Trung Quốc muốn gì khi ’tốt bụng’ với Pakistan?

- Truyền thông Pakistan vừa cho biết, chính phủ nước này đã đồng ý trao quyền vận hành, kiểm soát khu cảng nước sâu chiến lược ở biển Ả rập, gần eo biển Hormuz cho công ty Trung Quốc. Theo đó, phía Trung Quốc có thể xây dựng các công trình như đường sắt, đường ống dẫn dầu tại đây. Thậm chí, phía Pakistan còn muốn Trung Quốc xây dựng căn cứ hải quân ở đó.

Theo nghị quyết của nội các Pakistan, Công ty TNHH Tập đoàn hải ngoại Trung Quốc (China Overseas Holdings Limited, COHL) được quyền vận hành, kiểm soát cảng Gwadar.

Gwadar nằm trên biển Ả rập và án ngữ vị trí trọng yếu trên tuyến đường từ Nam Á sang Trung Á và Trung Đông. Nó cũng nằm gần eo biển Hormuz, nơi 20% lượng dầu của thế giới được vận chuyển qua mỗi năm.

Trung Quốc quan tâm đến cảng này bởi mối lo ngại về an ninh năng lượng nhằm thỏa mãn nhu cầu của một nền kinh tế đang phát triển mạnh. Bắc Kinh muốn có một nơi đặt nền móng cho tuyến đường ống dẫn dầu và khí đốt từ vùng Vịnh. Họ cũng tin rằng việc giúp Pakistan phát triển sẽ giúp tăng cường hoạt động kinh tế tại vùng lãnh thổ Tân Cương xa xôi, giáp Pakistan.

Theo hãng tin AP, Trung Quốc đã tài trợ gần như toàn bộ chi phí xây dựng khu cảng này, ước tính khoảng 200 triệu USD.

Pakistan hiện xem Trung Quốc như một trong những đồng minh quan trọng nhất

Để hoàn tất thương vụ này, Trung Quốc dự kiến phải chi 35 triệu USD cho công ty của Singapore và 2 tập đoàn khác cùng có cổ phần. Cổ đông thứ ba của cảng là National Logistics Cell, một tập đoàn trực thuộc quân đội Pakistan. Hiện Trung Quốc đang đợi phán quyết của một tòa án Pakistan hủy quyền kiểm soát khu cảng cuả công ty Singapore.

Một quan chức cấp cao của Pakistan tiết lộ với AP rằng ngoài số tiền trên, Bắc Kinh cũng đồng ý chi hàng trăm triệu USD để hoàn tất 900km đường nối khu cảng với trục cao tốc Bắc – Nam của Pakistan.

Khi hoàn thành, tuyến đường sẽ giúp việc vận chuyển trên bộ từ Gwadar tới Trung Quốc được thông suốt. Ban đầu tuyến đường đã được dự kiến hoàn tất trong năm 2012 nhưng hiện mới chỉ có 60% khối lượng công việc được thực hiện.

Ngoài ra tuyến đường sẽ cắt ngắn quãng đường khoảng 4000 km từ tỉnh Tân Cương ra bờ biển ở phía Đông Trung Quốc xuống còn chỉ 2000 km để tới Gwadar. Trong kế hoạch dài hạn, một tuyến đường bộ và đường sắt có thể được xây dựng nối Gwadar tới các quốc gia dầu mỏ ở Trung Á.

Phát biểu trước báo giới hôm 31/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi tuyên bố: “Miễn là dự án giúp tăng cường mối quan hệ Trung Quốc – Pakistan, Bắc Kinh sẽ ủng hộ dự án này”.

Đây chỉ là một trong rất nhiều dự án của Trung Quốc tại Pakistan. Trung Quốc không tiếc tay chi tiền cũng như nhân lực cho các dự án này.

Pakistan và Trung Quốc có những lý do chiến lược để xích lại gần nhau. Với sự giúp đỡ của Trung Quốc, Pakistan có được những vũ khí thông thường, tên lửa đạn đạo chiến thuật, máy bay tiêm kích và thậm chí là loại công nghệ nhạy cảm như hạt nhân.

Hiện Bắc Kinh cũng là đối tác thương mại lớn nhất của Islamabad với kim ngạch thương mại hai chiều đạt gần 9 tỷ USD trong năm 2010. Cũng trong năm 2010, trong chuyến thăm của ông Ôn Gia Bảo, khi đó là Thủ tướng Trung Quốc tới Pakistan, hai bên đã ký hàng loạt thỏa thuận hợp tác trị giá 30 tỷ USD. Đổi lại, Trung Quốc cũng muốn chìa tay với Pakistan vì Islamabad luôn là một tiền đồn của Bắc Kinh nhằm kiềm chế Ấn Độ.

Trung Quốc còn có lý do khác để hỗ trợ nền an ninh của Pakistan, vì Trung Quốc không muốn các chiến binh Đông Turkestan đang đòi ly khai khỏi Trung Quốc tìm thấy một nơi trú ẩn an toàn trên lãnh thổ Pakistan…

Ngoài Pakistan, Trung Quốc cũng xây dựng cơ sở hạ tầng trọng yếu tại nhiều nước trên khắp thế giới. Trung Quốc đầu tư vào những nơi mà phương Tây đã rút đi từ lâu, trong số đó có các quốc gia châu Phi giàu tài nguyên thiên nhiên. Chính sách kinh tế của Bắc Kinh là không cần phải thu lợi ngay trong ngắn hạn mà hướng đến các lợi ích thương mại dài hạn. Nước này cũng lôi kéo đồng minh bằng sự giúp đỡ hào phóng để đổi lấy lợi ích chiến lược lâu dài.


Diệu Linh(Tổng hợp theo Dân trí, Vietnamplus, ANTĐ)