. Có khi người bán là vợ, người mua (hờ) là chồng, hoặc anh em, chú bác…

Có nhiều câu chuyện cười ra nước mắt do những tay vuốt đuôi đưa lại. Ở chợ Vẹo ngày đó người ta bán nhiều lợn giống. Lợn tốt rất nhiều, nhưng lợn xấu, lợn bệnh cũng không ít. Có nhà lợn bị ốm liền đưa xuống chợ để bán. Vợ ôm lợn bán, chồng đóng người đi mua, khen nức nở con lợn bệnh, rồi ngã giá, chủ lợn vẫn khư khư không bán. Người khác thấy vậy trả giá cao hơn một ít, chủ lợn đồng ý bán liền. Của đáng tội, vừa về đến nhà, lợn lăn ra chết. Người mua tất tả chạy xuống chợ tìm con mẹ bán lợn, nhưng đã bóng chim tăm cá, đành méo mặt ra về. Hoặc giả có gặp thì lại nhận được câu vỗ mặt: “Mua lầm, bán không sai”. Vừa mất tiền, vừa ấm ức, có khi lại còn lây bệnh cho những con lợn khác. Nghề vuốt đuôi là vậy đấy, thực chất là nghề ăn chặn, thế mà có khối người phất lên vì nghề này.

Gần 20 năm rồi tôi mới đi chợ quê. Vui hỏi mọi người về nghề vuốt đuôi, ai cũng lắc đầu, hết thời lâu rồi. Tôi nhớ lại ngày xưa mà chợt nhận ra, nó đã chuyển hóa rồi, hiện đại hơn, cao cấp hơn.

Mới đây, báo chí đưa tin, khi cầu thủ bóng đá Công Vinh chuẩn bị hết hợp đồng với CLB T&T, bạn gái của Vinh là Thủy Tiến “vô cớ” tuyên bố hai người chuẩn bị sống thử ở TP. Hồ Chí Minh, có nghĩa là Công Vinh phải rời Hà Nội. Ôi tin giật gân! Chuyện sống thử mà cũng công khai trên báo thì đúng là hết nói. Nhưng một lời công bố ấy là tiền cả đấy, hồng nhan thời nay toàn là…bạc tỷ, không còn bạc phận nữa đâu, tin này không bèo bọt như anh chồng vờ mua lợn bệnh của vợ đâu. Trước tin này, T&T không lo mới là lạ. Rồi mới đây, cầu thủ này về Nghệ An, gặp gỡ đồng đội cũ ở đội bóng SLNA, thế mà người ta lại hoang tin, Công Vinh đàm phán để trở về xứ Nghệ. Tiếp đó là bầu Hiển gặp Công Vinh và cầu thủ này đồng ý ở lại T&T.

Những người dàn dựng nên chuyện này cũng chẳng khác gì mấy tay vuốt đuôi lợn ở quê tôi ngày trước.

Hôm 20.9, Bộ Tài chính và Bộ Công thương tổ chức hôi nghị bàn về điều hành giá xăng dầu. Theo dõi thì thấy hai bộ “to tiếng”, không bên nào chịu nhường bên nào. Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ thì khảng khái rằng, chúng tôi phải vì hơn 80 triệu dân chứ không vì 11 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu. Trái với ông Huệ, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú hết lời kêu ca rằng, doanh nghiệp lỗ quá nhiều. Cho đến khi ông Vương Đình Huệ yêu cầu báo lỗ từng mặt hàng cụ thể, thì không ai trả lời được.

Có lẽ “vuốt” mãi mà không thể lung lay được vị bộ trưởng họ Vương nên Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước – Bộ Công thương Nguyễn Lộc An đã quay sang dọa: “Cứ đà này sẽ vỡ cả hệ thống phân phối”. Rồi trước tuyên bố đanh thép của Bộ trưởng họ Vương, ông An lại ra bài “hội chứng học sinh giỏi”: “Tôi không giỏi nhưng cũng đã đi thi toán quốc tế”. Ông Huệ “nổ” ngay: “Dù học nhiều nhưng cũng phải có kiến thức thực tế”. Đang điều hành Hội thảo nhưng ông Huệ liên tục bị cắt ngang, và có lẽ đỉnh cao là lời miệt thị của ông vụ phó Nguyễn Lộc An: “Tôi nghe tin cứ nghĩ Bộ Tài chính bị làm sao”.

Vị bộ trưởng vẫn cương quyết, doanh nghiệp nào có ý định rút khỏi thị trường thì lên tiếng để Bộ Tài chính được biết. Qua đó, đã thấy rõ quan điểm của ông Bộ trưởng là vì hơn 80 triệu dân, không vì 11 doanh nghiệp. Đúng là doanh nghiệp nào thấy lỗ thì xin rút, doanh nghiệp nào kinh doanh có lãi, có lợi cho dân thì tiếp tục. Ông Huệ rất sòng phẳng. Không áp đảo được Bộ trưởng họ Vương, nên mới có cảnh “ồn ào những tiếng phát biểu chen ngang”. Hội nghị lúc này, theo mô tả của báo chí thì chẳng khác gì ngoài chợ.

Tôi lại thấy hình bóng của đội quân vuốt đuôi, giống như ở chợ quê tôi vài chục năm trước.

Tác giả gửi cho Quê choa

THẤY MÀ GỚM