Philippines đồng ý xin lỗi Đài Loan vụ tàu cá

Hôm qua (14/5), Philippines đã đồng ý nói lời xin lỗi với Đài Loan về vụ binh lính bảo vệ bờ biển của Manila bắn chết một ngư dân của vùng lãnh thổ này.

Động thái trên diễn ra chỉ vài giờ trước khi “tối hậu thư 72 giờ” mà Đài Loan đưa ra cho Philippines hết thời hạn.

Theo đó, phía Manila đồng ý xin lỗi, làm rõ sự thật và xử phạt những cá nhân và cơ quan có trách nhiệm trong vụ bắn ngư dân Đài Loan, đồng thời sớm khởi động đàm phán với Đài Loan về một thỏa thuận phân chia ngư trường đánh cá.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, truyền thông Đài Loan cho biết, Philippines chưa chính thức đồng ý bồi thường thiệt hại cho vụ việc trên. Truyền thông địa phương đưa tin, Philippines sẽ cử ông Amadeo Perez, Chủ tịch Văn phòng Văn hóa và Kinh tế Manila với tư cách là một đặc phái viên của nước này đến Đài Loan trong hôm nay (15/5) để đưa ra lời hứa về việc bồi thường cũng như thăm hỏi gia đình nạn nhân.

Các nhà quan sát cho biết, động thái của Manila đáp ứng hầu như mọi yêu cầu của Đài Bắc.

Trước đó, hôm thứ Bảy (11/5), trong một cuộc họp khẩn cấp, Lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đã đưa ra 4 yêu cầu đối với phía Philippines, trong đó có yêu cầu Manila đưa ra lời xin lỗi chính thức, đền bù tất cả những thiệt hại, điều tra đến cùng về sự cố này và trừng phạt đích đáng thủ phạm, đồng thời yêu cầu phía Philippines khởi động một vòng đàm phán với Đài Loan để bàn thảo về việc phân chia ngư trường đánh cá càng sớm càng tốt.

Trong cuộc họp, ông Mã Anh Cửu còn đưa ra “tối hậu thư” đối với Philippines, trong đó yêu cầu phía Manila phải có những hồi đáp tích cực đối với những yêu cầu của Đài Bắc trong vòng 72 giờ, nếu không Đài Loan sẽ hủy bỏ toàn bộ các đơn xin làm việc của lao động Philippines, triệu hồi đại diện ngoại giao của Đài Loan ở Philippines về nhà và cũng yêu cầu đại diện của Philippines tại Đài Bắc trở về Manila.

Hiện Philippines có khoảng 87.000 lao động đang làm việc tại Đài Loan. Mỗi năm những công nhân Philippines làm việc tại Đài Loan có thể gửi về nước hàng trăm triệu USD.


Hôm qua (14/5), Bắc Kinh cũng lên tiếng ủng hộ Đài Loan trước sự việc trên, nói rằng, nước này sẽ bảo vệ quyền hợp pháp và an ninh của Đài Loan.


Trong một cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – Hồng Lỗi cho biết: “Chúng tôi hy vọng Philippines sẽ tiến hành một cuộc điều tra triệt để về vụ việc và sớm đưa ra một lời giải thích rõ ràng”.


Trước sự việc này, Washington cũng kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, tránh những hành động gây hấn.


Được biết, hôm 12/5, ông Antonio Basilio, đại diện Văn phòng Văn hóa và Kinh tế Manila tại Đài Loan đã tới thăm hỏi gia đình nạn nhân, “gửi lời xin lỗi và chia buồn sâu sắc” tới họ. Tuy nhiên, hành động trên chưa khiến phía Đài Loan hài lòng. Hôm thứ Hai (13/5), hàng trăm ngư dân Đài Loan đã tổ chức biểu tình đốt cờ Philippines, đồng thời ném trứng vào Văn phòng Văn hóa và Kinh tế Philippines ở Đài Bắc.


Đài Loan dọa tập trận hải quân gần lãnh hải Philippines

Hôm qua (14/5), trong khi Philippines tuyên bố sẽ không nói lời xin lỗi với phía Đài Loan, Đài Bắc đã đe dọa sẽ tổ chức một cuộc tập trận hải quân tại Eo biển Bashi - nơi xảy ra vụ bắn súng.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ Đài Loan có tiếp tục tổ chức cuộc tập trận trên hay không khi mà Philippines đã có những động thái tích cực. Phía Đài Loan trước đó tuyên bố rằng, quyết định có tổ chức tập trận hay không tùy thuộc vào phản ứng của chính phủ Philippines.

Ông Yang Baoyun, một chuyên gia nghiên cứu về các vấn đề Đông Nam Á tại Đại học Peking cho biết, Đài Bắc vẫn có khả năng sẽ tiến hành cuộc tập trận nhưng có thể sẽ giảm quy mô và cường độ tập trận.

“Trong hoàn cảnh mới này, một cuộc tập trận quân sự có thể vẫn sẽ được tiến hành dưới hình thức một cuộc diễn tập tuần tra trên biển nhằm gây thêm sự chú ý của công chúng, trấn an và bảo vệ ngư dân, đồng thời phòng vệ trước Philippines”, ông Yang nhận định.


Trước đó, hôm 9/5, một ngư dân của Đài Loan đã thiệt mạng sau khi tàu cá của ông bị tàu tuần duyên của Philippines tấn công bằng đạn pháo. Vụ việc xảy ra vào khoảng 10h sáng (giờ địa phương) tại một vùng biển cách hòn đảo Erluanbi của Philippines khoảng 170 hải lý về phía đông nam. Theo Hãng thông tấn Đài Loan (CAN) thì có tổng cộng khoảng 40 phát đạn được phóng ra từ tàu hải quân Philippines, nhằm vào tàu cá Đài Loan. Phía Đài Loan và cả Trung Quốc đã tỏ ra hết sức phẫn nộ trước vụ việc trên.

Sau đó một ngày, hôm thứ Sáu tuần trước (10/5), Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines đã thừa nhận việc xả súng về phía tàu cá Đài Loan.

Tuy nhiên, khi đó, người phát ngôn lực lượng tuần duyên Philippines Armand Balilo cho biết sự việc diễn ra ở vùng biển phía bắc của đảo Luzon trong kênh Balintang, đây hoàn toàn thuộc lãnh thổ của Philippines và không có tranh chấp với bất kỳ quốc gia hay vùng lãnh thổ nào. Do vậy, ông Balilo khẳng định phía Philippines đã hành động hợp lý vì tàu Đài Loan đánh bắt trái phép.

Ông Balilo nói rằng lực lượng tuần duyên của Manila ban đầu chỉ tới để cảnh báo tàu cá vi phạm lãnh hải của mình nhưng vì vấp phải hành động gây hấn của tàu cá Đài Loan nên đã buộc phải nổ súng để vô hiệu hóa động cơ của tàu chứ không có chủ ý tấn công các ngư dân trên tàu. Ông khẳng định, việc một ngư dân thiệt mạng chỉ là sự cố ngoài ý muốn của lực lượng tuần tra Philippines.

Đan Khanh - (tổng hợp)