Hôm qua 5/8, Tạp chí National Interest (Mỹ) đă phân tích, đánh giá một cách sâu sắc rằng, sự tăng cường quân bị của Trung Quốc "đă định sẵn cái kết thất bại". Thậm chí tạp chí này c̣n nói hài hước rằng "quân đội Mỹ bày tỏ 'thông cảm' đối với Quân giải phóng Trung Quốc (PLA)".
Trung Quốc đang chi tiêu không suy nghĩ cho quốc pḥng?
Tại kỳ họp Quốc hội Trung Quốc hồi tháng 3/2015, các đại biểu quốc hội nước này cho biết dự toán ngân sách quốc pḥng 2015 dành cho PL) sẽ tăng khoảng 10% so với 2014.
NI cho hay, trong bối cảnh khả năng xung đột quân sự trên Biển Đông gia tăng, mọi sự chú ư của cộng đồng quốc tế đều tập trung vào các hoạt động tăng cường sức mạnh quân sự của Trung Quốc, đặc biệt là động thái xây dựng bến tàu sân bay ở đảo Hải Nam.
Phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Trung Quốc Dương Vũ Quân trả lời Nhân dân Nhật báo (Trung Quốc) hồi cuối tháng 7 cho biết, bến tàu sân bay này là một căn cứ gồm nhiều cầu cảng cho tàu sân bay, sân bay cho máy bay dùng trên tàu sân bay...
Như vậy, sau căn cứ tàu sân bay đầu tiên ở Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, nước này đă hoàn thành căn cứ tàu sân bay với quy mô lớn hơn ở Biển Đông.
Theo NI, điều này thể hiện một thông điệp rơ ràng từ Bắc Kinh: Sau hơn 200 năm phương Tây kiểm soát các tuyến đường hàng hải quốc tế, Trung Quốc đang trở lại "đ̣i chia phần".
Dù tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này đang bị suy giảm, nhưng t́nh trạng nền kinh tế Trung Quốc nh́n chung là "khỏe mạnh", NI cho hay. Tuy nhiên, nói rằng Trung Quốc đang đóng vai tṛ dẫn dắt toàn cầu chỉ là sự thổi phồng quá đáng.
Các nhà nghiên cứu kinh tế chỉ ra, sự tăng trưởng ngân sách quốc pḥng 10% mà Bắc Kinh đề ra hoàn toàn không được điều chỉnh dựa trên mục tiêu tăng trưởng lưu thông hàng hóa của nền kinh tế.
Điều tồi tệ hơn là, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc thậm chí không xem xét tới tốc độ tăng chi ngân sách quốc pḥng nhanh hơn nhiều so với tốc độ phát triển của kinh tế nước này.
Thêm vào đó, vấn đề tham nhũng trong quân đội đă kéo dài suốt hàng chục năm qua và đang khiến PLA trả giá bằng chính sự yếu kém của ḿnh trong cuộc đối đầu với phương Tây.
Hồi tháng 1 năm nay, chính phủ Trung Quốc đă tuyên bố 16 tướng lĩnh PLA bị điều tra do cáo buộc tham nhũng. Ngay sau đó, truyền thông quốc tế cũng bùng nổ các thông tin về thực trạng mua quan bán chức trong quân đội nước này với "bảng giá" kinh hoàng.
Không cần nói xa, chỉ trong ṿng 1, 2 cựu "quyền lực số 2" PLA là các cựu Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Từ Tài Hậu và Quách Bá Hùng đă lần lượt "ngă ngựa" vào tháng 6/2014 và tháng 7/2015.
Từ và Quách được cho là những tác nhân trực tiếp làm suy yếu sức mạnh của PLA.
Trung Quốc cố duy tŕ tốc độ tăng trưởng ngân sách quốc pḥng, tuy nhiên nền kinh tế nước này không "gánh" nổi mức tăng đó.
Trung Quốc cố duy tŕ tốc độ tăng trưởng ngân sách quốc pḥng, tuy nhiên nền kinh tế nước này không "gánh" nổi mức tăng đó.
"Cái bẫy" tăng trưởng GDP sẽ đánh đổ tham vọng hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc?
NI cho biết, hiện tại Trung Quốc duy tŕ mức tăng trưởng ngân sách quân sự chiếm khoảng 1.3% mức tăng trưởng GDP. Bắc Kinh cũng thừa nhận đă chi khoảng 1.4% GDP vào lĩnh vực an ninh quốc nội.
Các nhà phân tích phương Tây thường đặt 2 con số này với nhau và rút ra kết luận, Trung Quốc phải bỏ khoảng 3% GDP cho quân sự.
Điều này được cho là "rất không hợp lư". Theo đó, hơn 80% dự toán ngân sách an ninh quốc nội của Trung Quốc đều do chính quyền địa phương chi tiêu.
Hiện tượng này không thể xảy ra ở Mỹ và cũng sẽ không chi tới 3% GDP của ḿnh cho quân sự. Xét tới thực tế Mỹ đang là siêu cường quân sự và nền kinh tế số 1 thế giới hiện nay, nước này không cần thiết phải e ngại Trung Quốc, NI chỉ ra.
Trong khi Trung Quốc bước vào giai đoạn "trung lưu", các khoản chi của nước này buộc phải tăng nhanh so với tốc độ tăng trưởng GDP.
Chính phủ phải mở rộng giáo dục về địa phương, đồng thời xây dựng và phát triển hệ thống phúc lợi hợp lư cho toàn bộ cư dân thành thị.
Là một nước phát triển, Mỹ phải đối diện với vấn đề ngân sách và quân sự căng thẳng. Trung Quốc cũng như vậy. Nhưng điều khác biệt là Mỹ "tương đối giàu" và có hệ thống thu thuế tiến bộ, c̣n Trung Quốc không được như vậy.
Ở vị thế một quốc gia có thu nhập trung b́nh, Trung Quốc phụ thuộc vào thuế tiêu thụ, thị trường bất động sản... để duy tŕ sự cân bằng thu nhập.
Tuy nhiên, h́nh thức thu thuế như trên chậm hơn so với tốc độ tăng trưởng thu nhập. V́ vậy, khi nền kinh tế nước này phát triển, thu nhập của chính phủ vẫn không được đẩy nhanh.
Do đó, chi tiêu quân sự của Trung Quốc bị rơi vào t́nh thế "tiến thoái lưỡng nan".
PLA có thể thông qua việc nâng cao hiệu quả chi tiêu và chống tham nhũng để duy tŕ t́nh trạng tài chính của ḿnh.
Tuy nhiên, thời kỳ tiêu xài "thả ga" của PLA cũng không c̣n như trước khi chính phủ yêu cầu quân đội "tiêu ít, làm nhiều".
Theo NI, "vũ khí" tiến bộ nhất mà quân đội Mỹ, Nhật Bản, Australia có được chính là năng lực quản lư và sử dụng tài chính hiệu quả của bọn họ.
"Đó là lư do tại sao Trung Quốc có thể cho thấy sự tăng trưởng quân sự ấn tượng trong thời gian ngắn, nhưng hoàn toàn không có 'sức bền' duy tŕ trạng thái đó trong 'cuộc chơi dài hạn' với Mỹ và đồng minh." - NI kết luận.
therealrtz © VietBF