Đồng yen cao giá buộc các công ty Nhật Bản dời cơ sở sản xuất ra ngoại quốc

Trong thời gian gần đây, đồng yen của Nhật Bản liên tục tăng giá so với hai ngoại tệ chủ chốt khác là đồng đô la Mỹ và đồng euro châu Âu. Theo ghi nhận của nhật báo Pháp Le Monde, trong vòng 1 năm nay, đồng yen đã tăng 7,5% giá trị so với đồng đô la, và 11,5% so với đồng euro.

Hệ quả của điều này là các công ty Nhật phải tính đến việc di dời sản xuất ra ngoại quốc, nhất là khi đồng yen cao giá cho phép họ ít tốn kém hơn trong việc mua lại cơ sở ở nước ngoài.

Theo Philippe Mesmer, thông tín viên báo Le Monde tại Tokyo, sau vụ sóng thần và động đất, giới kinh doanh Nhật Bản phải đối phó với mọi loại khó khăn, nhưng mối lo lớn nhất của họ là tình trạng đồng yen của nước này không ngừng tăng giá.

Theo một cuộc thăm dò dư luận vào cuối tháng 8 vừa qua, hơn 70% doanh nghiệp được hỏi – từ các đại tập đoàn cho đến các công ty vừa và nhỏ - đã tỏ ý quan ngại trước nguy cơ tiền lời của họ bị giảm sụt vì đồng yen tăng giá. Họ lại càng lo hơn khi thấy chinh quyền tương đối bất lực trong các cố gắng can thiệp để hại giá đồng tiền quốc gia. Chính vì vậy mà các doanh nghiệp Nhật Bản không ngần ngại gợi lên khả năng di dời cơ sở ra nước ngoài.

Cuộc thăm dò kể trên nêu bật là 67% công ty Nhật mong muốn đối phó với hiện tượng đồng yen tăng giá bằng việc cắt giảm chi phí, nhưng có đến 47% sẵn sàng « di chuyển nhà máy và trung tâm nghiên cứu ra ngoại quốc », nếu tình trạng đồng yen cao giá kéo dài.

Theo Le Monde, trên nhật báo Asahi ngày 04/10/2011, chủ tịch tập đoàn chế tạo xe hơi Honda đã khẳng định là với sự tăng giá của đồng yen như hiện nay, Honda không còn có thể duy trì lãnh thổ Nhật Bản làm địa bàn sản xuất cho thị trường thế giới và trung tâm xuất khẩu sản phẩm của mình. Trong chiều hướng đó, Honda muốn giảm tỷ lệ các kiểu xe chế tạo tại Nhật để xuất khẩu từ 34% hiện nay xuống còn từ 10% đến 20%.

Tập đoàn Nissan cũng cho rằng một đồng yen cao giá dai dẳng sẽ buộc họ « điều chỉnh sâu rộng chiến lược công nghiệp ». Hiện thời Nissan đã cho sản xuất loại xe Micra ở ngoài nước Nhật, và dự trù làm tương tự như vậy với loại SUVRogue.

Đối với Le Monde, không chỉ có các tập đoàn sản xuất xe hơi là bị xu hướng di dời cơ sở sản xuất cám dỗ. Hai công ty Misubishi Chemicals và Hitachi đã loan báo việc xây dựng các nhà máy tại Trung Quốc để chế tạo các linh kiện thiết yếu dùng trong sản xuất pin bằng ion-lithium. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng suy nghĩ đến giải pháp này.

Theo tổ chức JETRO chuyên trách ngoại thương của Nhật Bản, từ tháng tư cho đến tháng 7 vừa qua, các yêu cầu thông tin về đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Nhật Bản đã tăng vọt với tỷ lệ 32%. Có ba nước chủ yếu được người Nhật chú ý : Hàn Quốc, Thái Lan và Malaysia.

Hiện tượng đồng yên cao giá không hoàn toàn bất lợi cho doanh nhân Nhật Bản. Theo thông tín viên Le Monde, một đồng tiền mạnh cho phép giảm bớt chi phí bỏ ra để đầu tư hay mua lại công ty ở nước ngoài. Theo văn phòng tham vấn kinh tế Recof, chuyên trách lãnh vực sát nhập và mua lại doanh nghiệp, từ tháng Giêng đến tháng Tám, số lượng các thương vụ loại đó có các công ty Nhật tham gia đã tăng 30%.

