Trung Quốc : Đấu đá trước thềm Đại hội Đảng

Ông Bạc Hi Lai, bí thư thành ủy Trùng Khánh, trong cuộc họp Quốc hội Trung Quốc, Bắc Kinh, 06/03/2010
REUTERS
Lê Phước

Bạc Hi Lai, Vương Lập Quân, Uông Dương và những tranh chấp, đấu đá nội bộ trước thềm Đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18.

Ông Bạc Hi Lai, bí thư thành ủy Trùng Khánh từng được biết đến như một người tiên phong chống tiêu cực, tương lai ông có vẻ xán lạn bởi có rất nhiều khả năng được bầu vào Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc. Thế nhưng, vừa rồi, người được xem là cánh tay phải của ông là ông Vương Lập Quân, phó chủ tịch ủy ban kiêm giám đốc công an thành phố Trùng Khánh, đã bị bắt. Sự việc xảy đến làm dấy lên nhiều lời đồn đại về việc thanh trừng nội bộ trước thềm Đại hội 18 của Đảng, dự kiến diễn ra vào mùa thu năm nay. Tạp chí Courrier International quan tâm đến nhân vật đang lên có nguy cơ vụt tắt Bạc Hi Lai qua bài viết dẫn lại của tờ Financial Times với hàng tựa : « Những lo âu lớn của ông hoàng tử cộng sản ».

Năm 2010, trên cương vị là bí thư thành ủy Trùng Khánh, thành phố lớn thứ tư của Trung Quốc, ông Bạc Hi Lai được báo chí ca ngợi là một người hùng chống tội phạm. Nhiều quan chức thoái hóa biến chất tại nơi ông quản lý đã bị bắt. Chiến dịch của ông đã tạo nên tiếng vang mạnh mẽ trên toàn quốc. Ông được xem là người thấm nhuần tư tưởng Mao Trạch Đông, có hoài bão xây dựng một xã hội được xem là ít nhũng nhiễu như xã hội thời họ Mao.

Tờ báo cho rằng, ông Bạc là một người có tài thu phục nhân tâm, ông đi theo chủ nghĩa dân túy mang màu sắc Trung Hoa. Con đường mà ông đi có thể sẽ dẫn đến sự thăng hoa của một thế hệ lãnh đạo mới tại Trung Quốc, một thế hệ lãnh đạo ít cứng rắn hơn và cởi mở hơn.

Vốn là con của một nhân vật cao cấp thời cách mạng, ông Bạc Hi Lai tiến rất nhanh trên hoạn lộ. Ông bắt đầu được chú ý đến từ những năm 1990, khi được bổ nhiệm làm chủ tịch ủy ban thành phố Đại Liên, rồi về lãnh đạo tỉnh Liêu Ninh, sau đó năm 2004, được bổ nhiệm làm bộ trưởng Thương mại. Trong Đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc năm 2007, hai người đồng chí cùng thời với ông là ông Tập Cận Bình và ông Lý Khắc Cường đã vào được Bộ Chính trị, còn ông Bạc thì được bổ nhiệm làm bí thư thành ủy Trùng Khánh, một thành phố đang trên đà phồn thịnh.

Có người cho rằng, ông Bạc bị các đối thủ trong Đảng tìm cách bổ nhiệm ở nơi xa chóp bu của Đảng. Nếu điều đó đúng, thì không ai có thể ngờ rằng, từ nơi bị lưu đày, ông Bạc đã trở nên nổi tiếng hơn. Ông Bạc Hi Lai được lòng dân đến mức có người cho rằng trong kỳ Đại hội sắp tới, ông sẽ được bầu vào Bộ Chính trị và có thể còn hơn nữa. Trên nền trời tươi sáng đó, bỗng đâu giông bão ập đến, đó là vụ xì căn đan liên quan đến người được xem là cánh tay phải của ông.

Có phải ông Bạc Hi Lai đã bị phản bội ?

Đi sâu vào chi tiết của rắc rối này, Courrier International có bài « Người đàn ông sạch sẽ nằm trên tấm chăn bẩn ».

Courrier International cho biết, ông Bạc Hi Lai đã bị cánh tay phải của mình phản bội. Cánh tay phải đó là ông Vương Lạc Quân, phó chủ tịch kiêm giám đốc công an Trùng Khành. Câu chuyện hiện đã làm sôi động các diễn đàn mạng tại Trung Quốc.

Sự việc là vào ngày 02/02 này, chính quyền Trùng Khánh đã thông báo trên trang mạng Vi Bác việc miễn nhiệm chức vụ giám đốc công an đối với ông Vương, tuy nhiên ông vẫn còn là phó chủ tịch ủy ban. Thế nhưng, 4 ngày sau, ông Vương đã tìm đến tòa lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành Đô thuộc tỉnh Tứ Xuyên lân cận. Tờ South China Morning Post đặt câu hỏi : « Ông Vương đã làm gì trong lãnh sự quán Mỹ đến 10 tiếng đồng hồ ? ». Chỉ có trời mới biết ! Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng cuối cùng đã cho người đến bắt ông Vương về Bắc Kinh, và đến nay mọi thông tin đều…vắng bóng.

Theo đánh giá của một tờ báo địa phương, sự việc của ông Vương là kết quả cuộc chạy đua vào Bộ Chính trị giữa ông Bạc Hi Lai, bí thư tỉnh ủy Trùng Khánh, và ông Uông Dương, bí thư tiền nhiệm của ông Bạc, và hiện là bí thư tỉnh ủy Quảng Đông. South China Morning Post cho biết, vào đầu tháng Giêng, ông Vương Lập Quân đã gửi thư lên Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng tố cáo ông Bạc Hi Lai tham nhũng, thế là có cuộc thanh trừng sau đó.

Vương Lạc Quân chỉ là con tốt thí ?

Cũng liên quan đến chủ đề Bạc Hi Lai, tuần san Le Nouvel Observateur có bài : « Bí ẩn họ Vương ».

Tờ báo cho biết, trong vụ ông Vương Lập Quân bị bắt, mọi ánh mắt đang đổ dồn về phía ông Bạc Hi Lai. Tờ báo lập luận, do ông này đang rất được lòng dân bởi chiến dịch truy quét tội phạm mà ông chủ xướng tại Trùng Khánh, ông rất có khả năng bước vào Bộ Chính trị trong kỳ Đại hội tới. Ngoài ra, ông hiện được xem là thủ lĩnh của phe « tân khuynh tả » trong đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông rất biết cách mị dân, rất có tham vọng, và rất coi thường những phe cánh khác trong Đảng. Tất cả những điều đó đã gây quan ngại cho chóp bu của Đảng hiện tại và cho phần lớn quân đội.

Ông Vương bị bắt, uy tín của ông Bạc Hi Lai sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, bởi ai cũng biết ông Vương Lập Quân là thân tín của ông Bạc Hi Lai. Le Nouvel Observateur nhận định : Theo nhiều triệu người thể hiện quan điểm trên các diễn đàn mạng, thì ông Vương Lạc Quân chỉ là con tốt trong cuộc thanh trừng nội bộ trước thềm Đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc.
BBC