TQ ‘bảo đảm tự do hàng hải ở Biển Đông’

Trong cuộc họp báo chung với bà Clinton vào chiều thứ Tư ngày 5/9, Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì hứa nước này sẽ bảo đảm tự do hàng hải trên Biển Đông và rằng họ sẵn sàng làm việc về một bộ quy tắc ứng xử cho các tranh chấp trên vùng biển này.

Nội dung của cuộc gặp giữa bà Clinton và ông Hồ chưa được tiết lộ cho báo chí

“Tự do và an toàn hàng hải trên Nam Hải được bảo đảm,” ông Dương phát biểu trong cuộc họp báo tại Đại lễ đường nhân dân.

“Đối với Trung Quốc và các nước láng giềng của chúng tôi, Nam Hải thật sự là huyết mạch trong trao đổi hàng hóa và giao thương,” ngoại trưởng Trung Quốc quả quyết, “Hiện tại không có vấn đề gì ở vùng biển này và cũng sẽ không bao giờ có vấn đề [về tự do hàng hải] trong tương lai.”

Ông Dương cũng nhắc lại là Trung Quốc có ‘vô vàn chứng cớ lịch sử và pháp lý’ về chủ quyền của họ đối với Biển Đông.

Tuy nhiên ông cũng thể hiện sự lạc quan trước lời kêu gọi của bà Clinton về việc hoàn tất một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông.

Nhắc lại chuyến công du mới đây của ông đến một số nước Đông Nam Á, ông Dương Khiết Trì nói rằng nước ông đã đồng ý ‘làm việc hướng tới thông qua một bộ quy tắc ứng xử’ trên cơ sở đồng thuận và nói rằng ông hy vọng sẽ có ‘thành công’ tại hội nghị Thượng đỉnh Đông Á vào tháng 11 tới tại Phnom Penh nhưng không nói rõ chi tiết.

Trước đó, Clinton đã nói tại Indonesia rằng bà muốn thấy bộ quy tắc ứng xử này ra đời trước cuộc họp thượng đỉnh mà Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến sẽ tham gia.

Hủy cuộc gặp

Trong khi đó Phó Chủ tịch Tập Cận Bình, người được trông đợi sắp lên lãnh đạo Trung Quốc, đã hủy cuộc gặp đã hẹn trước với Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton mà không rõ nguyên do.

Cuộc gặp được dự trù vào sáng thứ Tư ngày 5/9 đã bị phía Trung Quốc báo hủy vì ‘những lý do không mong muốn về lịch trình của ông Tập’, một quan chức giấu tên của Bộ ngoại giao Mỹ cho biết.

Bà Clinton hiện đang có chuyến thăm đến Bắc Kinh trong hai ngày. Trong ngày hôm nay thứ Tư 5/9 bà liên tục có các cuộc tiếp xúc với các nhà lãnh đạo Trung Quốc và sẽ dự họp báo chung với ngoại trưởng nước chủ nhà Dương Khiết Trì vào cùng ngày.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc có tiền sử hủy hẹn với các vị khách quốc tế để tỏ thái độ không hài lòng.

Trước đó, Clinton từng hứa sẽ đem một thông điệp mạnh mẽ đến các nhà lãnh đạo Trung Quốc về việc phải làm giảm căng thẳng trong khu vực xung quanh các tranh chấp chủ quyền biển đảo, theo hãng tin Anh Reuters.

Cũng trong cuộc họp báo chung, Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì cũng cố gắng giảm nhẹ việc phó Chủ tịch Tập Cận Bình không tiếp bà Clinton.

Ông bác bỏ ‘những phỏng đoán không cần thiết’. Trong khi đó, một quan chức Mỹ cho biết ông Tập sẽ gửi thư cho bà Clinton và rằng bà có thể sẽ gặp ai đó cũng nằm trong thành phần chuyển giao quyền lực của Trung Quốc.

Tuy nhiên, bà Clinton đã gặp Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào ở Bắc Kinh để nói về những căng thẳng ầm ĩ trên Biển Đông trong thời gian qua.

Trong cuộc gặp ông Hồ tại Đại lễ đường nhân dân, bà Clinton đã nói rằng mối quan hệ Trung-Mỹ ‘rất mạnh mẽ’ để có thể cùng thảo luận các vấn đề đồng thuận cũng như bất đồng.

‘Phá rối lén lút’

Cả bà Clinton và ông Dương đều có những lời lẽ hòa giải

Trước thềm chuyến thăm của Clinton, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã bày tỏ hy vọng rằng Hoa Kỳ làm đúng những gì họ tuyên bố là trung lập trong các tranh chấp trên Biển Đông.

“Chúng tôi hy vọng rằng phía Mỹ sẽ giữ đúng cam kết và có những nỗ lực xây dựng chứ không phải phá hoại hòa bình và ổn định khu vực,” người phát ngôn Bộ ngoại giao Hồng Lỗi phát biểu.

Trong khi đó, Nhân dân nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã thể hiện lập trường mạnh mẽ hơn trong bài xã luận mới nhất của họ.

“Cách hành xử của Mỹ trên các vấn đề quần đảo Điếu Ngư và Nam Hải chỉ tạo ra nghi ngờ rằng họ đang cố gắng gieo rắc bất đồng để thừa cơ đục nước béo cò,” tờ báo này chỉ trích.

“Về lâu dài, cách điều chỉnh chiến lược như thế này của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương sẽ không đem lại lợi ích gì hoặc thậm chí còn tác dụng ngược.”

Còn hãng tin Tân Hoa Xã thì kêu gọi Washington hãy ‘chấm dứt vai trò một kẻ phá rối lén lút’ ở châu Á.

Phát biểu khi bắt đầu cuộc gặp với người tương nhiệm Dương Khiết Trì vào tối hôm qua sau khi đặt chân đến Bắc Kinh, bà Clinton đã tìm cách trấn an Trung Quốc.

“Chúng tôi cam kết xây dựng mối quan hệ hợp tác với Trung Quốc. Đây là một yếu tố then chốt trong chiến lược tái cân bằng trở lại ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương,” bà nói.

Bà phủ nhận cáo buộc rằng việc Mỹ đang đặt trọng tâm ngày càng lớn về chính trị cũng như quân sự ở Á châu là để nhằm kiềm chế Trung Quốc. Bà nói chính quyền của ông Obama không muốn ‘cạnh tranh không lành mạnh’.

“Cả Tổng thống Obama và tôi đều thường xuyên nói là Hoa Kỳ hoan nghênh sự trỗi dậy của một nước Trung Quốc hùng mạnh, thịnh vượng và hòa bình,” bà nói.

theo bbc