Nhờ không bị nợ nhiều, lại có thanh khoản dồi dào, từ tháng Tư đến tháng Chín, các công ty Nhật được cho là đã chi ra 29 tỷ euros để mua lại các công ty ngoại quốc. Nổi bật nhất là thương vụ theo đó tập đoàn dược phẩm Takeda của Nhật bỏ ra hơn 10 tỷ euro để mua công y Thuy Sĩ Nycomed.

Trung Quốc dùng côn đồ để cô lập một nhà ly khai

Dưới tựa đề « Trần Quang Thành : Bắc Kinh canh chừng », báo Libération nêu bật quyết tâm của giới bảo vệ nhân quyền Trung Quốc, không bỏ rơi một vị luật sư mù Trần Quang Thành, bất chấp những hành động hành hung đàn áp của các nhóm côn đồ là tay sai của chính quyền. Tờ báo còn nhắc lại sự kiện 9 người đã mất tích từ hôm thứ Tư 05/10 liên quan đến vụ này.

Luật sư Trần Quang Thành, theo bài báo, đã bị giam lỏng tại một ngôi làng thuộc tỉnh Sơn Đông. Để cô lập ông, chính quyền đã thuê mướn khoảng 30 người được giao nhiệm vụ bằng mọi cách xua đuổi những ai muốn đến nơi này : từ ném đá đến đánh đập thô bạo. Từ năm ngoái, sau khi ông ra khỏi nhà tù trở về nhà, bạn bè, những người hoạt động nhân quyền, nhà báo nước ngoài muốn đến thăm ông đều bị những người này hành hung.

Tuy nhiên bất chấp những hành vị kể trên, những giới bảo vệ nhân quyền Trung Quốc đã không bỏ rơi người đã bị chính quyền thù ghét vì đã dám lên tiếng tố cáo những vụ cưỡng bức phá thai. Chín người đã tìm cách tiếp cận với vị luật sư vào hôm thứ Tư, và đến giờ không thấy tăm hơi ở đâu.

Theo thân nhân những người này, thì họ đã bị giam giữ ở một nơi bí mật. Trong nhóm bị bắt có một nữ tu sĩ Phật giáo và một phụ nữ hoạt động bảo vệ nhân quyền đã từng bị đánh đập cách đây hai tuần khi tìm cách đến nhà ông Trần Quang Thành. Trên blog của bà, phụ nữ nói trên đã kể lại là bà bị đánh vào mặt. Dù biết là sẽ bị hành hung, nhưng bà vẫn đến nơi để đánh động dư luận.

Riêng ông Trần Quang Thành, vợ và một đứa con gái nhỏ cũng bị giam lỏng trong nhà. Trong một bức thư chuyển được ra ngoài, vợ của ông Thành đã mô tả thân phận ‘tù đày’ : Con không được đi học, vì không được ra ngoài ; không có thuốc men, bệnh tật không được chữa trị gì cả ; lương thực bị giới hạn, thiếu thốn...

Tinh trạng này đã khiến dư luận bất bình, cho nên giới sử dụng internet, một nhà báo đã tham gia chuyến đi hôm thứ Tư. Một người đã ghi lại trên Twitter từng bước cuộc hành trình, cho đến lúc ông tiến gần đến làng, cách khoảng vài trăm mét, và trốn trong vườn bắp. Thông tin mới nhất được chuyển đi có lẽ trước khi ông bị bắt là : « Đã gần đến nơi... thấy rõ những người canh giữ, họ mang súng... »

Vinh danh thiên tài Steve Jobs

Những chủ đề được nêu bật trên trang nhất báo chí Pháp hôm nay bao gồm : Chính trường Pháp với cuộc tranh luận mới của 6 ứng viên Đảng Xã hội tranh quyền đại diện đảng để ứng cử tổng thống năm 2012; các biện pháp của Ngân hàng Trung ương Châu Âu nhằm hỗ trợ các ngân hàng gặp khó khăn, bầu cử quốc hội Ba Lan vào chủ nhật tới đây.

Thế nhưng sự kiện thời sự mà báo giới Pháp ngày thứ Sáu này không ngần ngại dành cho cả chục trang báo hay mục xã luận là sự ra đi của người đồng sáng lập Apple, Steve Jobs, mà các báo đều vinh danh như một nhà tiên tri sang suốt, như trong tít của báo kinh tế Les Echos và của Le Monde. Tờ La Croix thì nói đến một huyền thoại của thế giới.

Nguyên trang nhất của Libération in màu đen tang tóc, không một hàng tựa, mà chỉ có hình quả táo của Apple màu trắng với bên dưới là một đóm trắng hình dáng ngọn lửa một cây nến. Như các đổng nghiệp, tờ báo điểm lại sự nghiệp của một người đã không ngừng sáng chế ra những siêu phẩm từ năm 1984 (máy vi tính cá nhân đầu tiên, Macintosh) - lúc 29 tuổi, cho đến chiếc Iphone, Ipad hiện nay.

Các báo không ngớt lời khen ngợi. Le Figaro ghi nhận cái chết của Steve Jobs là một sự kiện quan trọng của cả thế giới. Trong bài xã luận, Le Monde tóm lược đánh giá chung, nhắc lại rằng người đồng sáng lập Apple, đã thay đổi thế giới. Và ảnh hưởng của ông còn lớn hơn các nguyên thủ quốc gia lớn gấp bội, vì hoạt động của ông đã thay đổi cuộc sống của hàng trăm triệu người trên hành tinh.

Tờ Les Echos cũng đánh giá tương tự trong bài xã luận, đặt Steve Jobs ngang tầm với những người tiên phong như Thomas Edison, sáng lập viên công ty General Electric, đã biết ứng dụng phát minh điện vào đời sống. Steve Jobs cũng như Edison đã gieo mầm cho những thay đổi rất sâu sắc.

Không còn nhân vật tài ba sáng lập ra mình, tương lai của Apple ra sao ? Le Figaro tỏ vẻ không mấy lo ngại khi ghi nhận là Steve Jobs đã để lại những sản phẩm cho 5 năm tới đây, và Tim Cook, người kế tiếp ông cũng có ý chí như ông.

Libération thì nhìn thấy thách thức to lớn đối với Tim Cook, mà tờ báo nhận xét là một người kín đáo, một nhà chiến lược khôn khéo, nhưng lại không có tầm nhìn về mặt công nghệ.

Tờ la Croix khẳng định là dù không còn người sáng lập ra mình, nhưng tương lai của Apple vẫn đầy hứa hẹn. Ông Tim Cook, theo tờ báo, có thể dựa trên một ê kíp vững chắc mà chính Steve Jobs đã chọn. La Croix cũng nhắc lại là những sản phẩm mà chính Steve Jobs đã duyệt qua cũng sắp ra mắt, như hệ thống Icloud, được gọi là dịch vụ nền tảng ‘đám mây’ đươc dự kiến giới thiệu vào đầu tuần tới đây, vào ngày 12/10.

La Croix trích dẫn hãng tin Reuters, cho biết là Apple đã yêu cầu những cơ sở gia công cho mình chuẩn bị sản xuất 45 triệu máy điện thoại di động, tức gấp đôi số lượng bán ra trong quý vừa qua. Điều này cho thấy tập đoàn sẽ không thu hẹp gì cả mà nhắm vào các thị trường to lớn châu Á cho sản phẩm Iphone của mình.

Tuy nhiên về dài hạn, La Croix cho là Tim Cook phải chứng tỏ khả năng sáng tạo để tiếp tục lôi cuốn khách hàng. Lý do là địch thủ lợi hại đe doạ Apple hiện nay là Samsung đang có nhiều ưu thế, và chính Samsung là nguồn cung cấp nhiều linh kiện như bộ nhớ, bộ vi xử lý (con bọ) và màn hình cho Apple.

Unesco ủng hộ việc kết nạp Palestine làm thành viên chính thức

Sự kiện này đã được Le Monde ghi nhận trên trang nhất và l’Humanité ở trang thế giới. Tờ Le Figaro trong bài báo « Palestine vận động để vào Unesco », giải thích cuộc vận động đang ráo riết ở hậu trường Unesco tại Paris, bên chống cũng như bên ủng hộ. Nhưng ngã ngũ thế nào thì phải đợi đến Hội nghị tổ chức vào ngày 25/10 đến 10/11.

Hoa Kỳ đã cương quyết chống đối việc Palestine trở thành viên. Đại sứ Mỹ bên cạnh Unesco, David Killon kêu gọi tất cả các phái đoàn bỏ phiếu chống. Washington rất gay gắt và bà Kay Granger, chủ tịch ủy ban Hạ viện về việc phân phối quỹ chính sách đối ngoại đã lên tiếng cho rằng bà sẽ làm mọi cách để cắt nguồn tài trợ mà Hoa Kỳ dành cho Unesco.

RFI